ΕΣΗΔΗΣ, (ηλεκτρονικές) προμήθειες και νοσοκομεία. Η «ακριβή» αλήθεια

Πολλές φορές αναρωτιέσαι εάν αξίζει να ασχολείσαι με τις προμήθειες στα νοσοκομεία ή είναι ένα άβατο το οποίο δεν προσεγγίζεται με κανένα λογικό και νόμιμο τρόπο.

Όμως η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου μεγάλου εξειδικευμένου νοσοκομείου των Αθηνών ότι δεν μπορεί να προμηθευτεί 9 αναπνευστήρες για την ΜΕΘ του από το 2014 «λόγω έλλειψης πιστώσεων αλλά και της μη δυνατότητας ανακατανομής των πιστώσεων οι οποίες λόγω ανεπάρκειας δεν μπορούν να καλύψουν ούτε τις βασικές λειτουργικές ανάγκες του νοσοκομείου σε ετήσια βάση» και οι τελευταίες ανακοινώσεις της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή για την εξοικονόμηση εκατομμυρίων ευρώ από την διενέργεια ηλεκτρονικών διαγωνισμών είναι μια πρόκληση για να ασχοληθεί τελικά κανείς.

Γιατί οι ελλείψεις ειδικά στα νοσοκομεία έχουν αποτελέσματα τα οποία είναι γνωστά σε όλους ακόμα και εάν ευτυχώς δεν τα έχουν βιώσει οι ίδιοι.

Τι εικόνα δίνει λοιπόν το ΕΣΗΔΗΣ για τα δημόσια νοσοκομεία, τις ΥΠΕ και τους φορείς παροχής υγείας?

Ότι έχουν συμβασιοποιηθεί μόνο 18 διαγωνισμοί το 2017, ενώ είναι σε ισχύ τα ΠΠΥΥ από το 2010-2015, προϋπολογισμού 7 και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ!

Η αξία των συμβάσεων αυτών είναι προϋπολογισθέντων διαγωνισμών 2.632.179,37€. Στα 800.000.000€ που διατέθηκαν μέχρι σήμερα στα νοσοκομεία αυτό αντιπροσωπεύει μόνο το 0,33%. Το υπόλοιπο 99,67%(!!) πως δαπανήθηκε, που πήγε? Σε εξωσυμβατικές προμήθειες μάλλον.

Ο αριθμός των διαγωνισμών που προκηρύχθηκαν από 1/1 μέχρι τις 10/7/2017 ήταν 457, μικρής σχετικά  αξίας.

Το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του  2015 και 2016 συμβασιοποιήθηκαν 85 και 110 διαγωνισμοί αντίστοιχα ενώ η αξία τους ήταν 12.075.563,18€ και 39.267.982,24€.

Είναι σε αξιολόγηση διαγωνισμοί από το 2014 ακόμα, ενώ συνολικά είναι πάνω από 874 για την περίοδο 2014-2016.

Τα ανωτέρω στοιχεία προέρχονται από το ΕΣΗΔΗΣ και αποδεικνύουν ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό των διαγωνισμών γίνεται μέσω αυτού όπως προβλέπεται στη νομοθεσία (ελληνική και ευρωπαϊκή) με αποτέλεσμα τη μη τήρηση του εγκεκριμένου ΠΠΥΥ κάθε έτους ,την μη έγκαιρη απόκτηση των αναγκαιούντων υλικών- αναλωσίμων και ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και την διατήρηση υψηλών τιμών αφού δεν αναπτύσσεται ο αναγκαίος ανταγωνισμός.

Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι είναι δύσκολο να υπάρχουν διαγωνισμοί σε αξιολόγηση από τα προηγούμενα έτη (2014-2015) αφού θα πρέπει να έχει ζητηθεί η παράταση από τους προμηθευτές να παρατείνουν τις προσφορές τους, ν’ ανανεώσουν τις εγγυητικές επιστολές τους,… Όμως η μη ακύρωσης τους συνεπάγεται και τη ταυτόχρονη δέσμευση της πίστωσης σύμφωνα με το ΠΔ 80/2016 με συνέπεια να μην μπορούν αυτές να αξιοποιηθούν στο τρέχον έτος για να καλύψουν τις επιτακτικές ανάγκες των νοσοκομείων.

