Σε μια συνέντευξή του πρόσφατα στο κ.Πετρόχειλο (https://dailypharmanews.gr/), ο κ.Θανάσης Μουχτής, (Γενικός Διευθυντής Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ) δήλωσε ότι «εκατοντάδες είδη προϊόντων φαρμακείου (ιατροτεχνολογικών προϊόντων, Ι/Π) στην Ελλάδα του 2018 είναι χωρίς barcode και αυτό δημιουργεί στην αγορά ένα σοβαρό πρόβλημα όχι μόνο για την αγορά αλλά και για την ασφάλεια των πολιτών.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί μια σειρά προβλημάτων στην εφοδιαστική λειτουργία των ΣΥ.ΦΑ. (αλλά και των φαρμακείων) όπως: καθυστερήσεις στην αναζήτηση και ταυτοποίηση των ειδών αλλά και λάθη στις παραγγελίες, στις τιμολογήσεις, στη συλλογή (picking) και στις παραδόσεις.
Τα προβλήματα αυτά μεταφράζονται σε χρηματικό κόστος για τους ΣΥ.ΦΑ. και υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τα μέλη τους και γι’ αυτό αναζητούνται λύσεις.
Επίσης ο κ. Μουχτής διαπίστωσε ότι τα προϊόντα αυτά δεν είναι απλά πολλά, είναι πάρα πολλά και σημείωσε πως ενώ πρόκειται για ένα θέμα που έχει λυθεί στο χώρο των σούπερ μάρκετ (και στα περίπτερα θα συμπλήρωνε κανείς) εδώ και πολλά χρόνια, στο φαρμακείο εξακολουθούν κάποιες εκατοντάδες είδη να μην έχουν barcode.
Να τονίσουμε ότι ο γραμμικός κώδικας στο φάρμακο μπήκε με πολύ μεγάλη καθυστέρηση – αρκετών ετών – σε σχέση με προϊόντα άλλων κλάδων (όπως π.χ. super markets κ.λ.π), γεγονός που είναι ενδεικτικό για το πώς αντιμετωπίζει η πολιτεία ορισμένα θέματα που δεν είναι και τόσο δύσκολο να επιλυθούν.
Σε ό,τι αφορά το σημερινό πρόβλημα και το τι προϊόντα αφορά, ανέφερε πως «κάποιες από τις κατηγορίες των προϊόντων αυτών είναι τα Ι/Π, όπως καθετήρες κλπ αποστειρωμένα προϊόντα ή ιατρικά εργαλεία και αναλώσιμα ιατρικά είδη (νυστέρια , λαβίδες , ράμματα κλπ, επίσης αποστειρωμένα ) και είναι σημαντικό να γίνεται ηλεκτρονικά η ταυτοποίηση του προϊόντος , ώστε να αποφεύγονται λάθη στις παραδόσεις ή ακόμα και στη χρήση αυτών (φαρμακαποθήκες, φαρμακεία , χρήστες). Επίσης αφορά κτηνιατρικά φάρμακα ή άλλα σχετικά συμπληρωματικά προϊόντα».
Η έλλειψη των ετικετών barcode στην ατομική συσκευασία του κάθε προϊόντος και όχι μόνο στο κιβώτιο ή στο εξωτερικό κουτί δημιουργεί προβλήματα με λάθη, καθυστερήσεις, άσκοπες επιστροφές αλλά και κινδύνους στους εμπλεκόμενους (στις φαρμακαποθήκες αλλά και σε όλα τα ελληνικά φαρμακεία).
Το πλέον σημαντικό είναι ότι σε κάθε περίπτωση μιλάμε για προϊόντα υγείας.
«Όταν συζητάμε για αποστειρωμένα προϊόντα, καθετήρες κτλ τα οποία μπορεί να τα χρειάζεται ένας χειρουργημένος άνθρωπος, η πιστοποίηση ότι αυτό το προϊόν είναι αυτό που είπε ο γιατρός και δεν έχει κάνει λάθος η φαρμακαποθήκη, δεν έχει κάνει λάθος ο φαρμακοποιός, δεν έχει κάνει λάθος ο χρήστης είναι σημαντική», τονίσε ο κ. Μουχτής.
