Αρχείο κατηγορίας ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Άυλα barcode ,άυλη και ακριβή πραγματικότητα!

Σε μια συνέντευξή του πρόσφατα στο κ.Πετρόχειλο (https://dailypharmanews.gr/), ο κ.Θανάσης Μουχτής, (Γενικός Διευθυντής Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ) δήλωσε ότι «εκατοντάδες είδη προϊόντων φαρμακείου (ιατροτεχνολογικών προϊόντων, Ι/Π) στην Ελλάδα του 2018 είναι χωρίς barcode και αυτό δημιουργεί στην αγορά ένα σοβαρό πρόβλημα όχι μόνο για την αγορά αλλά και για την ασφάλεια των πολιτών.

Το γεγονός αυτό δημιουργεί μια σειρά προβλημάτων στην εφοδιαστική λειτουργία των ΣΥ.ΦΑ. (αλλά και των φαρμακείων) όπως: καθυστερήσεις στην αναζήτηση και ταυτοποίηση των ειδών αλλά και λάθη στις παραγγελίες, στις τιμολογήσεις, στη συλλογή (picking) και στις παραδόσεις.

Τα προβλήματα αυτά μεταφράζονται σε χρηματικό κόστος για τους ΣΥ.ΦΑ. και υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τα μέλη τους και γι’ αυτό αναζητούνται λύσεις.

Επίσης ο κ. Μουχτής διαπίστωσε ότι τα προϊόντα αυτά δεν είναι απλά πολλά, είναι πάρα πολλά και σημείωσε πως ενώ πρόκειται για ένα θέμα που έχει λυθεί στο χώρο των σούπερ μάρκετ (και στα περίπτερα θα συμπλήρωνε κανείς) εδώ και πολλά χρόνια, στο φαρμακείο εξακολουθούν κάποιες εκατοντάδες είδη να μην έχουν barcode.

Να τονίσουμε ότι ο γραμμικός κώδικας στο φάρμακο μπήκε με πολύ μεγάλη καθυστέρηση – αρκετών ετών – σε σχέση με προϊόντα άλλων κλάδων (όπως π.χ. super markets κ.λ.π), γεγονός που είναι ενδεικτικό για το πώς αντιμετωπίζει η πολιτεία ορισμένα θέματα που δεν είναι και τόσο δύσκολο να επιλυθούν.

Σε ό,τι αφορά το σημερινό πρόβλημα και το τι προϊόντα αφορά, ανέφερε πως  «κάποιες από τις κατηγορίες των προϊόντων αυτών είναι τα Ι/Π, όπως καθετήρες κλπ αποστειρωμένα προϊόντα ή ιατρικά εργαλεία και αναλώσιμα ιατρικά είδη (νυστέρια , λαβίδες , ράμματα κλπ, επίσης αποστειρωμένα ) και είναι σημαντικό να γίνεται ηλεκτρονικά η ταυτοποίηση του προϊόντος , ώστε να αποφεύγονται λάθη στις παραδόσεις ή ακόμα και στη χρήση αυτών (φαρμακαποθήκες, φαρμακεία , χρήστες). Επίσης αφορά κτηνιατρικά φάρμακα ή άλλα σχετικά συμπληρωματικά προϊόντα».

Η έλλειψη των ετικετών barcode στην ατομική συσκευασία του κάθε προϊόντος και όχι μόνο στο κιβώτιο ή στο εξωτερικό κουτί δημιουργεί προβλήματα με λάθη, καθυστερήσεις, άσκοπες επιστροφές αλλά και κινδύνους στους εμπλεκόμενους (στις φαρμακαποθήκες αλλά και σε όλα τα ελληνικά φαρμακεία).

Το πλέον σημαντικό είναι ότι σε κάθε περίπτωση μιλάμε για προϊόντα υγείας.

«Όταν συζητάμε για αποστειρωμένα προϊόντα, καθετήρες κτλ τα οποία μπορεί να τα χρειάζεται ένας χειρουργημένος άνθρωπος, η πιστοποίηση ότι αυτό το προϊόν είναι αυτό που είπε ο γιατρός και δεν έχει κάνει λάθος η φαρμακαποθήκη, δεν έχει κάνει λάθος ο φαρμακοποιός, δεν έχει κάνει λάθος ο χρήστης είναι σημαντική», τονίσε ο κ. Μουχτής.

Η έλλειψη μίας ενιαίας κωδικοποίησης και ενός συστήματος ταξινόμησης των υλικών του νοσοκομείου, όχι μόνο δημιουργούν αποτυχίες στη διαλειτουργικότητα του συστήματος, αλλά επίσης δημιουργούν προβλήματα στις προμήθειες, τον έλεγχο της ποιότητας, στα οικονομικά και διαχειριστικά ζητήματα

Και για όλα αυτά τα τόσα σημαντικά, που ειπώθηκαν και γράφτηκαν, η λύση που δίνει ο ΕΟΠΥΥ είναι το άυλο barcode με μια κωδικοποίηση ελληνικής εμπνεύσεως , προηγούμενων δεκαετιών και πολύ μακριά από το νέο κανονισμό (745/2016) για τα Ι/Π.

Η Εθνική Κωδικοποίηση των Ιατρικών Υλικών είναι μια αποτυχημένη διαδικασία που έγινε πριν 10 και πλέον χρόνια στο ΙΚΑ με τα γνωστά αποτελέσματα κακοδιαχείρισης και ανάδειξης πολλών και σοβαρών περιπτώσεων διαφθοράς. Εάν και σήμερα επιλέγει κάποιος αυτό το μοντέλο αναλαμβάνει και την ευθύνη της μη εύρυθμης και αναποτελεσματικής λειτουργίας του οργανισμού, της σπατάλης και των πιθανών κρουσμάτων διαφθοράς.