Η δραματική μείωση των συμβασιοποιημένων διαγωνισμών μπορεί και πρέπει να αναλυθεί και να εξηγηθεί απ’ όλους , κυρίως όμως από αυτούς που έχουν την ευθύνη του κρατικού προϋπολογισμού και αυτών των νοσοκομείων. Απαντήσεις μπορούν να δοθούν πολλές και άμεσα. Όμως το ερώτημα που πρέπει να εξετασθεί είναι εάν τελικά οι διαγωνισμοί προκηρύσσονται μόνο και μόνο για να υπάρχει νομιμοφάνεια για την  αποφυγή του ελέγχου από το  Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις απευθείας αναθέσεις που γίνονται κατά κόρον αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ ή και για κάποιους άλλους λόγους. Πολλοί διοικητές νοσοκομείων επικαλούνται ότι προκήρυξαν  ένα διαγωνισμό και «δυστυχώς» αυτός δεν ευδοκίμησε! Το ισχυρίζονται ακόμα και εάν αυτός ξεκίνησε να υλοποιηθεί το 2006 αλλά δεν ολοκληρώθηκε μέχρι σήμερα! Αδιαφορούν για τους λόγους που αυτό συνέβη προκειμένου να προβούν στις απαραίτητες βελτιώσεις- διορθώσεις της διακήρυξης ή των τεχνικών προδιαγραφών τους. Είναι σίγουροι ότι έχουν το τέλειο άλλοθι και απλά περιμένουν την επόμενη νομιμοποίηση της παραβατικής συμπεριφοράς τους συνεχίζοντας την κακοδιαχείριση, απ΄όλες τις απόψεις, των νοσοκομείων τα οποία διοικούν. Για αυτό και δεν μπορούν να δημοσιεύσουν τους ισολογισμούς που προβλέπονται από την νομοθεσία προκειμένου να φανούν τα τεράστια ελλείματα που δημιούργησαν και την τεράστια ζημιά που θα προκαλέσουν, δυστυχώς σύντομα, στους προμηθευτές τους. Κανείς δεν αναρωτιέται γιατί τα πιο δαπανηρά νοσοκομεία δεν έχουν συμβασιοποιήσει κάποιον διαγωνισμό τα τελευταία χρόνια? Ούτε καν οι προμηθευτές τους που θα υποστούν ένα clawback που θα ξεπερνά κάθε τους εκτίμηση και θα τους οδηγήσει σε πολύ δύσκολες καταστάσεις. Απλά τότε θα το χαρακτηρίσουν άδικο και αντισυνταγματικό που τους οδηγεί στο κλείσιμο και θα προσφύγουν στη δικαιοσύνη. Σήμερα όμως δεν αναρωτιούνται πως θα πληρωθούν. Περιμένουν μόνο το πότε. Ακόμα και αυτοί που από το 2014 δεν έχουν εκδώσει τιμολόγια για υλικά που προμήθευαν τα νοσοκομεία περιμένοντας μια καλύτερη τιμή σε μια καλύτερη στιγμή!

Τα νοσοκομεία κάνουν μόνο απευθείας αναθέσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο, στις ίδιες εταιρείες, ενώ την ίδια στιγμή με δραματικό τόνο τα διοικητικά τους συμβούλια λαμβάνουν ομόφωνες αποφάσεις για να νομιμοποιήσουν τις παράνομες «εξωσυμβατικές» προμήθειες για λόγους αλτρουισμού (!!) και την ίδια στιγμή διαμαρτύρονται για τις ελλείψεις πιστώσεων και υλικών όταν αυτοί όχι μόνο δεν πράττουν τίποτα για να βοηθήσουν αυτή την δύσκολη κατάσταση αλλά είναι στην άλλη πλευρά, σε αυτή της σπατάλης και της κακοδιαχείρισης.

Προκαλούν δε αλγεινή εντύπωση όταν μετά από 10 χρόνια ολοκληρώσουν ένα διαγωνισμό , αυτοπροβάλλονται ως σωτήρες στα διάφορα μέσα διαφημίζοντας ότι  πέτυχαν κάποια  μείωση ενώ ξεχνάνε να πούνε πόσα εκατομμύρια ευρώ έχασε το νοσοκομείο και ο έλληνας φορολογούμενος τα προηγούμενα χρόνια που οι ίδιοι τους δεν έκαναν απολύτως τίποτα. Είναι πρόκληση για την κοινωνία όταν οι ίδιοι διδάσκουν σε εθνικές σχολές και ινστιτούτα επιμόρφωσης άλλους δημοσίους υπαλλήλους για το σύγχρονο management στα δημόσια νοσοκομεία όταν οι ίδιοι απέτυχαν παταγωδώς. Είναι πρόκληση να διδάσκουν σε πανεπιστήμια για να μεταφέρουν την εμπειρία τους! Ποια ακριβώς? Αυτής της επιτυχίας του 0,33%!

