ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ, ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΗ ΛΙΣΤΑ:ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ

Οι αναφορές, από ενδιαφερόμενους αλλά και «ειδικούς», στον τρόπο τιμολόγησης και στο ότι αυτός είναι λανθασμένος αποδεικνύει ότι λανθασμένος είναι ο τρόπος αντιμετώπισης του κόστους παραγωγής των φαρμάκων και ότι υπάρχει (ηθελημένη;) άγνοια. Σε όλες τις υπουργικές αποφάσεις (υ.α) των τελευταίων ετών προβλέπεται ότι όταν εντοπίζεται τιμή για ένα σκεύασμα σε συγκεκριμένη συσκευασία και περιεκτικότητα τότε οι υπόλοιπες που δεν εντοπίζονται, υπολογίζονται από τη μικρή στη μεγάλη συσκευασία και/ή περι­εκτικότητα η τιμή ανά μονάδα θα βαίνει μειούμενη, με ανώτατο όριο το 12%, ενώ από τη μεγάλη στη μικρή συσκευασία η τιμή υπο­λογίζεται αναλογικά ανά μονάδα φαρμακοτεχνικής μορ­φής (ενδεικτικά αναφέρεται ότι μονάδα φαρμακοτεχνικής μορφής είναι το δισκίο, το ml στα πόσιμα διαλύματα, το γραμμάριο στις κρέμες και στις αλοιφές κ.ο.κ.). Από τη μεγάλη στη μικρή περιεκτικότητα η τιμή υπολογί­ζεται αναλογικά.

Ως προς τι η έκπληξη κάποιων λοιπόν για τις τιμές στη νέα θετική λίστα;

Κανείς όμως δεν αναφέρθηκε τόσο έντονα και τόσο εκτενώς όταν προβλέφθηκε προκλητικά στην ίδια υ.α ότι εάν το γενόσημο μετά το τέλος των υπολογισμών η προκύπτουσα τιμή του είναι μεγαλύτερη από το προϊόν αναφοράς χωρίς προστασία (off patent), τότε η τιμή του προϊόντος αναφοράς χωρίς προστασία εξισώνεται με την προκύπτουσα τιμή του γενοσήμου. Τ’ ότι τα γενόσημα δεν μπορεί να είναι πιο ακριβά από τα off patent πέραν  του ότι είναι ένα ελληνικό παράδοξο στην παγκόσμια αγορά είναι και παράνομο αφού ο νόμος είναι σαφέστατος και αναφέρει ότι η τιμή του γενοσήμου είναι στο 65% του off patent. Είναι πασιφανές λοιπόν γιατί η κατανάλωση γενοσημων παραμείνει σχετικά χαμηλά στην Ελλάδα.

Είναι εντυπωσιακό επίσης ότι ενώ υπάρχει μεγάλος αριθμός επιτροπών για τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, τόσο για τον ΕΟΠΥΥ όσο και για τα νοσοκομεία,  στο Υπουργείο Υγείας φαίνεται ότι τους διαφεύγει η λανθασμένη τιμή ΚΗΘ στη νέα θετική λίστα η οποία όμως λαμβάνεται υπ’όψιν ως προς το κόστος θεραπείας ενός ασθενούς ή για τον υπολογισμό του κόστους των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλείων (ΚΕΝ).

Η τιμή του ΚΗΘ σε συγκεκριμένη πάθηση και με συγκεκριμένο φάρμακο είναι 51,5% ακριβότερη αφού στη θετική λίστα είναι έχει ως ΚΗΘ τα 0,5€, ενώ στην πραγματικότητα θα έπρεπε να είναι 0,33€.

Εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος πως υπολογίζεται η δαπάνη για τον ΕΟΠΥΥ και τα νοσοκομεία. Μπορεί να γίνει πραγματική κοστολόγηση;Απ’ ότι φαίνεται, όχι.

Είναι επίσης σωστό και προκαλεί απορία πως ειδικοί του χώρου της υγείας σχολιάζουν αρνητικά ότι σκευάσματα ίδιας δραστικής ουσίας με διαφορετική συσκευασία έχουν ίδια  λιανική τιμή και διαφορετική αποζημίωση. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω η αποζημιούμενη τιμή υπολογίζεται με μια μεθοδολογία και βασίζεται στη τιμή αναφοράς του φαρμάκου ενώ η τιμολόγηση ενός φαρμάκου βασίζεται στις 3 χαμηλότερες τιμές των χωρών της Ε.Ε.