Η έλλειψη μίας ενιαίας κωδικοποίησης και ενός συστήματος ταξινόμησης των υλικών του νοσοκομείου, όχι μόνο δημιουργούν αποτυχίες στη διαλειτουργικότητα του συστήματος, αλλά επίσης δημιουργούν προβλήματα στις προμήθειες, τον έλεγχο της ποιότητας, στα οικονομικά και διαχειριστικά ζητήματα
Και για όλα αυτά τα τόσα σημαντικά, που ειπώθηκαν και γράφτηκαν, η λύση που δίνει ο ΕΟΠΥΥ είναι το άυλο barcode με μια κωδικοποίηση ελληνικής εμπνεύσεως , προηγούμενων δεκαετιών και πολύ μακριά από το νέο κανονισμό (745/2016) για τα Ι/Π.
Η Εθνική Κωδικοποίηση των Ιατρικών Υλικών είναι μια αποτυχημένη διαδικασία που έγινε πριν 10 και πλέον χρόνια στο ΙΚΑ με τα γνωστά αποτελέσματα κακοδιαχείρισης και ανάδειξης πολλών και σοβαρών περιπτώσεων διαφθοράς. Εάν και σήμερα επιλέγει κάποιος αυτό το μοντέλο αναλαμβάνει και την ευθύνη της μη εύρυθμης και αναποτελεσματικής λειτουργίας του οργανισμού, της σπατάλης και των πιθανών κρουσμάτων διαφθοράς.
Και για μια ακόμα φορά θα καθυστερήσει η εναρμόνιση της Ελλάδος με το νέο κανονισμό για τα Ι/Π και θα προκύψει μια τεράστια δαπάνη για τις εταιρείες η οποία θα μεταφερθεί στους ασθενείς και στον ΕΟΠΥΥ τελικά. Εκτός της τεράστιας δαπάνης σήμερα θα προκύψει και μια επιπλέον άμεσα στα επόμενα 2 χρόνια. Αυτά όμως είναι ελάχιστα μπροστά στον κίνδυνο που θα έχουν οι ασθενείς από την δυσκολία κατά την ιχνηλασιμότητα των Ι/Π.
Είναι γνωστό ότι η κωδικοποίηση των Ι/Π και των υλικών στην υγεία είναι σπάνια αφού δεν υπάρχει βαθιά μελέτη και τεχνογνωσία επί του θέματος στην ελληνική αγορά. Το αντικείμενο της κωδικοποίησης δεν διδάσκεται σε όλη την έκταση και τις πτυχές που απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στο θέμα και κάθε φορά αυτή γίνεται από κάποιους υπαλλήλους ενός οργανισμού παροχής υγείας ή ενός νοσοκομείου που προσπάθησαν να απλοποιήσουν και να μειώσουν, όσο μπορούσαν, τον όγκο δουλειάς τους.
Ας δούμε όμως τι περιγράφει σύντομα ο νέος κανονισμός 745/2016:
Ότι η «ιχνηλασιμότητα των τεχνολογικών προϊόντων χάρη στο σύστημα αποκλειστικής ταυτοποίησης τεχνολογικού προϊόντος (σύστημα UDI) που βασίζεται σε διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές αναμένεται να αναβαθμίσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των μετά τη διάθεση στην αγορά δραστηριοτήτων ή τεχνολογικών προϊόντων των σχετικών με την ασφάλεια, χάρη στη βελτίωση της αναφοράς περιστατικών, στα στοχοθετημένα διορθωτικά μέτρα ασφάλειας κατά τη χρήση και στην καλύτερη παρακολούθηση από τις αρμόδιες αρχές. Αναμένεται επίσης να συμβάλει στη μείωση των ιατρικών σφαλμάτων και στην καταπολέμηση των παραποιημένων τεχνολογικών προϊόντων. Η χρήση του συστήματος UDI αναμένεται επίσης να βελτιώσει τις πολιτικές για τις προμήθειες και τη διάθεση αποβλήτων, καθώς και τη διαχείριση αποθεμάτων, από τις μονάδες υγείας και άλλους οικονομικούς φορείς και, όπου είναι δυνατόν, θα πρέπει να είναι συμβατή με άλλα συστήματα ταυτοποίησης που υφίστανται ήδη σε αυτά τα πλαίσια.
