Φαρμακευτική δαπάνη: Ένας γρίφος ή μη χρήση της τεχνολογίας;
Η φαρμακευτική δαπάνη δεν αποτελούσε μέχρι την έλευση του μνημονίου κάτι το σημαντικό. Ήταν απλά ένα οικονομικό μέγεθος άνευ σημασίας παρόλο που ήταν αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ. Τα πρώτα χρόνια του μνημονίου παρέμεινε πάλι μάλλον άνευ σημασίας αφού δεν υπήρχε το clawback. Όταν αυτό ψηφίστηκε απέκτησε μια σχετική σημασία αφού πολλοί πίστευαν ότι ήταν μια ακόμα μη αληθινή υπόσχεση προς την τρόικα που δεν θα υλοποιείτο ποτέ. Μέχρι που άρχισε το clawback να εισπράττεται και να εφαρμόζεται και στα νοσοκομεία. Τότε απέκτησε πραγματική αξία, άνω τους ενός δισ. ευρώ ετησίως που έπρεπε όμως να καταβάλει η φαρμακοβιομηχανία!
Τώρα λοιπόν ψάχνουν άπαντες ποια είναι αυτή η φαρμακευτική δαπάνη, τι περιλαμβάνει , εάν είναι όλα τα φάρμακα, εάν είναι οι εκπτώσεις, εάν…, πολλά εάν. Κάθε εάν που δεν επαληθεύεται πρακτικά και δεν ισχύει νομικά, δεν εμπίπτει σε clawback! Καλή προσέγγιση αλλά προσκρούει στο κλειστό προϋπολογισμό τόσο του ΕΟΠΥΥ όσο και των νοσοκομείων.
Όταν κάποια εταιρεία δεν πληρώνει , τότε κάποια άλλη θα πληρώσει για αυτήν!
Διαρρέεται ότι θα δημιουργηθεί ενιαίο μητρώο φαρμάκων από ΕΟΦ, ΕΟΠΥΥ, ΗΔΙΚΑ και την φαρμακευτική βιομηχανία για την μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, τον αποτελεσματικότερο έλεγχο της κατανάλωσης φαρμάκων και την αντιστοίχιση των σκευασμάτων στη διεθνή κατάταξη ασθενειών ICD-10 (γιατί όχι ICD-11; )
Αυτά έπρεπε να γίνουν πιο έγκαιρα, τόσο για λόγους διαφάνειας όσο και για λόγους εξοικονόμησης πόρων.
Ένα χρόνο πριν διατυπωνόταν η ίδια ακριβώς επιθυμία για ένα σύστημα στο οποίο θα καταγραφόντουσαν όλα τα φάρμακα τα οποία προμηθεύεται κάθε νοσοκομείο, στη συνέχεια θα καταγραφόταν και κάθε φάρμακο το οποίο θα χορηγείτο σε κάθε ασθενή, σε κάθε κλινική και ότι ο έλεγχος δεν θα αφορούσε μόνο στις προμήθειες των φαρμάκων των νοσοκομείων, αλλά και στον έλεγχο της κατανάλωσης, προκειμένου να τεθούν οι περιορισμοί που θα οδηγούσαν στη μείωση της υπέρβασης της ενδονοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης. Και όπως είχα γράψει και τότε αυτά είχαν ξεκινήσει πιλοτικά να εφαρμόζονται από το 2014 από την ΕΠΥ με την συνδρομή του ΕΟΦ και οι σημερινοί «υποστηρικτές» τους αντιδρούσαν έντονα.
Αναρωτιόμουν τότε τι είχε αλλάξει αφού αυτοί που πρότειναν τα παραπάνω σίγουρα γνώριζαν τι είχε προηγηθεί . Όλοι έπρεπε να αναγνωρίσουν ότι χάθηκαν 2 χρόνια και ότι η νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη είχε υπερβεί κάθε προϋπολογισμό και κάθε όριο.