Και για μια ακόμα φορά θα καθυστερήσει η εναρμόνιση της Ελλάδος με το νέο κανονισμό για τα Ι/Π και θα προκύψει μια τεράστια δαπάνη για τις εταιρείες η οποία θα μεταφερθεί στους ασθενείς και στον ΕΟΠΥΥ τελικά. Εκτός της τεράστιας δαπάνης σήμερα θα προκύψει και μια επιπλέον άμεσα στα επόμενα 2 χρόνια. Αυτά όμως είναι ελάχιστα μπροστά στον κίνδυνο που θα έχουν οι ασθενείς από την δυσκολία κατά την ιχνηλασιμότητα των Ι/Π.

Είναι γνωστό ότι η κωδικοποίηση των Ι/Π και των υλικών στην υγεία είναι σπάνια αφού δεν υπάρχει βαθιά μελέτη και τεχνογνωσία επί του θέματος στην ελληνική αγορά. Το αντικείμενο της κωδικοποίησης δεν διδάσκεται σε όλη την έκταση και τις πτυχές που απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στο θέμα και κάθε φορά αυτή γίνεται από κάποιους υπαλλήλους ενός οργανισμού παροχής υγείας ή ενός νοσοκομείου που προσπάθησαν να απλοποιήσουν και να μειώσουν, όσο μπορούσαν, τον όγκο δουλειάς τους.

Ας δούμε όμως τι περιγράφει σύντομα ο νέος κανονισμός 745/2016:

Ότι η  «ιχνηλασιμότητα των τεχνολογικών προϊόντων χάρη στο σύστημα αποκλειστικής ταυτοποίησης τεχνολογικού προϊόντος (σύστημα UDI) που βασίζεται σε διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές αναμένεται να αναβαθμίσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των μετά τη διάθεση στην αγορά δραστηριοτήτων ή τεχνολογικών προϊόντων των σχετικών με την ασφάλεια, χάρη στη βελτίωση της αναφοράς περιστατικών, στα στοχοθετημένα διορθωτικά μέτρα ασφάλειας κατά τη χρήση και στην καλύτερη παρακολούθηση από τις αρμόδιες αρχές. Αναμένεται επίσης να συμβάλει στη μείωση των ιατρικών σφαλμάτων και στην καταπολέμηση των παραποιημένων τεχνολογικών προϊόντων. Η χρήση του συστήματος UDI αναμένεται επίσης να βελτιώσει τις πολιτικές για τις προμήθειες και τη διάθεση αποβλήτων, καθώς και τη διαχείριση αποθεμάτων, από τις μονάδες υγείας και άλλους οικονομικούς φορείς και, όπου είναι δυνατόν, θα πρέπει να είναι συμβατή με άλλα συστήματα ταυτοποίησης που υφίστανται ήδη σε αυτά τα πλαίσια.

Το σύστημα UDI θα πρέπει να ισχύει για όλα τα τεχνολογικά προϊόντα που έχουν τεθεί σε κυκλοφορία, εκτός από τα επί παραγγελία τεχνολογικά προϊόντα, και να βασίζεται σε διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές, συμπεριλαμβανομένων των ορισμών που συνάδουν με εκείνους που χρησιμοποιούνται από τους κύριους εμπορικούς εταίρους. Προκειμένου να καταστεί εγκαίρως λειτουργικό το σύστημα UDI για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να θεσπιστούν λεπτομερείς κανόνες στον παρόντα κανονισμό».

Στο άμεσο μέλλον η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αναπτύσσει, θα συντηρεί και θα διαχειρίζεται την ευρωπαϊκή βάση δεδομένων για τα Ι/Π («Eudamed») μ’ένα στόχο εξ αυτών να είναι η δυνατότητα αποκλειστικής ταυτοποίησης των τεχνολογικών προϊόντων στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς και η διευκόλυνση της ιχνηλασιμότητάς τους.

Οι πληροφορίες που πρέπει να υποβάλλονται με την καταχώριση των τεχνολογικών προϊόντων και των οικονομικών φορέων  στην ευρωπαϊκή βάση δεδομένων είναι πάρα πολύ συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο 29 παρ. 4 και το άρθρο 31και τα βασικά στοιχεία δεδομένων που παρέχονται στη βάση δεδομένων UDI μαζί με το UDI-DI είναι σύμφωνα με τα άρθρα 28 και 29 και το σύστημα UDI. Συγκεκριμένα:

-Οι κατασκευαστές ή, κατά περίπτωση, οι εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι, και, κατά περίπτωση, οι εισαγωγείς υποβάλλουν τις πληροφορίες και εξασφαλίζουν ότι αυτές στα τεχνολογικά προϊόντα τους που αναφέρουν σε άλλο τμήμα (τμήμα 2) είναι πλήρεις, ορθές και επικαιροποιημένες από το οικείο μέρος.

  1. Οι πληροφορίες σχετικά με τον οικονομικό φορέα είναι:

1.1.τύπος οικονομικού φορέα (κατασκευαστής, εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος ή εισαγωγέας),

1.2.ονοματεπώνυμο, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του οικονομικού φορέα,

1.3.εάν η υποβολή των πληροφοριών πραγματοποιείται από άλλο πρόσωπο εξ ονόματος κάποιου από τους οικονομικούς φορείς που αναφέρονται στο τμήμα 1.1, ονοματεπώνυμο, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του προσώπου αυτού,

1.4.ονοματεπώνυμο, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του αρμοδίου ή των αρμοδίων για την κανονιστική συμμόρφωση που αναφέρεται στο άρθρο 15.