Όμως και σε αυτή την περίπτωση το πραγματικό παράδοξο είναι ότι 2 φάρμακα με ίδια δραστική, χωρίς προστασία πατέντας, έχουν διαφορά έως 100%  στη νέα προτεινόμενη ανατιμολόγηση. Για το φάρμακο που έχει τις περισσότερες  πωλήσεις στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, υπάρχει ένα άλλο το οποίο έχει διπλάσια τιμή αυτού και όποιο γενόσημο συνδέεται με αυτό έχει 35%  παραπάνω από το πιο γνωστό φάρμακο για τη χοληστερίνη παγκοσμίως!

Σε πρόσφατα αποτελέσματα, από διπλωματική εργασία στελέχους του ΕΟΦ που παρουσιάσθηκε στο 2^ο Ελληνικό Συμπόσιο Φαρμακοεπιδημιολογίας, η κατηγορία C10A  (σκευάσματα για τη μείωση της χοληστερόλης και των τριγλυκερίδίων) παρουσιάζει τη μεγίστη (απόλυτη τιμή)  στη συνολική ιδιωτική δαπάνη (13,68%)!!

Αντιλαμβάνεται κανείς ότι αν ήταν πραγματική η επιθυμία όλων για μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, αντί των πολυπληθών επιτροπών, θα ελέγχονταν οι τιμές των φαρμάκων, θα γινόταν η συγκριτική αξιολόγηση τους και θα σταματούσε να υπάρχει η πληθώρα διαφορετικών κατηγοριών για τον υπολογισμό των τιμών των φαρμάκων και την ανατιμολόγησή τους.

Η μη υλοποίηση των παραπάνω όλα τα προηγούμενα χρόνια έδωσε το λανθασμένο μήνυμα, ότι χωρίς το σωστό προϊόν, στη σωστή τιμή και με το σωστό κόστος, μπορεί να γίνονται πωλήσεις φαρμάκων και να αποκομίζονται σημαντικότατα υπερκέρδη. Τα χρόνια πέρασαν και οι τιμές τους φτάνουν σιγά – σιγά εκεί που είναι πανευρωπαϊκά αλλά και παγκοσμίως. Η μείωση των εξαγωγών που έχει ήδη ξεκινήσει πρέπει να αποτελέσει το καμπανάκι για να γίνει η σωστή κοστολόγηση των φαρμάκων, να μειωθεί το κόστος της εφοδιαστικής αλυσίδας και η πλήρης συμμόρφωση της φαρμακευτικής νομοθεσίας να γίνεται όχι μόνο με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς αλλά και αυτούς των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Κίνας και όλων των άλλων χωρών που εξάγουν οι ελληνικές εταιρείες.

Είναι σίγουρο ότι οι καλές ελληνικές φαρμακευτικές εταιρείες μπορούν να ανταπεξέλθουν έστω και σήμερα σε αυτές τις δύσκολες και άκρως ανταγωνιστικές απαιτήσεις και αυτό φαίνεται από τις εξαγωγές τους. Αν δεν ξεκινήσουν όμως σήμερα είναι σίγουρο ότι  αύριο θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί αφού ο ανταγωνισμός παγκοσμίως εντείνεται και αλλάζει περιοχές παραγωγής και διάθεσης των φαρμακευτικών προϊόντων.

Εξαγωγές φαρμάκων: Προσεγγίζοντας την αλήθεια II

Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία διανύει μια από τις δυσκολότερες περιόδους της τόσο όσον αφορά τον διεθνή ανταγωνισμό και τους περιορισμούς που υπάρχουν  όσο και τις τιμές των φαρμάκων  και τις πωλήσεις της στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.

Οι εξαγωγές φαρμάκων  παρουσιάζουν με μια πρώτη ματιά μια σταθερή εικόνα τα τελευταία χρόνια έχοντας επηρεασθεί λιγότερο από τη μακροχρόνια οικονομική ύφεση, εξακολουθώντας να παρουσιάζουν μια δυναμική ανάπτυξης και η οποία μπορεί να συμβάλλει θετικά στην ανάκαμψη της Εθνικής Οικονομίας.