Είναι πρόκληση όταν στα συνέδρια αλληλοσυγχαίρονται για το πόσο καλά τα είπαν, καθηγητές και μαθητές, αλλά δεν τα έπραξαν!!Είναι πρόκληση …

Όλα τα παραπάνω συνηγορούν ότι μόνο σ’ένα μικρό ποσοστό οι διοικήσεις που επιλέχθηκαν διαχρονικά ήταν αντάξιες του δύσκολου έργου που επιλέχθηκαν να υπηρετήσουν. Ήταν δυστυχώς διοικήσεις μόνο αρεστές  που στην πραγματικότητα διοικούσαν εις βάρος άλλων συνετών διοικήσεων (αφού οι πόροι δεν κατανέμονταν όπως είχαν προϋπολογιστεί από τις ΥΠΕ και το ΥΥΚΑ αλλά δίνονταν στους αποτυχημένους και κακούς διοικητές για να καλύψουν τις σπατάλες τους) αλλά και των ίδιων των ασθενών αφού τους παρείχαν περίθαλψη κατώτερη των προβλεπόμενων και ακριβότερη από όσο έπρεπε.

Το κακό είναι ότι και σήμερα οι ίδιοι που αποδεδειγμένα απέτυχαν θέλουν να αποδείξουν ότι έπραξαν σωστά και να είναι οι επόμενοι σύμβουλοι και δημόσιοι αξιωματούχοι για την αναβάθμιση του συστήματος υγείας και όχι μόνο.

Τέλος, πιθανόν εντός των προσεχών ημερών να νομιμοποιηθούν οι προμήθειες των νοσοκομείων που πραγματοποιήθηκαν μέσω των ΥΠΕ.

Πολλοί πιστεύουν ότι με την νομιμοποίηση αυτή θα πληρωθούν οι αγορές που έγιναν από τις ΥΠΕ για να καλυφθούν οι άμεσες και επιτακτικές ανάγκες που υπήρχαν στα νοσοκομεία στο τέλος του 2016.

Όμως η νομιμοποίηση αυτή δεν θα σημαίνει για όλους το ίδιο. Σε κάποιες εταιρείες η πληρωμή θα γίνει με clawback και rebate που θα υπολογιστεί στο 2017 ενώ όσοι τελικά πληρωθούν θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αυτά τα ποσά θα αφαιρεθούν από την αγορά για το 2017 αφού θα αφορούν πιστώσεις του 2017 και όχι του 2016 όπως αρχικά είχε αρχικά σχεδιαστεί.

Το ΕΣΗΔΗΣ είναι το απόλυτο εργαλείο του υπουργείου Ανάπτυξης και Οικονομίας, του υπουργείου Υγείας, της ΕΑΑΔΗΣΥ ,του ΓΛΚ αλλά και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, για τον εξορθολογισμό των δαπανών, την νομιμότητα ,τον έλεγχο των παραβατών και τον καταλογισμό των ευθυνών τους σύμφωνα με το ν.4270. Μόνο έτσι οι πολίτες θα απολαμβάνουν τις παροχές υγείας που τους αξίζουν και έχουν ανάγκη και όχι με την αυτοπροβολή κάποιων για τους δικούς τους προσωπικούς λόγους και άλματα!

Αυτά από το ΕΣΗΔΗΣ και μόνο. Γιατί η αλήθεια των αριθμών είναι δυστυχώς ….γυμνή και ξεγυμνώνει και τους δήθεν «αλτρουιστές»!

ΟΤΑΝ Η ΑΓΝΟΙΑ ΚΟΣΤΙΖΕΙ …

ΚΟΙΝΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΕ. ΈΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ CASE STUDY ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΥ.

Δικαιούμαι να ξέρω?

Προϋπολογισμός 2018:Η αλήθεια πάει μπροστά!