  1. Πληροφορίες σχετικά με το τεχνολογικό προϊόν

2.1. βασικό UDI-DI

2.2. είδος, αριθμός και ημερομηνία λήξης του πιστοποιητικού που έχει εκδοθεί από τον κοινοποιημένο οργανισμό και η επωνυμία ή ο αριθμός αναγνώρισης του κοινοποιημένου οργανισμού και ο σύνδεσμος προς τις πληροφορίες που αναγράφονται στο πιστοποιητικό και έχουν εισαχθεί από τον κοινοποιημένο οργανισμό στο ηλεκτρονικό σύστημα για τους κοινοποιημένους οργανισμούς και τα πιστοποιητικά,

2.3. το κράτος μέλος στο οποίο το τεχνολογικό προϊόν πρόκειται να τεθεί ή έχει τεθεί σε κυκλοφορία στην Ένωση,

2.4. στην περίπτωση τεχνολογικών προϊόντων της κατηγορίας ΙΙα, της κατηγορίας ΙΙβ ή της κατηγορίας ΙΙΙ: τα κράτη μέλη στα οποία το τεχνολογικό προϊόν έχει διατεθεί ή πρόκειται να διατεθεί,

2.5. κατηγορία κινδύνου του τεχνολογικού προϊόντος

2.6. επανεπεξεργασμένο τεχνολογικό προϊόν μίας χρήσης (ναι/όχι),

2.7. παρουσία ουσίας η οποία, αν χρησιμοποιηθεί ξεχωριστά, μπορεί να θεωρηθεί φάρμακο και ονομασία της εν λόγω ουσίας,

2.8. παρουσία ουσίας η οποία, αν χρησιμοποιηθεί ξεχωριστά, μπορεί να θεωρηθεί φάρμακο που προέρχεται από ανθρώπινο αίμα ή πλάσμα και ονομασία της εν λόγω ουσίας,

2.9. παρουσία ιστών ή κυττάρων ανθρώπινης προέλευσης ή παραγώγων τους (ναι/όχι),

2.10. παρουσία ιστών ή κυττάρων ζωικής προέλευσης ή παραγώγων τους, όπως αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 722/2012 (ναι/όχι),

2.11. κατά περίπτωση, ο ενιαίος αριθμός ταυτοποίησης της κλινικής έρευνας ή των κλινικών ερευνών που διενεργήθηκαν σε σχέση με το τεχνολογικό προϊόν ή σύνδεσμος προς την καταχώριση της κλινικής έρευνας στο ηλεκτρονικό σύστημα που αφορά τις κλινικές έρευνες,

2.12. στην περίπτωση τεχνολογικών προϊόντων του παραρτήματος XVI, διευκρίνιση αν η προβλεπόμενη χρήση του τεχνολογικού προϊόντος είναι άλλη πλην της ιατρικής χρήσης,

2.13. στην περίπτωση τεχνολογικών προϊόντων που έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από άλλο νομικό ή φυσικό πρόσωπο, όπως αναφέρεται στο άρθρο 10 παράγραφος 15, επωνυμία, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του εν λόγω νομικού ή φυσικού προσώπου,

2.14. στην περίπτωση τεχνολογικών προϊόντων της κατηγορίας ΙΙΙ ή εμφυτεύσιμων τεχνολογικών προϊόντων, περίληψη των χαρακτηριστικών ασφάλειας και των κλινικών επιδόσεων,

2.15. καθεστώς του τεχνολογικού προϊόντος (διατίθεται στην αγορά, δεν τίθεται πλέον σε κυκλοφορία, έχει ανακληθεί, έχει ξεκινήσει διορθωτικό μέτρο ασφάλειας κατά τη χρήση).

Στα βασικά στοιχεία δεδομένων που παρέχονται στη βάση δεδομένων UDI μαζί με το UDI-DI σύμφωνα με τα άρθρα 28 και 29 του κανονισμού :

Ο κατασκευαστής παρέχει στη βάση δεδομένων UDI το UDI-DI και όλες τις ακόλουθες πληροφορίες που αφορούν τον κατασκευαστή και το τεχνολογικό προϊόν:

  1. ποσότητα ανά συσκευασία
  2. το βασικό UDI-DI όπως αναφέρεται στο άρθρο 29 και τυχόν πρόσθετα UDI-DI,
  3. τρόπος ελέγχου της παραγωγής του τεχνολογικού προϊόντος (ημερομηνία λήξης ή ημερομηνία κατασκευής, αριθμός παρτίδας, αριθμός σειράς),
  4. κατά περίπτωση, το UDI-DI «μονάδας χρήσης» (όταν στην επισήμανση του τεχνολογικού προϊόντος δεν αναγράφεται UDI στο επίπεδο της «μονάδας χρήσης» του, χορηγείται DI «μονάδας χρήσης», ώστε να συνδεθεί η χρήση ενός τεχνολογικού προϊόντος με έναν ασθενή),
  5. επωνυμία και διεύθυνση του κατασκευαστή (όπως αναφέρεται στην επισήμανση),
  6. ο SRN που εκδόθηκε σύμφωνα με το άρθρο 31 παράγραφος 2,
  7. κατά περίπτωση, επωνυμία και διεύθυνση του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου (όπως αναφέρεται στην επισήμανση),
  8. ο κωδικός της ονοματολογίας Ι/Π, όπως προβλέπεται στο άρθρο 26,
  9. κατηγορία κινδύνου του τεχνολογικού προϊόντος,
  10. κατά περίπτωση, ονομασία ή εμπορική επωνυμία,
  11. κατά περίπτωση, μοντέλο, αριθμός αναφοράς ή καταλόγου του τεχνολογικού προϊόντος,
  12. κατά περίπτωση, κλινικό μέγεθος (συμπεριλαμβανομένων όγκου, μήκους, πλάτους, διαμέτρου),
  13. συμπληρωματική περιγραφή προϊόντος (προαιρετικά),
  14. κατά περίπτωση, συνθήκες αποθήκευσης και/ή χειρισμού (όπως αναφέρονται στην επισήμανση ή τις οδηγίες χρήσης)
  15. κατά περίπτωση, συμπληρωματικές εμπορικές ονομασίες του τεχνολογικού προϊόντος,
  16. επισήμανση του προϊόντος ως τεχνολογικού προϊόντος μίας χρήσης (ναι/όχι),
  17. κατά περίπτωση, μέγιστος αριθμός επαναχρησιμοποιήσεων,
  18. επισήμανση του τεχνολογικού προϊόντος ως αποστειρωμένου (ναι/όχι),
  19. ανάγκη αποστείρωσης πριν από τη χρήση (ναι/όχι),
  20. περιέχει λατέξ (ναι/όχι),
  21. διεύθυνση URL για συμπληρωματικές πληροφορίες, όπως ηλεκτρονικές οδηγίες χρήσης (προαιρετικά),
  22. κατά περίπτωση, σημαντικές προειδοποιήσεις ή αντενδείξεις,
  23. καθεστώς του τεχνολογικού προϊόντος (διατίθεται στην αγορά, δεν τίθεται πλέον σε κυκλοφορία, έχει ανακληθεί, έχει ξεκινήσει διορθωτικό μέτρο ασφάλειας κατά τη χρήση).

Ποιος θα μπορούσε να εξηγήσει τι σημαίνει άυλο barcode , πως αυτό θα εφαρμοσθεί και που αλλού εφαρμόζεται. Το barcode στα φάρμακα είναι σε αυτοκόλλητη ετικέτα, φυλάσσεται και επικολλάται σε ειδικά φυλασσόμενους χώρους και σε πραγματικό χρόνο έχει κανείς την ιχνηλασιμότητα του από το εργοστάσιο παραγωγής μέχρι τον ασθενή! Στο άυλο τι ακριβώς θα γίνεται και ποια ασφάλεια παρέχεται. Εκτός εάν από το άυλο barcode προκύπτει και μια άυλη αλλά ακριβή πραγματικότητα.

Με την εφαρμογή άυλων barcode  δεν θα μπορέσει να προχωρήσει και η κωδικοποίηση στα δημόσια νοσοκομεία (όνειρο δεκαετιών) αλλά ούτε και τα νέα DRG’s.

Σε κάθε περίπτωση ένα νοσοκομείο ή μια κλινική του απαιτεί συγκεκριμένα χαρακτηριστικά απόδοσης προκειμένου να θεραπεύσει τους ασθενείς.

Επίσης η έλλειψη προδιαγραφών σε συνδυασμό με την έλλειψη σωστής κωδικοποίησης δίνουν την δυνατότητα ο ίδιος εξοπλισμός να έχει 3 και πλέον διαφορετικούς κωδικούς.

Γιατί όπως και στο μητρώο του ΕΟΠΥΥ-ΕΚΑΠΤΥ μπορεί κάποιος, όπως και παλαιότερα, να κωδικοποιεί και να ξανακωδικοποιεί το ίδιο προϊόν που παράγει ή εμπορεύεται για να λαμβάνει υψηλότερες τιμές, να μην καταβάλει τέλη και clawback (c.b)*1,….

Δεν θα μπορεί ο ΕΟΠΥΥ να βρει και να συγκρίνει τις 3 χαμηλότερες τιμές στην Ε.Ε όπως αναφέρει η νομοθεσία. Για αυτό και όσες αναζητήθηκαν και βρέθηκαν αμφισβητήθηκαν από τους ενδιαφερόμενους.

Η νέα κωδικοποίηση λοιπόν βασίζεται σε διεθνή πρότυπα ή είναι μια ακόμα πρωτόλεια κωδικοποίηση;
Γιατί απαιτείται ένα νέο μητρώο Ι/Π και μια νέα κωδικοποίηση όταν δεν θα είναι και αυτό σύμφωνα με το UDI αλλά θα γίνει σύμφωνα με αυτό στο μέλλον; Γιατί δεν υιοθετείται από τώρα  ένας διεθνής αναγνωρισμένος τρόπος κωδικοποίησης αποδεκτός από όλους ,στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Η υιοθέτηση του (UDI) μπορεί να βοηθήσει άμεσα σ αυτό και μάλιστα με το λιγότερο δυνατό κόστος.

Η δημιουργία και η ύπαρξη πολλών μητρώων δημιουργεί κόστη, ενστάσεις και αδιαφάνεια.

Το μητρώο Ι/Π του ΕΟΦ έχει σαν στόχο την ομαλοποίηση κάποιων διαδικασιών και όπως παραδέχονται και οι επιχειρήσεις του κλάδου το μητρώο θα συμβάλλει ουσιαστικά στον εντοπισμό των ακατάλληλων και ψευδεπίγραφων προϊόντων.

Το UDI δεν θα είναι υποκατάστατο, αλλά μια προσθήκη στις υπάρχουσες απαιτήσεις επισήμανσης για τα Ι/Π.