Το σύστημα UDI θα πρέπει να ισχύει για όλα τα τεχνολογικά προϊόντα που έχουν τεθεί σε κυκλοφορία, εκτός από τα επί παραγγελία τεχνολογικά προϊόντα, και να βασίζεται σε διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές, συμπεριλαμβανομένων των ορισμών που συνάδουν με εκείνους που χρησιμοποιούνται από τους κύριους εμπορικούς εταίρους. Προκειμένου να καταστεί εγκαίρως λειτουργικό το σύστημα UDI για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να θεσπιστούν λεπτομερείς κανόνες στον παρόντα κανονισμό».
Στο άμεσο μέλλον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αναπτύσσει, θα συντηρεί και θα διαχειρίζεται την ευρωπαϊκή βάση δεδομένων για τα Ι/Π («Eudamed») μ’ένα στόχο εξ αυτών να είναι η δυνατότητα αποκλειστικής ταυτοποίησης των τεχνολογικών προϊόντων στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς και η διευκόλυνση της ιχνηλασιμότητάς τους.
Οι πληροφορίες που πρέπει να υποβάλλονται με την καταχώριση των τεχνολογικών προϊόντων και των οικονομικών φορέων στην ευρωπαϊκή βάση δεδομένων είναι πάρα πολύ συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο 29 παρ. 4 και το άρθρο 31και τα βασικά στοιχεία δεδομένων που παρέχονται στη βάση δεδομένων UDI μαζί με το UDI-DI είναι σύμφωνα με τα άρθρα 28 και 29 και το σύστημα UDI. Συγκεκριμένα:
-Οι κατασκευαστές ή, κατά περίπτωση, οι εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι, και, κατά περίπτωση, οι εισαγωγείς υποβάλλουν τις πληροφορίες και εξασφαλίζουν ότι αυτές στα τεχνολογικά προϊόντα τους που αναφέρουν σε άλλο τμήμα (τμήμα 2) είναι πλήρεις, ορθές και επικαιροποιημένες από το οικείο μέρος.
- Οι πληροφορίες σχετικά με τον οικονομικό φορέα είναι:
1.1.τύπος οικονομικού φορέα (κατασκευαστής, εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος ή εισαγωγέας),
1.2.ονοματεπώνυμο, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του οικονομικού φορέα,
1.3.εάν η υποβολή των πληροφοριών πραγματοποιείται από άλλο πρόσωπο εξ ονόματος κάποιου από τους οικονομικούς φορείς που αναφέρονται στο τμήμα 1.1, ονοματεπώνυμο, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του προσώπου αυτού,
1.4.ονοματεπώνυμο, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του αρμοδίου ή των αρμοδίων για την κανονιστική συμμόρφωση που αναφέρεται στο άρθρο 15.
- Πληροφορίες σχετικά με το τεχνολογικό προϊόν
2.1. βασικό UDI-DI
2.2. είδος, αριθμός και ημερομηνία λήξης του πιστοποιητικού που έχει εκδοθεί από τον κοινοποιημένο οργανισμό και η επωνυμία ή ο αριθμός αναγνώρισης του κοινοποιημένου οργανισμού και ο σύνδεσμος προς τις πληροφορίες που αναγράφονται στο πιστοποιητικό και έχουν εισαχθεί από τον κοινοποιημένο οργανισμό στο ηλεκτρονικό σύστημα για τους κοινοποιημένους οργανισμούς και τα πιστοποιητικά,
2.3. το κράτος μέλος στο οποίο το τεχνολογικό προϊόν πρόκειται να τεθεί ή έχει τεθεί σε κυκλοφορία στην Ένωση,
2.4. στην περίπτωση τεχνολογικών προϊόντων της κατηγορίας ΙΙα, της κατηγορίας ΙΙβ ή της κατηγορίας ΙΙΙ: τα κράτη μέλη στα οποία το τεχνολογικό προϊόν έχει διατεθεί ή πρόκειται να διατεθεί,
2.5. κατηγορία κινδύνου του τεχνολογικού προϊόντος
2.6. επανεπεξεργασμένο τεχνολογικό προϊόν μίας χρήσης (ναι/όχι),
2.7. παρουσία ουσίας η οποία, αν χρησιμοποιηθεί ξεχωριστά, μπορεί να θεωρηθεί φάρμακο και ονομασία της εν λόγω ουσίας,
2.8. παρουσία ουσίας η οποία, αν χρησιμοποιηθεί ξεχωριστά, μπορεί να θεωρηθεί φάρμακο που προέρχεται από ανθρώπινο αίμα ή πλάσμα και ονομασία της εν λόγω ουσίας,
2.9. παρουσία ιστών ή κυττάρων ανθρώπινης προέλευσης ή παραγώγων τους (ναι/όχι),