Clawback και αναξιοπιστία υπολογισμών και δεδομένων

CLAWBACK ΣΤΑ ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ. ΜΕΧΡΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ;

CLAWBACK 2017: Τι να μην περιμένει κανείς….

Νοσοκομειακό Clawback: Η ώρα της αλήθειας

CLAWBACK ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΤΙ (ΔΕΝ) ΙΣΧΥΕΙ.

CLAWBACK, ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG!!

CLAWBACK ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Η ανατιμολόγηση των τιμών φαρμάκων ανακοινώθηκε αφήνοντας τους περισσοτέρους ικανοποιημένους παρά τα αρνητικά σχόλια που ακούγονται. Ελάχιστα μειώθηκαν οι τιμές σε σχέση με τις αρχικές αναρτήσεις και τις αναμενόμενες με βάση τις τιμές των φαρμάκων αυτών σε άλλες χώρες. Η στρέβλωση των τιμών παραμένει αφού οι κανόνες που ακολουθούνται δεν είναι αυτοί που προβλέπονται στη νομοθεσία.

Όμως όπως γράφτηκε πρόσφατα στην Ελλάδα ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ, ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΗ ΛΙΣΤΑ:ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ είναι η μοναδική χώρα που υπάρχει η πρόβλεψη τα γενόσημα φάρμακα να μην είναι ακριβότερα από το off-patent.

Το ζητούμενο πλέον είναι εάν μεσοπρόθεσμα αυτές οι ανατιμολογήσεις συμφέρουν την ελληνική βιομηχανία. Μακροπρόθεσμα σίγουρα δεν θα την βοηθήσουν να είναι ανταγωνιστική και εξαγωγική. Κανένας αξιόπιστος αναλυτής δεν μπορεί να δεχθεί ότι ένας κλάδος που δεν κάνει τις επενδύσεις που επιβάλλονται  προκειμένου να παράγει νέα και καινοτόμα προϊόντα και ταυτόχρονα δεν μειώνει το κόστος παραγωγής του μπορεί να επιβιώσει σ’ ένα παγκόσμιο , σκληρό και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η διείσδυση των γενοσήμων είναι ήδη αρκετά υψηλή στην Ελλάδα (περίπου 60%) Κατανάλωση γενοσήμων: Προσεγγίζοντας την αλήθεια εάν κανείς συνεκτιμήσει ότι οι τιμές γενοσήμων και off-patent στις κύριες και πολυδάπανες θεραπείες είναι σχεδόν οι ίδιες.

Αναρωτιέται εύλογα κανείς τι νόημα έχει να δοθούν κίνητρα στους φαρμακοποιούς όταν όπως αναφέρθηκε ήδη, οι τιμές γενοσήμων και off-patent είναι σχεδόν ίδιες και η δημόσια δαπάνη για τα φάρμακα είναι συγκεκριμένη και δεν εξοικονομείται ούτε ένα ευρώ από την διείσδυση των γενοσήμων. Αντίθετα από την σημερινή «διατίμηση» ευνοούνται σχεδόν όλοι, πλην των ασθενών.

Σ ’ένα φάρμακο για την χοληστερίνη ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει με 2,5€ και ο ασθενής πληρώνει την διαφορά από τα 7€ που κοστίζει το φάρμακο.

Η προτεινόμενη τιμή του στην πρόσφατη ανατιμολόγηση ήταν 5€ αλλά τελικά παρέμεινε στα 7€ λόγω των στρεβλώσεων και παραλείψεων της ανατιμολόγησης που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Τι σημαίνει όμως αυτό. Ο ασθενής ενώ μέχρι τώρα πληρώνει 65% συμμετοχή για να λάβει το συγκεκριμένο φάρμακο (εάν συνυπολογίσουμε και το 1€ ανά συνταγή, τότε αυξάνεται σε 78% η συμμετοχή του) ενώ εάν τιμολογούνταν όπως είχε αρχικά προταθεί η συμμετοχή του θα μειωνόταν στο 50% (εάν συνυπολογίσουμε και το 1€ ανά συνταγή, τότε θα μειωνόταν σε 70% η συμμετοχή του). Ποιος πραγματικά θα πληρώσει το προβλεπόμενο clawback όταν αυτό πληρωθεί? Ο ασθενής!