Οι υφιστάμενοι κανόνες στην Ε.Ε εκσυγχρονίζονται γιατί δεν είναι πάντα δυνατόν να προσδιοριστεί ποιος παράγει τα προϊόντα που πωλούνται στην Ε.Ε και υπάρχει έλλειψη πληροφοριών και κλινικών τεκμηρίων που να αποδεικνύουν ότι τα προϊόντα αυτά είναι ασφαλή και αποτελεσματικά. Αρκετά κράτη μέλη έχουν δημιουργήσει ηλεκτρονικά εργαλεία καταχώρισης. Ωστόσο, τα εργαλεία αυτά δεν είναι πάντα συμβατά μεταξύ τους, πράγμα που δυσχεραίνει την ιχνηλασιμότητα πέραν των συνόρων. Η χρήση διαφορετικών συστημάτων στα διάφορα κράτη επιβαρύνει εξάλλου χωρίς λόγο τους κατασκευαστές που επιθυμούν να διαθέσουν ένα προϊόν στην αγορά σε περισσότερες από μία χώρες.

Και εμείς στην Ελλάδα αντί να ακολουθούμε τις άλλες ευρωπαϊκές χωρες, στο ένα και μοναδικό ευρωπαϊκό μητρώο (EUDAMED), δημιουργούμε 2-3 διαφορετικά μητρώα.

*1 Ακούγεται ότι το c.b το 2018 θα επιβάλλεται μόνο στον εισαγωγέα/κατασκευαστή και όχι στους συμβεβλημένους παρόχους του ΕΟΠΥΥ. Στα Ι/Π  δεν υπάρχει συγκεκριμένο ποσοστό κέρδους για κάθε μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Π.χ ένα Ι/Π κοστίζει ή εισάγεται με 2 € και πωλείται με 6€ στον ενδιάμεσο πωλητή (φαρμακαποθήκη, διανομέα,..) και αυτός με την σειρά του το πουλάει 10-12€ στο φαρμακείο το οποίο αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ με σχεδόν 20€. Εάν το c.b στη συγκεκριμένη κατηγορία είναι 35%, περίπου 7€, ποιος θα το επιβαρυνθεί αυτό έναντι του ΕΟΠΥΥ; Ο κατασκευαστής –εισαγωγέας που κερδίζει 6€ μικτά; Η φαρμακαποθήκη που κερδίζει 6€ μικτά ή ο φαρμακοποιός που κερδίζει 8-10€ μικτά; Με βάση το νόμο μόνο ο κατασκευαστής –εισαγωγέας. Κερδίζοντας 6€ μικτά θα επιστρέφει μόνο για c.b 7€. Όλοι καταλαβαίνουν ότι αυτό είναι ανέφικτο και ανεφάρμοστο και δεν μπορεί να εισπραχθεί ούτε ένα ευρώ από έναν εισαγωγέα – κατασκευαστή. Τέλος με την ισχύουσα νομοθεσία λαμβάνεται υπόψιν και η γεωγραφική περιοχή!

 

Εκσυγχρονισμός των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε) για τα ιατροτεχνολογικά. Οι νέοι κανονισμοί και πως θα επηρεάσουν την αγορά.

Clawback παρόχων: Όταν τα βραβευμένα, ακριβά, ευφυή συστηματα κάνουν λάθη!

Ο ΕΟΠΥΥ , το clawback (cb) και οι μεγάλοι προβληματισμοί

CLAWBACK: Ραντεβού στα τυφλά ή κάποιοι εθελοτυφλούν ;

ΕΝΦΙΑ και CLAWBACK (cb) II. Μια παράλληλη σχέση

Clawback στα ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Πως μπορεί να υπολογιστεί.

ΕΚΑΠΥ και Προμήθειες στην Υγεία: Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να γίνει.

Διαφάνεια και clawback (cb):Η αναγκαία συνθήκη για την επίλυσή του

Διαφάνεια και clawback (cb):Η αναγκαία συνθήκη για την επίλυσή του

CLAWBACK ΣΤΑ ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ. ΜΕΧΡΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ;

 

 

 

Προβληματισμοί γύρω από τον κανονισμό για τα ψευδεπίγραφα φάρμακα και την λειτουργία του NMVO.

Προβληματισμοί γύρω από τον κανονισμό για τα ψευδεπίγραφα φάρμακα και την λειτουργία του NMVO.

Πλησιάζοντας προς το Φεβρουάριο του 2019 για την εφαρμογή του κανονισμού για τα ψευδεπίγραφα φάρμακα γίνονται όλο και πιο γνωστά και αναλυτικά οι διαδικασίες και τα κόστη δημιουργίας και λειτουργίας των EMVO  και NMVO.

Το κόστος για τη δημιουργία του EMVO έφτασε περίπου τα 90 εκατ. ευρώ και σε αυτό το ύψος εκτιμάται και το ετήσιο κόστος λειτουργίας του. Το κόστος αυτό επιμερίζεται ανά χώρα ανάλογα με τον αριθμό των εταιρειών και τον όγκο των δεδομένων. Για την Ελλάδα εκτιμάται κοντά στο 1,5 εκατ. ευρώ. Ένα κόστος το οποίο είναι περίπου το ίδιο με αυτό που δαπανάται ήδη σήμερα από την πολιτεία για τον ισχύοντα  έλεγχο των ψευδεπίγραφων. Άρα δεν φαίνεται να αποτελεί ένα σοβαρό εμπόδιο το οικονομικό μέρος αλλά το θεσμικό και οι διαδικασίες που απαιτούνται να γίνουν έγκαιρα, με συγκεκριμένες προδιαγραφές και στόχους.