2.10. παρουσία ιστών ή κυττάρων ζωικής προέλευσης ή παραγώγων τους, όπως αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 722/2012 (ναι/όχι),
2.11. κατά περίπτωση, ο ενιαίος αριθμός ταυτοποίησης της κλινικής έρευνας ή των κλινικών ερευνών που διενεργήθηκαν σε σχέση με το τεχνολογικό προϊόν ή σύνδεσμος προς την καταχώριση της κλινικής έρευνας στο ηλεκτρονικό σύστημα που αφορά τις κλινικές έρευνες,
2.12. στην περίπτωση τεχνολογικών προϊόντων του παραρτήματος XVI, διευκρίνιση αν η προβλεπόμενη χρήση του τεχνολογικού προϊόντος είναι άλλη πλην της ιατρικής χρήσης,
2.13. στην περίπτωση τεχνολογικών προϊόντων που έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από άλλο νομικό ή φυσικό πρόσωπο, όπως αναφέρεται στο άρθρο 10 παράγραφος 15, επωνυμία, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του εν λόγω νομικού ή φυσικού προσώπου,
2.14. στην περίπτωση τεχνολογικών προϊόντων της κατηγορίας ΙΙΙ ή εμφυτεύσιμων τεχνολογικών προϊόντων, περίληψη των χαρακτηριστικών ασφάλειας και των κλινικών επιδόσεων,
2.15. καθεστώς του τεχνολογικού προϊόντος (διατίθεται στην αγορά, δεν τίθεται πλέον σε κυκλοφορία, έχει ανακληθεί, έχει ξεκινήσει διορθωτικό μέτρο ασφάλειας κατά τη χρήση).
Στα βασικά στοιχεία δεδομένων που παρέχονται στη βάση δεδομένων UDI μαζί με το UDI-DI σύμφωνα με τα άρθρα 28 και 29 του κανονισμού :
Ο κατασκευαστής παρέχει στη βάση δεδομένων UDI το UDI-DI και όλες τις ακόλουθες πληροφορίες που αφορούν τον κατασκευαστή και το τεχνολογικό προϊόν:
- ποσότητα ανά συσκευασία
- το βασικό UDI-DI όπως αναφέρεται στο άρθρο 29 και τυχόν πρόσθετα UDI-DI,
- τρόπος ελέγχου της παραγωγής του τεχνολογικού προϊόντος (ημερομηνία λήξης ή ημερομηνία κατασκευής, αριθμός παρτίδας, αριθμός σειράς),
- κατά περίπτωση, το UDI-DI «μονάδας χρήσης» (όταν στην επισήμανση του τεχνολογικού προϊόντος δεν αναγράφεται UDI στο επίπεδο της «μονάδας χρήσης» του, χορηγείται DI «μονάδας χρήσης», ώστε να συνδεθεί η χρήση ενός τεχνολογικού προϊόντος με έναν ασθενή),
- επωνυμία και διεύθυνση του κατασκευαστή (όπως αναφέρεται στην επισήμανση),
- ο SRN που εκδόθηκε σύμφωνα με το άρθρο 31 παράγραφος 2,
- κατά περίπτωση, επωνυμία και διεύθυνση του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου (όπως αναφέρεται στην επισήμανση),
- ο κωδικός της ονοματολογίας Ι/Π, όπως προβλέπεται στο άρθρο 26,
- κατηγορία κινδύνου του τεχνολογικού προϊόντος,
- κατά περίπτωση, ονομασία ή εμπορική επωνυμία,
- κατά περίπτωση, μοντέλο, αριθμός αναφοράς ή καταλόγου του τεχνολογικού προϊόντος,
- κατά περίπτωση, κλινικό μέγεθος (συμπεριλαμβανομένων όγκου, μήκους, πλάτους, διαμέτρου),
- συμπληρωματική περιγραφή προϊόντος (προαιρετικά),
- κατά περίπτωση, συνθήκες αποθήκευσης και/ή χειρισμού (όπως αναφέρονται στην επισήμανση ή τις οδηγίες χρήσης)
- κατά περίπτωση, συμπληρωματικές εμπορικές ονομασίες του τεχνολογικού προϊόντος,
- επισήμανση του προϊόντος ως τεχνολογικού προϊόντος μίας χρήσης (ναι/όχι),
- κατά περίπτωση, μέγιστος αριθμός επαναχρησιμοποιήσεων,
- επισήμανση του τεχνολογικού προϊόντος ως αποστειρωμένου (ναι/όχι),
- ανάγκη αποστείρωσης πριν από τη χρήση (ναι/όχι),
- περιέχει λατέξ (ναι/όχι),
- διεύθυνση URL για συμπληρωματικές πληροφορίες, όπως ηλεκτρονικές οδηγίες χρήσης (προαιρετικά),
- κατά περίπτωση, σημαντικές προειδοποιήσεις ή αντενδείξεις,
- καθεστώς του τεχνολογικού προϊόντος (διατίθεται στην αγορά, δεν τίθεται πλέον σε κυκλοφορία, έχει ανακληθεί, έχει ξεκινήσει διορθωτικό μέτρο ασφάλειας κατά τη χρήση).