Είναι εμφανές ότι εάν στο συγκεκριμένο σκεύασμα το clawback ήταν 30%, τόσο αντιστοιχούσε και στην μείωση της τιμής του που έπρεπε να πραγματοποιηθεί με βάση τη νομοθεσία και τις 3 χαμηλότερες τιμές της ευρωπαϊκής ένωσης. Εάν όμως το σκεύασμα τιμολογούνταν στα 5€ όπως έπρεπε, ο ασθενής θα επωφελούνταν κατά 44,5% από την συμμετοχή που ήδη καταβάλει (από 4,5€ σε 2,5€) ενώ η εταιρεία θα κατέβαλε από τα έσοδα της και clawback περίπου 26% (από 30% σήμερα).

Από τη διατήρηση των τιμών στα ίδια σχεδόν επίπεδα σε βασικά φάρμακα ευρείας χρήσεως οι μόνοι που πραγματικά επιβαρύνονται είναι οι ασθενείς ενώ όλη η εφοδιαστική αλυσίδα από την παραγωγή έως το σημείο πώλησης διατηρεί τα κέρδη της ενώ για κάποιους αυτά αυξάνονται αφού οι περισσότερες πωλήσεις γίνονται με απευθείας είσπραξη και ένα μικρό μέρος της αξίας του φαρμάκου αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ και καταβάλλονται μεταγενέστερα.

Όσο καθυστερούν να υλοποιηθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και να εφαρμοσθούν τόσο θα αυξάνεται το clawback. Εάν διαβάσει κάποιος το άρθρο  1, παρ.5 του COM (2017) 314 final /02-06-2017 θα δει ότι προτείνεται ο εξορθολογισμός των δαπανών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης μέσω της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του πλαισίου κλειστού προϋπολογισμού και της μείωσης των ανώτατων ορίων των αυτόματων επιστροφών (clawback).

Αυτό αυτόματα σημαίνει ότι το  clawback θα αυξηθεί κατά 100 εκατ. ευρώ για το 2017.

Όσο η ανατιμολόγηση γίνεται με διαφορετικό τρόπο από το ψηφισμένο η μείωση του 30% όχι μόνο δεν θα είναι εφικτή αλλά θα αυξηθεί κατά 5% (35% συνολικά)

Clawback και αναξιοπιστία υπολογισμών και δεδομένων

CLAWBACK 2017: Τι να μην περιμένει κανείς….

Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Προκλήσεις και εμπόδια.

CLAWBACK, ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG

CLAWBACK ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΤΙ (ΔΕΝ) ΙΣΧΥΕΙ.

Όταν η άγνοια κοστίζει …

 

Η έγκριση του προγράμματος προμηθειών, υπηρεσιών και φαρμάκων (ΠΠΥΦΥ) της  ΕΠΥ τον Ιούλιο για τα νοσοκομεία και τους εποπτευόμενους φορείς του υπουργείου υγείας αποδεικνύει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο γιατί και το 2016 το clawback και η υπέρβαση των δαπανών στα νοσοκομεία θα είναι σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα.

Οι εγκεκριμένοι προϋπολογισμοί όσον αφορά τις νοσοκομειακές δαπάνες από το 2012-2015 είναι μειωμένοι από 7-12,5% ετησίως και από 1-16% όσον αφορά τις φαρμακευτικές δαπάνες.

Ο εκτροχιασμός της δημόσιας δαπάνης για την υγεία θα πρέπει να θεωρείται δεδομένος.

Η υλοποίηση των προμηθειών με μη νόμιμο τρόπο και στη συνέχεια η μη έγκαιρη πληρωμή τους δημιουργούν λανθασμένες εκτιμήσεις για το πραγματικό ετήσιο ύψος των δαπανών υγείας. Αυτός είναι και ο λόγος όπου ενώ δίνονται συνεχώς σημαντικά ποσά για την κάλυψη των ληξιπρόθεσμων οφειλών αυτά συνεχώς  αυξάνονται.

Η προσπάθεια επαναπροσδιορισμού του τρόπου υπολογισμού του rebate και του clawback από πλευράς της πολιτείας αποδεικνύει την έλλειψη αποδεκτά αντικειμενικών μεθόδων και στοιχείων για τον υπολογισμό τους. Πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να αποδεχθούν, ποιό είναι το πραγματικό ετήσιο ύψος για την υγεία και να συμφωνήσουν για την ορθή και διαφανή διαχείριση του.