Τα εθνικά συστήματα επαλήθευσης των φαρμάκων (NMVS) πρέπει να εφαρμοστούν από κάθε ευρωπαϊκή χώρα μέσω του εθνικού οργανισμού επαλήθευσης φαρμάκων τους. Για αυτό περίπου 23 χώρες έχουν εισέλθει στη φάση υλοποίησης , με 5 από αυτές να έχουν ανακοινώσει την ένταξή τους στο EU Hub Production (Γερμανία, Δανία, Ιρλανδία, Σλοβακία και Σουηδία), με 11 από αυτές τις χώρες να ξεκινούν την υλοποίηση του NMVO και να είναι έτοιμες μέχρι τον Ιούλιο του 2018. Μέσα σε αυτές συμπεριλαμβάνεται και το Βέλγιο  μια από τις 3 χώρες που είχαν πάρει παράταση μέχρι το 2025 (όπως και η Ελλάδα).

Κάποιοι Κάτοχοι  Άδειας Κυκλοφορίας (ΚΑΚ) έχουν καθυστερήσει να συμμορφωθούν με το νέο κανονισμό και αυτό εγείρει ανησυχίες ότι θα μπορούσαν να προκύψουν σημεία συμφόρησης, τα οποία θα μπορούσαν να εξελίσσονται σε μειωμένη πρόσβαση στα φάρμακα των ευρωπαίων πολιτών εάν δεν  καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια από μέρους τους.

Σύμφωνα με τους έγκυρους υπολογισμούς στην Ευρώπη υπάρχουν περίπου 1500 εργοστάσια παραγωγής φαρμάκων, που παράγουν σε περίπου 10.000 γραμμές.

Επειδή το κόστος φαίνεται να είναι υψηλό , οι εμπειρογνώμονες υπενθυμίζουν στους ενδιαφερόμενους σαν κίνητρο ότι  χάνονται δισεκατομμύρια ευρώ από τα ετήσια έσοδα τους λόγω των παραποιημένων φαρμάκων.

Η έλλειψη εναρμόνισης των κανονιστικών απαιτήσεων μεταξύ των κρατών σε όλο τον κόσμο περιπλέκει σε μεγάλο βαθμό τη διανομή προϊόντων για τις παγκόσμιες φαρμακευτικές εταιρείες. Υπάρχουν περισσότερες από 65 νομοθεσίες για τις φαρμακευτικές εταιρείες είτε έχουν τεθεί σε εφαρμογή είτε έχουν πλησιάσει προθεσμίες σχετικά με τα παραποιημένα φάρμακα και την ανιχνευσιμότητα.

Το σύστημα αποθετηρίων, το οποίο θα περιέχει τις πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά ασφαλείας δημιουργείται και διευθύνεται από μη κερδοσκοπική νομική οντότητα ή μη κερδοσκοπικές νομικές οντότητες που έχουν συσταθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση από παρασκευαστές και κατόχους αδειών κυκλοφορίας φαρμάκων που φέρουν τα χαρακτηριστικά ασφαλείας.

Για τη δημιουργία του συστήματος αποθετηρίων, η νομική οντότητα ή οι νομικές οντότητες συμβουλεύονται τουλάχιστον τους χονδρεμπόρους, τα πρόσωπα που έχουν άδεια ή είναι εξουσιοδοτημένα να διαθέτουν φάρμακα στο κοινό και τις σχετικές αρμόδιες εθνικές αρχές. Αυτό θα πρέπει να είναι πλήρως διαλειτουργικό με τα άλλα αποθετήρια που συνθέτουν το σύστημα αποθετηρίων (ως διαλειτουργικότητα νοείται η πλήρης λειτουργική ενοποίηση των αποθετηρίων και η μεταξύ τους ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων, ανεξάρτητα από τον πάροχο υπηρεσιών που χρησιμοποιείται).

Επίσης θα πρέπει να καθίσταται δυνατή η αξιόπιστη ηλεκτρονική ταυτοποίηση και επαλήθευση της γνησιότητας μεμονωμένων συσκευασιών φαρμάκων από τους παρασκευαστές, τους χονδρεμπόρους και τα πρόσωπα που έχουν άδεια ή είναι εξουσιοδοτημένα να διαθέτουν φάρμακα στο κοινό, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κανονισμού.

Η σύσταση και η λειτουργία ενός NMVO φαίνεται να καθίσταται πλέον αναγκαία στην Ελλάδα αφού πλέον είναι σχεδόν σίγουρο  ότι η εγγραφή στον NMVO μιας άλλης χώρας (προκειμένου να ξεπεραστεί η μη ύπαρξη του στην Ελλάδα) εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους τόσο λειτουργικούς όσο και οικονομικούς στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία αφού θα πρέπει να καταβάλλονται τέλη εισόδου σε κάθε έναν NMVO στον οποίο θα εξάγεται ένα φάρμακο τους.

Η ανάγκη ίδρυσης ενός Εθνικού Οργανισμού Επαλήθευσης Φαρμάκων (NMVO). στην Ελλάδα

Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Προκλήσεις και εμπόδια.

Εξαγωγές φαρμάκων: Προσεγγίζοντας την αλήθεια II

Serialisation: Σχέσεις CMOs και επωνύμων εταιρειών. Τι πρέπει να γίνει.

ΨΕΥΔΕΠΙΓΡΑΦΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ψευδεπίγραφα Φάρμακα ΙΙ

ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΗ Η ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΨΕΥΔΕΠΙΓΡΑΦΑ?

ΕΚΑΠΥ και Προμήθειες στην Υγεία: Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να γίνει.

ΕΚΑΠΥ και Προμήθειες στην Υγεία: Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να γίνει.