Επίσης είχε γραφεί ότι για τις καταγραφές τόσο των προμηθειών, όσο και της κατανάλωσης των φαρμάκων «ανεβαίνουν» οι τόνοι, καθώς οι …μνηστήρες για το πόνημα, είναι πλέον τρεις: η ΗΔΙΚΑ που λειτουργεί την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ο ΕΟΠΥΥ που διαθέτει την ΚΜΕΣ και ο ΕΟΦ που διαθέτει το σύστημα καταγραφής πωλήσεων των φαρμακευτικών εταιριών.
Για τους ΕΟΦ, ΕΟΠΥΥ και ΗΔΙΚΑ είχα προτείνει να λειτουργούν συνεργατικά και όχι ανταγωνιστικά ,όπως αναγραφόταν τότε, και να μην κάνουν 3 φορές την ίδια εργασία σπαταλώντας ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους. Φαίνεται εκ της συζητήσεως και του αποτελέσματος ότι τελικά δεν έγινε πάλι κάτι.
Όμως ο κάθε ένας οργανισμός συλλέγει διαφορετικά στοιχεία για «δική» του χρήση (συνολικές πωλήσεις φαρμάκων, πληρωμές εταιρειών, ασθενών,..).
Ο ΕΟΦ συλλέγει τα δεδομένα συνολικά από την αγορά, από όλα τα φάρμακα (θετικής, αρνητικής λίστας , ΜΗΣΥΦΑ και ότι άλλο έχει ταινία γνησιότητας).
Ο ΕΟΠΥΥ συλλέγει δεδομένα μόνο από τα φάρμακα που αποζημιώνει με ακρίβεια στην οποία μπορεί να βασιστεί η επιβολή clawback και rebate μόνο όσον αφορά τον ίδιο.
Η παράλληλη επεξεργασία των στοιχείων κατανάλωσης του ΕΟΠΥΥ σε συνδυασμό με τις συνολικές πωλήσεις φαρμάκων από τον ΕΟΦ προκειμένου να προσδιοριστεί πού κατευθύνεται ο κύριος όγκος των φαρμάκων και να εξαχθούν συμπεράσματα για τα επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας δεν μπορεί να βοηθήσει ούτε στον έλεγχο της φαρμακευτικής δαπάνης ούτε σε επιδημιολογικά δεδομένα αφού πολύ μεγάλες κατηγορίες φαρμάκων δεν αποζημιώνονται αφού είναι είτε στην αρνητική λίστα είτε είναι ΜΗΣΥΦΑ.
Η πρόταση ότι «οι φαρμακευτικές θα καταθέσουν τα φύλλα οδηγιών των φαρμάκων τους, τα οποία περιλαμβάνουν τις ενδείξεις για τις οποίες έχει εγκριθεί το κάθε φάρμακο και στη συνέχεια θα γίνει πιστοποίηση για την ορθότητα των πληροφοριών από τον ΕΟΦ και τα στοιχεία που θα προκύψουν, θα τα επεξεργαστεί η υποεπιτροπή που έχει συγκροτηθεί και ασχολείται με τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, ώστε να ενταχθούν τα φάρμακα στις αντίστοιχες θεραπευτικές κατηγορίες και να «κλειδώσει» η εφαρμογή των πρωτοκόλλων στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση» ακούγεται λίγο παράξενη. Και αυτό γιατί ο ΕΟΦ εγκρίνει τα φύλλα οδηγιών και οι εταιρείες τα συμπεριλαμβάνουν στις συσκευασίες τους. Δεν γίνεται αντίστροφα!
Να επιταχυνθεί η διαδικασία έγκρισης της συμπλήρωσης των ενδείξεων στα φύλλα οδηγιών των φαρμάκων ακούγεται καλύτερα αφού είναι μια υποχρέωση του οργανισμού προκειμένου να συνταγογραφούνται τα αναγκαία φάρμακα με την ένδειξη που έχουν, και όχι ως «εκτός ενδείξεων» , και να καταστεί δυνατή η εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων.