Τρομάζει το γεγονός ότι ο επιφορτισμένος οργανισμός για την παρακολούθηση  των πωλήσεων των φαρμάκων, ο οποίος θεωρητικά τις πραγματοποιεί σε πραγματικό χρόνο, τις δημοσιοποιεί με καθυστέρηση 7 μηνών και λόγω των δημοσιευμάτων για τις σημαντικές διαφορές που παρουσιάζουν τις αποσύρει, τις αναρτά  μετά από 3 ημέρες και τις διαγράφει από την ιστοσελίδα του μαζί με όλες τις προηγούμενες και πάλι μετά από νέα δημοσιεύματα!!

Είναι επιτακτική η ανάγκη πλέον όλα τα στοιχεία πωλήσεων των φαρμάκων να δημοσιοποιούνται από έναν αξιόπιστο οργανισμό αφού η πολιτεία είναι μια ενιαία οντότητα και όχι 3 ή περισσότεροι οργανισμοί και φορείς που παράγουν εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα δίνοντας την εικόνα διαμόρφωσης ευνοϊκών προϋποθέσεων για κάποιες εταιρείες και δυσμενών για κάποιες άλλες.

Ο μηνιαίος υπολογισμός του clawback θα λειτουργήσει όπως την περίοδο των αξιολογήσεων των διοικητών όπου εμφανίζονταν τα νοσοκομεία να δαπανούν διπλάσια ποσά τους μήνες που δεν αξιολογούνταν οι διοικητές τους και ελάχιστα τους μήνες που υπήρχε αξιολόγηση!

Η έκφραση ευσεβών πόθων, επιθυμιών και ευχών κάθε φορά από όλους τους εμπλεκόμενους δεν μπορεί να δώσει λύσεις σε προβλήματα σύνθετα και σε μια δύσκολη οικονομική περίοδο. Μόνο η  διαφάνεια και η σωστή οργάνωση μπορούν να αποτελέσουν τις βάσεις για την επίλυση τους.

Η έγκριση δαπάνης 1.556.459.955,43€ για τη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη στο ΠΠΦΥΥ 2015 της ΕΠΥ ενώ για το 2016 έχουν προβλεφθεί στο προϋπολογισμό του κράτους 570.000.000€ θα δημιουργήσει ένα επιπλέον clawback το οποίο θα πρέπει να καταβληθεί από τις εταιρείες.

Θα έπρεπε άπαντες να γνωρίζουν την αρχής της αυτοτέλειας των χρήσεων για τον κρατικό προϋπολογισμό, τη μη μετακύλιση των υποχρεώσεών τους στο επόμενο έτος και την αποφυγή ταλαιπωρίας των πιστωτών.

Οι οικονομικές υπηρεσίες των νοσοκομείων οφείλουν να φροντίζουν για την έγκαιρη συγκέντρωση των δικαιολογητικών του συνόλου των δαπανών, τον έλεγχο, την εκκαθάριση, την έκδοση των αντίστοιχων χρηματικών ενταλμάτων και την εξόφληση τους.

Η ύπαρξη ταμειακών διαθέσιμων 300.000.000€ στα νοσοκομεία και τους οργανισμούς του υπουργείου υγείας, τα οποία ορθώς κατατέθηκαν στην ΤτΕ (όπως προβλέπει ο ν.4270/2014), φανερώνει ότι σε πολλά νοσοκομεία δεν γινόντουσαν οι εκκαθαρίσεις των σχετικών εντολών για λόγους που, μόνο θετικά, δεν μπορούν να εξηγηθούν.

Τον Αύγουστο του 2016 το μεγαλύτερο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της χώρας ανήρτησε στην διαύγεια πάρα πολλές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης για προϊόντα και υπηρεσίες. (Το αν απαιτούνται μπορεί κανείς εύκολα να το κρίνει και να βγάλει τα προσωπικά του συμπεράσματα αν τις διαβάσει). Αυτό που προκαλεί εντύπωση όμως είναι η λειτουργία της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας η οποία αναρτά αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης τον Αύγουστο με ημερομηνίες Ιανουαρίου. Τι σημαίνει αυτό?