Οι εξαγωγές φαρμάκων κινούνται πάνω από το 1 δισ. ευρώ τα τρία τελευταία χρόνια δίνοντας την εικόνα του δεύτερου εξαγωγικού κλάδου.

Πρέπει να δει κανείς όμως ψύχραιμα και ειλικρινά πως διαμορφώνεται αυτό το 1 δισ. ευρώ εξαγωγών της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας και πως αυτή μπορεί να αφυπνισθεί έτσι ώστε έγκαιρα να προβεί στις απαραίτητες βελτιώσεις και επενδύσεις προκειμένου να μην μειωθούν και άλλο οι εξαγωγές της. Το ίδιο θα πρέπει να συμβεί και από πλευράς πολιτείας και των αρμόδιων οργανισμών και υπηρεσιών της για να κερδηθεί το χαμένο χρονικό διάστημα προκειμένου να συμβαδίσει με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και απαιτήσεις.

Όλοι θα πρέπει να αφήσουν τις δήθεν αξιόπιστες μελέτες φορέων, πανεπιστημίων και «ειδικών συμβούλων» τις οποίες επικαλούνται και οι οποίες λαμβάνουν υπόψιν τους στοιχεία του 2009 ή και παλαιότερα όπως παρουσιάστηκαν σε πρόσφατο μεγάλο συνέδριο για τον κλάδο της υγείας από σύμβουλο διοίκησης μεγάλου ομίλου παροχής υπηρεσιών υγείας.

Στο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζονται οι εξαγωγές των φαρμακευτικών επιχειρήσεων (ελληνικών και πολυεθνικών) που παράγουν στην Ελλάδα.

Είναι εμφανές ότι οι εξαγωγές το 2015 παρουσίασαν μια σημαντική κάμψη (16%) αφού οι πραγματικές εξαγωγές (συνολικές εξαγωγές – παράλληλες εξαγωγές) μειώθηκαν κατά 119 εκατ. ευρώ. Τα στοιχεία με τις προβλέψεις δείχνουν ότι υπήρξε και μια πολύ μικρότερη κάμψη το 2016.

Η φαινομενική αύξηση των εξαγωγών είναι αποτέλεσμα της κατά 31% αύξησης των νόμιμων παράλληλων εξαγωγών που πραγματοποιήθηκαν το 2015, αξίας 402 εκατ. ευρώ έναντι 307 εκατ. ευρώ το 2014. Οι πραγματικές λοιπόν εξαγωγές μειώθηκαν από 742 εκατ. ευρώ σε 623 εκατ. ευρώ.

 

Διάγραμμα εξαγωγών φαρμάκων 2008-2015

Πηγή: Eurostat international trade, EU Trade since 1988by CN8, ΕΟΦ

Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες παράγουν δικά τους φάρμακα αλλά και φάρμακα άλλων πολυεθνικών για την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Και βέβαια δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι η παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων στην Ελλάδα, πέρα από τις αμιγώς ελληνικές εταιρίες, καλύπτεται και από μονάδες που παρασκευάζουν φάρμακα στην Ελλάδα, για λογαριασμό όμως ξένων εταιριών.

Όσοι ασχολούνται με εξαγωγές φαρμάκων θα πρέπει άμεσα (εντός των προθεσμιών που τίθενται για   όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες) να συμμορφωθούν με τον νέο κανονισμό για τα ψευδεπίγραφα φάρμακα.

Στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία αντιλαμβάνονται πλέον όλοι ότι μόνο όσες εταιρίες καταφέρουν να σταθούν, μέσα στην κρίση, θα έχουν καλύτερες ευκαιρίες.