Η σύσταση του ΕΚΑΠΥ με το Ν 4472/2017 είχε δημιουργήσει από νωρίς αρνητικά σχόλια όχι τόσο ως προς την ανάγκη διενέργειας , υλοποίησης κεντρικών διαγωνισμών και συλλογής πληροφοριών από τα αποτελέσματα αυτών όσο ως προς την δυνατότητα λειτουργίας  και αποτελεσματικότητας του.

Επίσης προβλέπεται να έχει μια σειρά αρμοδιοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 2 του νόμου. Δυστυχώς όμως αυτός είναι μια συρραφή αρμοδιοτήτων των φορέων που αντικαθιστά το ΕΚΑΠΥ χωρίς καμμία άλλη αξιολόγηση.

Ενώ έχουν περάσει 4 μήνες από την ψήφιση του νόμου μέχρι σήμερα δεν έχει ορισθεί η νέα διοίκηση με τη δικαιολογία ότι δεν βρίσκονται στην αγορά στελέχη που θα το στελεχώσουν λόγω της πρόβλεψης στο νόμο αυτά να είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης.

Αν αυτή δεν είναι μια αιτιολόγηση για την καθυστέρηση της λειτουργίας του τότε αυτό καθίσταται άκρως επικίνδυνο και οδηγεί προς μια κατεύθυνση καθόλου νόμιμη. Δεν μπορεί να είναι κάποιος πρόεδρος-αντιπρόεδρος του ΕΚΑΠΥ και ταυτόχρονα να είναι νομικός με υποθέσεις εναντίον του οργανισμού του (μέχρι σήμερα ή να είναι στο μέλλον αφού θα εργάζεται σε ανάλογο γραφείο) ή να είναι προμηθευτής του συστήματος υγείας. Στην Ελλάδα αυτό συμβαίνει συχνά και καλό είναι να αποφεύγεται για να μην δημιουργούνται ούτε υπόνοιες για διαφθορά ούτε να οδηγούμεθα νομοτελειακά σε αυτή. Επίσης, το ΕΚΑΠΥ αντικαθιστά 2 νομικά πρόσωπα που είχαν σχεδόν διπλάσιο αριθμό μελών στο Διοικητικό Συμβούλιο, πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Παρ’ όλα αυτά τ’ αποτελέσματα που είχαν ήταν ελάχιστα, εως μηδενικά, σε σχέση με αυτά που προέβλεπε ο νόμος που διέπονταν και πολύ λιγότερα σε σχέση με  τις απαιτήσεις της οικονομίας, της κοινωνίας και του συστήματος υγείας.

Δυστυχώς τα στελέχη που γνωρίζουν από δημόσιες συμβάσεις στην Ελλάδα είναι ελάχιστα και σπάνια χρησιμοποιούνται. Απόδειξη είναι οι νόμοι 3918/2011 και 4281/2014 που δεν εφαρμόστηκαν σχεδόν καθόλου, δημιούργησαν πολλά προβλήματα και καθιέρωσαν τις παράνομες πρακτικές. Η αλήθεια όμως είναι ότι οι συντάκτες τους τοποθετήθηκαν πρόεδροι ή αντιπρόεδροι σε ανεξάρτητες αρχές , πανεπιστημιακού επιπέδου σχολές ή άλλους οργανισμούς ,όμως αυτοί οι νόμοι δεν ίσχυσαν ποτέ όσον αφορά τις προμήθειες. Η τοποθέτηση των συντακτών τους σε αυτές τις θέσεις ευθύνης δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο την υλοποίηση των διαδικασιών προμηθειών όσο και την διαφάνεια και οδήγησε σε απευθείας αναθέσεις και κρούσματα διαφθοράς .

Ποτέ δεν δόθηκε η δέουσα προσοχή στα στελέχη του δημοσίου συστήματος υγείας που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τις προμήθειες. Ακόμα και όσοι εκπαιδεύτηκαν είχαν ως εισηγητές αυτούς που δεν έχουν κάνει ούτε ένα δημόσιο διαγωνισμό , ακόμα και σήμερα, στα νοσοκομεία που διοικούν . Ο καθένας μπορεί εύκολα να βγάλει τα συμπεράσματα του για το παρελθόν , το παρόν και το μέλλον των προμηθειών στα δημόσια νοσοκομεία.

Μέχρι σήμερα (σχεδόν 20 μήνες μετά) οι τέσσερις διαγωνισμοί της ΕΠΥ 1-4/2014, βρίσκονται σε εξέλιξη και δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία όσον αφορά τον αριθμό των εταιρειών που συμμετείχαν, τον αριθμό των εταιρειών που πληρούσαν τα κριτήρια των όρων της διακήρυξης, τα οικονομικά αποτελέσματα μετά την ολοκλήρωση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και την εξοικονόμηση επί του προϋπολογισμού αλλά και τις επιδόσεις των αναδόχων όσων αφορά τις συμβατικές τους υποχρεώσεις μετά την σύναψη της συμφωνίας πλαίσιο.

Οι απαιτήσεις που περιγράφει ο Ν.4472/2017 για τη λειτουργία του ΕΚΑΠΥ είναι πάρα πολλές για το υπάρχον προσωπικό, αλλά και του επιπλέον που πιθανόν να απαιτείται, λόγω έλλειψης γνώσεων και εμπειρίας σε ένα μεγάλο ποσοστό αυτών. Τα προηγούμενα χρόνια λειτουργίας της ΕΠΥ «εγγυώνται» για το πραγματικά φτωχό αποτέλεσμα που αναμένεται.