Ότι οι προμηθευτές αυτοί παραμένουν απλήρωτοι από τον Ιανουάριο μέχρι σήμερα και θα πληρωθούν από τον Σεπτέμβριο και μετά. Όμως εμφανίζουν και κάτι άλλο πιο συγκλονιστικό. Ότι για ανελαστικές δαπάνες, το υπόλοιπο του ΚΑΕ είναι μηδενικό ή ελάχιστο για το υπόλοιπο έτος. Όμως τα ευτράπελα δυστυχώς συνεχίζονται. Την αμέσως επόμενη ημέρα ακυρώνονται συνοπτικά πολλές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης , αναγράφοντας ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμες πιστώσεις στον ΚΑΕ. Αντί όμως να ακυρωθούν αυτές για τις οποίες δεν υπάρχουν διαθέσιμες πιστώσεις ακυρώνονται αυτές που είναι σε ΚΑΕ με διαθέσιμες πιστώσεις!

Είναι εμφανές ότι το clawback θα είναι πολύ μεγαλύτερο του αναμενομένου αφού τα τιμολόγια δεν καταχωρούνται έγκαιρα, δεν λαμβάνονται υπ’οψιν οι διαθέσιμες πιστώσεις αλλά γίνονται μόνο αγορές (αμφίβολο εάν είναι πραγματικά αναγκαίες) ,οι διαθέσιμοι πόροι του νοσοκομείου δεν αξιοποιούνται (το συγκεκριμένο νοσοκομείο είχε τραπεζικές καταθέσεις 37.000.000€ στις 31-12-2015 ενώ οι προμηθευτές του παρέμεναν απλήρωτοι!!) και δεν γίνονται οι διαγωνισμοί όπως επιβάλλεται από την νομοθεσία.

Όλα τα παραπάνω δεδομένα καθιστούν επικίνδυνη την εύρυθμη λειτουργία του νοσοκομείου με επιπτώσεις  στους ασθενείς, στους εργαζομένους και τους προμηθευτές.

Η έλλειψη υλικών, αναλωσίμων και φαρμάκων και η πραγματοποίηση χειρουργείων με δωρεές ασθενών χαρακτηρίζουν καθημερινά το νοσοκομείο ενώ ταυτόχρονα προκηρύσσει διαγωνισμούς με το πρόγραμμα προμηθειών του 2014(!!) προϋπολογισμού άνω των 6.000.000€ και ακυρώνει διαγωνισμούς που ξεκίνησαν το 2010! Είναι πασιφανές ότι καμμία απολύτως οργάνωση, κανένας προγραμματισμός αλλά και καμμία απόδοση ευθυνών στους υπεύθυνους αυτής της πολύ αρνητικής καταστάσεως.

Θα πρέπει άμεσα να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα έτσι ώστε το συγκεκριμένο νοσοκομείο να γίνει πρότυπο λειτουργίας, να σταματήσουν οι σπατάλες, να εξοικονομηθούν πόροι και οι ασθενείς να μην απαιτείται να κάνουν δωρεές ούτε ν’ αγοράζουν τα στεντς που θα τους εμφυτευτούν. Αυτό είναι δυνατό να επιτευχθεί χωρίς κόστος αλλά μόνο με την αποφασιστικότητα της πολιτείας να διοικηθεί πραγματικά το νοσοκομείο από στελέχη που γνωρίζουν από νοσοκομεία, έχουν να επιδείξουν αποδεδειγμένα θετικά αποτελέσματα στον επαγγελματικό τους βίο και έχουν περπατήσει στους διαδρόμους ενός νοσοκομείου.

Οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών και οι διοικήσεις των νοσοκομείων οφείλουν να παρακολουθούν αδιαλείπτως την εξέλιξη των προϋπολογισμών τους και να διασφαλίζουν ότι δεν υπάρχουν αρνητικές αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από την νομοθεσία. Οι αναλήψεις υποχρεώσεων ή οι εκτελέσεις δαπανών που υπερβαίνουν τα όρια του προϋπολογισμού δεν είναι ούτε νόμιμες ούτε  κανονικές με ότι αυτό συνεπάγεται.

Η συνεχής παρακολούθηση των δαπανών, η μη σώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών και η εξόφληση των τιμολογίων εντός των προθεσμιών που τίθενται από τις κείμενες διατάξεις, αποτελούν βασικές υποχρεώσεις των φορέων του υπουργείου υγείας, οι οποίοι οφείλουν να παρακολουθούν και να ελέγχουν το ύψος των δεσμεύσεων.