Τέλος για τ ’ότι δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό το ύψος της δαπάνης των νοσοκομειακών φαρμάκων από τα νοσοκομεία τα ίδια, ούτε έχει γίνει ακόμη διαχωρισμός της φαρμακευτικής δαπάνης των αμιγώς νοσοκομειακών φαρμάκων και των νοσοκομειακών φαρμάκων για περιπατητικούς ασθενείς (φάρμακα του ν. 3816 κατηγορίας 1Α και 1Β, αντίστοιχα) η λύση είναι απλή και έχει επισημανθεί πέραν του ενός έτους όπως αναφέρθηκε παραπάνω.
Μόνο η χρήση του barcode και η υποχρεωτική εφαρμογή του στα φάρμακα που διακινούνται στα νοσοκομεία μπορεί να επιλύσει το εύκολο αυτό πρόβλημα που κάποιοι το παρουσιάζουν ως δισεπίλυτο για προσωπικούς λόγους. Με την εισαγωγή του φαρμάκου στο νοσοκομείο, ο ΕΟΦ ακυρώνει το barcode (όπως και στα ιδιωτικά φαρμακεία) και καταχωρεί την πώληση στα νοσοκομεία [Δεν απαιτείται δηλαδή η καταχώρηση στο ευφυές σύστημα (Β.I) ή στις καταστάσεις του υπουργείου υγείας όποτε και εάν θελήσει η διοίκηση ή ο αρμόδιος υπάλληλος του νοσοκομείου].
Ο ΕΟΦ έχει την δυνατότητα να διακρίνει τα φάρμακα με βάση τον κατάλογο του Ν.3816/2010 (απόφαση ΦΕΚ 64/Β΄/16-01-2014) ο οποίος χωρίζεται σε δύο επιμέρους παραρτήματα: Σ ’αυτό που αφορά τα φαρμακευτικά σκευάσματα με ένδειξη για νοσοκομειακή χρήση μόνο και σ ’αυτό που αφορά σε σκευάσματα των οποίων η χρήση δύναται να ξεκινήσει στο νοσοκομείο και να συνεχιστεί εκτός νοσοκομείου. Εύκολα λοιπόν θα μπορούν να διακριθούν τα σκευάσματα που πρέπει να πληρωθούν από τις πιστώσεις του ΕΟΠΥΥ και από τα νοσοκομεία τα ίδια. Σήμερα ελάχιστα νοσοκομεία καταχωρούν διαφορετικά αυτές τις 2 κατηγορίες με αποτέλεσμα να υπάρχει μια σύγχυση για το ακριβές ποσό της φαρμακευτικής δαπάνης που έχουν πραγματοποιήσει και το clawback που πρέπει να επιστραφεί από τις εταιρείες.
Η φαρμακευτική δαπάνη είναι λοιπόν εύκολα υπολογίσιμη τόσο για τον ΕΟΠΥΥ όσο και για τα νοσοκομεία. Χωρίς επιτροπές, χωρίς την ύπαρξη μνημονίων!! Μόνο με την υπάρχουσα τεχνολογία!
Νοσοκομειακό Clawback: Η ώρα της αλήθειας
Διαφάνεια και clawback (cb):Η αναγκαία συνθήκη για την επίλυσή του
Clawback: Τι προβλέπεται για το 2018
REBATE-CLAWBACK-ΕΝΦΙΑ : Όταν τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα.
Προϋπολογισμός 2018:Η αλήθεια πάει μπροστά!
Clawback και γενόσημα: Το «κόστος» της ανάπτυξης και της διείσδυσης τους
Ανατιμολόγηση φαρμάκων και η επερχόμενη αύξηση του clawback
Clawback και αναξιοπιστία υπολογισμών και δεδομένων
CLAWBACK ΣΤΑ ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ. ΜΕΧΡΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ;
CLAWBACK 2017: Τι να μην περιμένει κανείς….
CLAWBACK ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΤΙ (ΔΕΝ) ΙΣΧΥΕΙ.
CLAWBACK ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ioannis Karafyllis 