Ποιος θα μπορούσε να εξηγήσει τι σημαίνει άυλο barcode , πως αυτό θα εφαρμοσθεί και που αλλού εφαρμόζεται. Το barcode στα φάρμακα είναι σε αυτοκόλλητη ετικέτα, φυλάσσεται και επικολλάται σε ειδικά φυλασσόμενους χώρους και σε πραγματικό χρόνο έχει κανείς την ιχνηλασιμότητα του από το εργοστάσιο παραγωγής μέχρι τον ασθενή! Στο άυλο τι ακριβώς θα γίνεται και ποια ασφάλεια παρέχεται. Εκτός εάν από το άυλο barcode προκύπτει και μια άυλη αλλά ακριβή πραγματικότητα.
Με την εφαρμογή άυλων barcode δεν θα μπορέσει να προχωρήσει και η κωδικοποίηση στα δημόσια νοσοκομεία (όνειρο δεκαετιών) αλλά ούτε και τα νέα DRG’s.
Σε κάθε περίπτωση ένα νοσοκομείο ή μια κλινική του απαιτεί συγκεκριμένα χαρακτηριστικά απόδοσης προκειμένου να θεραπεύσει τους ασθενείς.
Επίσης η έλλειψη προδιαγραφών σε συνδυασμό με την έλλειψη σωστής κωδικοποίησης δίνουν την δυνατότητα ο ίδιος εξοπλισμός να έχει 3 και πλέον διαφορετικούς κωδικούς.
Γιατί όπως και στο μητρώο του ΕΟΠΥΥ-ΕΚΑΠΤΥ μπορεί κάποιος, όπως και παλαιότερα, να κωδικοποιεί και να ξανακωδικοποιεί το ίδιο προϊόν που παράγει ή εμπορεύεται για να λαμβάνει υψηλότερες τιμές, να μην καταβάλει τέλη και clawback (c.b)*1,….
Δεν θα μπορεί ο ΕΟΠΥΥ να βρει και να συγκρίνει τις 3 χαμηλότερες τιμές στην Ε.Ε όπως αναφέρει η νομοθεσία. Για αυτό και όσες αναζητήθηκαν και βρέθηκαν αμφισβητήθηκαν από τους ενδιαφερόμενους.
Η νέα κωδικοποίηση λοιπόν βασίζεται σε διεθνή πρότυπα ή είναι μια ακόμα πρωτόλεια κωδικοποίηση;
Γιατί απαιτείται ένα νέο μητρώο Ι/Π και μια νέα κωδικοποίηση όταν δεν θα είναι και αυτό σύμφωνα με το UDI αλλά θα γίνει σύμφωνα με αυτό στο μέλλον; Γιατί δεν υιοθετείται από τώρα ένας διεθνής αναγνωρισμένος τρόπος κωδικοποίησης αποδεκτός από όλους ,στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Η υιοθέτηση του (UDI) μπορεί να βοηθήσει άμεσα σ αυτό και μάλιστα με το λιγότερο δυνατό κόστος.
Η δημιουργία και η ύπαρξη πολλών μητρώων δημιουργεί κόστη, ενστάσεις και αδιαφάνεια.