Τα όρια των πιστώσεων που έχουν καθορισθεί στον προϋπολογισμό προσδιορίζουν το ανώτατο ύψος υποχρεώσεων που μπορούν να αναληφθούν εντός του 2016, αφού βεβαίως ληφθούν υπόψη κατά προτεραιότητα οι υποχρεώσεις προηγούμενων ετών που θα πληρωθούν από τις πιστώσεις αυτές.
Επισημαίνεται ότι με τον προϋπολογισμό καθορίζονται όρια δαπανών και όχι ύψος κονδυλίων προς ανάλωση. Με την πραγματοποίηση δαπανών επιδιώκεται η επίτευξη συγκεκριμένου αποτελέσματος και η παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη σύνδεση όλων των δαπανών που θα πραγματοποιηθούν με συγκεκριμένο και μετρήσιμο αποτέλεσμα.

Δεν θα πρέπει να παραβλέπει  κανείς επίσης ότι τα έξοδα του ετήσιου προϋπολογισμού είναι οι πληρωμές που πραγματοποιούνται κατά την διάρκεια του οικονομικού έτους στον οποίο αναφέρεται ο προϋπολογισμός ανεξάρτητα από το χρόνο που έχει δημιουργηθεί η υποχρέωση για πληρωμή.

Είναι πλέον γνωστό σε όλους ότι η διάθεση του συνόλου των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Το ποσοστό αποδέσμευσης των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων εξαρτάται κάθε φορά από την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και για το λόγο αυτό είναι πιθανό να μην εγκριθεί η διάθεση του συνόλου των πιστώσεων ορισμένων κατηγοριών δαπανών

Στον 4337/2015 αναφέρεται ότι:

-Τα τιμολόγια αγαθών και υπηρεσιών εξοφλούνται εντός των προθεσμιών που προβλέπονται και δεν θα συσσωρεύονται ληξιπρόθεσμες οφειλές.

-Εάν υπάρχουν αρνητικές αποκλίσεις άνω του 10% από τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους, περικόπτεται η επιχορήγηση, ή η απόδοση πόρων, ή οποιαδήποτε μορφή ενίσχυσης από το κρατικό προϋπολογισμό, ίση με το ποσό της υπέρβασης πέραν του ανωτέρω ποσοστού.

-Επίσης αναστέλλεται η καταβολή των αμοιβών των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων (Δ.Σ)  έως την εξισορρόπηση του αρχικώς εγκεκριμένου  προϋπολογισμού και την αντιστάθμιση τυχόν αρνητικών αποκλίσεων. Εάν για δυο συνεχόμενα τρίμηνα διαπιστωθεί απόκλιση, τότε παύονται αυτοδικαίως τα μέλη του Δ.Σ.

Πρέπει λοιπόν να υπάρξει μια διάφανη διαδικασία σε όλους τους φορείς και τα  επίπεδα τα οποία εμπλέκονται στις προμήθειες των νοσοκομείων και του συστήματος υγείας. Απαιτείται να λειτουργήσουν επιτέλους τα πανάκριβα πληροφοριακά συστήματα που έχουν αγοραστεί τα προηγούμενα χρόνια και δεν έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα μόνο και μόνο για να μην μπορεί να υπάρχει έλεγχος

Εάν όλα τα παραπάνω δεν ληφθούν, άμεσα, σοβαρά υπ’όψιν είναι δεδομένο ότι το clawback στα φάρμακα θα ξεπεράσει κατά πολύ ακόμα και τα πιο δυσοίωνα σενάρια ενώ οι δαπάνες για αναλώσιμα και υλικά θα ξεπεράσουν κατά πολύ το προϋπολογισθέν ποσό στον κρατικό προϋπολογισμό και θα δημιουργήσουν σημαντικές αποκλίσεις που δεν θα μπορέσουν ποτέ στο μέλλον να καλυφθούν.

Είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι η  άγνοια και η απόρριψη της πραγματικότητας θα κοστίσουν πολύ ακριβότερα από όσο κάποιοι σήμερα υπολογίζουν

CLAWBACK, ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG

Διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις της υγείας σε πραγματικό χρόνο.

CLAWBACK ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