 

Αντιλαμβάνονται επίσης ότι  πρέπει να βρεθεί η στρατηγική και να οριστούν οι νέες ευκαιρίες επιχειρηματικότητας όπου θα δραστηριοποιηθούν οι ελληνικές φαρμακευτικές σε διεθνές πεδίο και ότι το μέλλον τους δεν μπορεί να περιορίζεται σε απλές μορφές ταμπλετών ή κάψουλες για τις οποίες έχει λήξει η πατέντα ή σε απλά γενόσημα φάρμακα αφού ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος και η Ελλάδα δεν είναι αρκετά ανταγωνιστική λόγω κόστους. Υπάρχουν ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες, που επενδύουν στην έρευνα, έχουν κατοχυρώσει ουσίες και συσκευές και έχουν επιτύχει να κατέχουν ένα αρκετά υψηλό ποσοστό στη διεθνή αγορά. Η στροφή στις νέες τεχνολογίες είναι ένας ακόμη παράγοντας που θα φέρει ανάπτυξη. Όταν μιλάμε για νέες τεχνολογίες στον χώρο του φαρμάκου, εννοούμε οποιαδήποτε εξελιγμένη μορφή των απλών αντιγράφων φαρμάκων, η οποία θα προσφέρει καινοτομία, είτε στην διευκόλυνση του γιατρού, είτε του ασθενή. Τα θετικά σε αυτή την περίπτωση είναι πολλά, όπως η υψηλή προστιθέμενη αξία, αλλά και η ταχύτερη διαδικασία έγκρισης.

Ο κλάδος των φαρμάκων, θα πρέπει να  προχωρήσει σε περαιτέρω επωφελείς συμφωνίες με πολυεθνικές επιχειρήσεις για την παραγωγή φαρμάκων στις εγχώριες μονάδες αξιοποιώντας την υψηλή εξειδίκευση των μονάδων και του προσωπικού του.

Αυτό που πρέπει να προσεχθεί ιδιαιτέρως από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία   είναι ότι κάποιοι θα την  ήθελαν να είναι καθηλωμένη, εγκλωβισμένη στην εσωτερική αγορά, χωρίς καμία προοπτική εξωστρέφειας μόνο και μόνο για να προωθούνται συγκεκριμένα συμφέροντα.

Πρέπει να  μελετηθεί σοβαρά η δομή του κόστους ενός ελληνικού φαρμάκου και πως αυτό θα μπορούσε να μειωθεί δραστικά μέσω διαδικασιών, λειτουργιών και της εφοδιαστικής αλυσίδας όπως κάνουν άλλες ανταγωνιστικές εταιρείες του εξωτερικού προκειμένου να  επιτευχθούν ανταγωνιστικές τιμές.

Μόνο έτσι μπορεί η ελληνική φαρμακοβιομηχανία ν΄ αξιοποιηθεί εμπορικά και εξαγωγικά και να καταστεί μια σημαντική μηχανή ανάπτυξης.

Πρέπει λοιπόν η πολιτεία και οι εταιρείες  μελετών, υπηρεσιών μάρκετινγκ, έρευνας αγοράς που προσπαθούν να βρουν τρόπους διείσδυσης των ελληνικών φαρμάκων στις διεθνείς αγορές, να έχουν εξασφαλίσει εκ των προτέρων τις απαιτήσεις που επιβάλει η διεθνής και η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η ανάλυση των δεδομένων πρέπει να είναι αληθής για να βοηθηθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι και να κατανοήσουν άμεσα τις απαιτήσεις της αγοράς και να οδηγηθούν σε σωστές αποφάσεις με όσον το δυνατόν μικρότερο κόστος.

Άλλως η δημιουργία  επιτροπών με πολλές θεματικές ομάδες εργασίας στην πραγματικότητα δημιουργεί επιπλέον καθυστερήσεις στο πολύ πιεστικό επιχειρηματικό περιβάλλον και πιθανόν σε λανθασμένο προσανατολισμό. Μέχρι να γίνει ο συγκερασμός όλων αυτών των προτάσεων θα έχει χαθεί μια ακόμα ευκαιρία χρηματοδότησης μέσα από το ΣΕΣ και τ΄ άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία. Η θέση της Ελλάδος στην παγκόσμια κατάταξη, ο ανταγωνισμός που αναπτύσσεται παγκοσμίως αλλά και η αναδιοργάνωση των πολυεθνικών φαρμακευτικών επιχειρήσεων απουσιάζει από τις συγκεκριμένες επιτροπές και ομάδες.

Κατανάλωση γενοσήμων: Προσεγγίζοντας την αλήθεια

Serialisation: Σχέσεις CMOs και επωνύμων εταιρειών. Τι πρέπει να γίνει.

Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Προκλήσεις και εμπόδια.