Το μητρώο Ι/Π του ΕΟΦ έχει σαν στόχο την ομαλοποίηση κάποιων διαδικασιών και όπως παραδέχονται και οι επιχειρήσεις του κλάδου το μητρώο θα συμβάλλει ουσιαστικά στον εντοπισμό των ακατάλληλων και ψευδεπίγραφων προϊόντων.
Το UDI δεν θα είναι υποκατάστατο, αλλά μια προσθήκη στις υπάρχουσες απαιτήσεις επισήμανσης για τα Ι/Π.
Οι υφιστάμενοι κανόνες στην Ε.Ε εκσυγχρονίζονται γιατί δεν είναι πάντα δυνατόν να προσδιοριστεί ποιος παράγει τα προϊόντα που πωλούνται στην Ε.Ε και υπάρχει έλλειψη πληροφοριών και κλινικών τεκμηρίων που να αποδεικνύουν ότι τα προϊόντα αυτά είναι ασφαλή και αποτελεσματικά. Αρκετά κράτη μέλη έχουν δημιουργήσει ηλεκτρονικά εργαλεία καταχώρισης. Ωστόσο, τα εργαλεία αυτά δεν είναι πάντα συμβατά μεταξύ τους, πράγμα που δυσχεραίνει την ιχνηλασιμότητα πέραν των συνόρων. Η χρήση διαφορετικών συστημάτων στα διάφορα κράτη επιβαρύνει εξάλλου χωρίς λόγο τους κατασκευαστές που επιθυμούν να διαθέσουν ένα προϊόν στην αγορά σε περισσότερες από μία χώρες.
Και εμείς στην Ελλάδα αντί να ακολουθούμε τις άλλες ευρωπαϊκές χωρες, στο ένα και μοναδικό ευρωπαϊκό μητρώο (EUDAMED), δημιουργούμε 2-3 διαφορετικά μητρώα.
*1 Ακούγεται ότι το c.b το 2018 θα επιβάλλεται μόνο στον εισαγωγέα/κατασκευαστή και όχι στους συμβεβλημένους παρόχους του ΕΟΠΥΥ. Στα Ι/Π δεν υπάρχει συγκεκριμένο ποσοστό κέρδους για κάθε μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Π.χ ένα Ι/Π κοστίζει ή εισάγεται με 2 € και πωλείται με 6€ στον ενδιάμεσο πωλητή (φαρμακαποθήκη, διανομέα,..) και αυτός με την σειρά του το πουλάει 10-12€ στο φαρμακείο το οποίο αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ με σχεδόν 20€. Εάν το c.b στη συγκεκριμένη κατηγορία είναι 35%, περίπου 7€, ποιος θα το επιβαρυνθεί αυτό έναντι του ΕΟΠΥΥ; Ο κατασκευαστής –εισαγωγέας που κερδίζει 6€ μικτά; Η φαρμακαποθήκη που κερδίζει 6€ μικτά ή ο φαρμακοποιός που κερδίζει 8-10€ μικτά; Με βάση το νόμο μόνο ο κατασκευαστής –εισαγωγέας. Κερδίζοντας 6€ μικτά θα επιστρέφει μόνο για c.b 7€. Όλοι καταλαβαίνουν ότι αυτό είναι ανέφικτο και ανεφάρμοστο και δεν μπορεί να εισπραχθεί ούτε ένα ευρώ από έναν εισαγωγέα – κατασκευαστή. Τέλος με την ισχύουσα νομοθεσία λαμβάνεται υπόψιν και η γεωγραφική περιοχή!
Clawback παρόχων: Όταν τα βραβευμένα, ακριβά, ευφυή συστηματα κάνουν λάθη!
Ο ΕΟΠΥΥ , το clawback (cb) και οι μεγάλοι προβληματισμοί
CLAWBACK: Ραντεβού στα τυφλά ή κάποιοι εθελοτυφλούν ;
ΕΝΦΙΑ και CLAWBACK (cb) II. Μια παράλληλη σχέση
Clawback στα ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Πως μπορεί να υπολογιστεί.
ΕΚΑΠΥ και Προμήθειες στην Υγεία: Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να γίνει.
Διαφάνεια και clawback (cb):Η αναγκαία συνθήκη για την επίλυσή του
Διαφάνεια και clawback (cb):Η αναγκαία συνθήκη για την επίλυσή του
CLAWBACK ΣΤΑ ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ. ΜΕΧΡΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ;
Ioannis Karafyllis 