Στο ΕΚΑΠΥ πέραν των νοσοκομείων προβλέπεται να εξυπηρετούνται και πολλοί άλλοι οργανισμοί μεταξύ αυτών και ο ΕΟΠΠΥ. Αν σε αυτά συμπεριληφθούν και τα φάρμακα μιλάμε για το 60-70% των προμηθειών που έχει ετησίως το σύστημα υγείας.

Αντιλαμβάνεται κανείς τον όγκο των απαιτήσεων από πλευράς πολιτείας, τον όγκο των πληροφοριών που πρέπει να συλλέγονται και τέλος τον όγκο διαχείρισης των logistics σε μια χώρα και ένα χώρο (υγείας) που ελάχιστοι πραγματικά γνωρίζουν.

Η ανάθεση στην ΕΠΥ με το ν.3580/2007 να διεξάγει συγκεντρωτικούς διαγωνισμούς βοήθησε μόνο τα νοσοκομεία τα οποία στις αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων τους υποστηρίζουν ότι η ΕΠΥ ανέλαβε να υλοποιήσει ένα διαγωνισμό, είναι σε εξέλιξη (έως και 6 χρόνια) και αυτά παρέτειναν με απευθείας αναθέσεις πολύ «ακριβές» συμβάσεις ονομάζοντάς τις «εξωσυμβατικές» και περιμένοντας την ολοκλήρωση του διαγωνισμού.

Απαιτείται να γίνει μια ανάλυση των πιο πολυδάπανων αναλωσίμων – υλικών και ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού για το σύστημα υγείας έτσι ώστε να ξεκινήσει από εκεί η συστηματική καταγραφή, η κωδικοποίηση βάσει διεθνών προτύπων (όχι αυτή η αυθαίρετη που υπάρχει σήμερα για να εξυπηρετεί συμφέροντα), οι πραγματικές καταναλώσεις, η σύνταξη ενιαίων τεχνικών προδιαγραφών (τ.π), οι διαγωνισμοί συμφωνίας-πλαίσιο, οι ηλεκτρονικοί κατάλογοι (e-catalogues)…

Δεν είναι δυνατό για είδη που χρησιμοποιούνται καθημερινά από τα νοσοκομεία, το ΠΕΔΥ και τους υπόλοιπους φορείς παροχής υγείας, να συντάσσει το καθένα ξεχωριστά δική του τ.π και να υπάρχουν 139 διαφορετικές τ.π. αλλά μόνο μία τιμή στο π.τ.

Η τ.π πρέπει να περιλαμβάνει όλα όσα είναι αναγκαία και να μην έχει ασάφειες που να οδηγούν σε ενστάσεις και καθυστερήσεις (όπως γίνεται μέχρι σήμερα). Πρέπει να περιλαμβάνουν αυτά που αναγκαιούν στον ασθενή, στο νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό και όχι αυτά να ικανοποιούν τις ανάγκες των εισαγωγέων και των κατασκευαστών.

Πολλές χώρες που προμηθεύονται αναλώσιμα υλικά, υπηρεσίες αλλά και ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό το κάνουν μέσα από διαδικασίες που υπάρχουν και στη δική μας εθνική νομοθεσία αλλά δεν εφαρμόζονται. Π.χ. η καλύτερη επιλογή είναι η λύση των συμφωνιών-πλαίσιο και η  ανάπτυξη νέων ηλεκτρονικών τεχνικών αγορών, όπως είναι οι ηλεκτρονικοί κατάλογοι.

Οι ηλεκτρονικοί κατάλογοι συμβάλλουν στην ενίσχυση του ανταγωνισμού και στον εξορθολογισμό των δημόσιων προμηθειών, ιδίως με την εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος.

Για να γίνει αυτό θα πρέπει να διασφαλιστεί η ιχνηλασιμότητα, η ίση μεταχείριση και η προβλεψιμότητα.  Εάν έχει συναφθεί συμφωνία-πλαίσιο με περισσότερους του ενός οικονομικούς φορείς μετά την υποβολή προσφορών υπό τη μορφή ηλεκτρονικών καταλόγων, οι αναθέτοντες φορείς θα μπορούν να ορίζουν ότι η προκήρυξη νέου διαγωνισμού για συγκεκριμένες συμβάσεις λαμβάνει χώρα βάσει ενημερωμένων καταλόγων. Σε αυτή την περίπτωση, οι αναθέτοντες φορείς μπορούν να  χρησιμοποιούν μία από τις ακόλουθες μεθόδους:

α) να καλούν τους προσφέροντες να υποβάλουν εκ νέου τους ηλεκτρονικούς καταλόγους τους, προσαρμοσμένους στις απαιτήσεις της εν λόγω σύμβασης· ή

β) να ενημερώνουν τους προσφέροντες ότι σκοπεύουν να συλλέξουν από τους ηλεκτρονικούς καταλόγους που έχουν ήδη υποβληθεί τις πληροφορίες που απαιτούνται ώστε να καταρτίσουν προσφορές προσαρμοσμένες στις απαιτήσεις της συγκεκριμένης σύμβασης, υπό την προϋπόθεση ότι η χρήση της εν λόγω μεθόδου έχει επισημανθεί στα έγγραφα της προμήθειας για τη συμφωνία-πλαίσιο.

Αυτό εφαρμόζεται σε σκανδιναβικές χώρες αλλά και χώρες όπως η Πορτογαλία και η Ιταλία. Με αυτόν τον τρόπο επιλύονται θέματα αποκλεισμού προμηθευτών σε τοπικό επίπεδο, συνεχών διαγωνιστικών διαδικασιών που καταπονούν τους εργαζόμενους και τους απασχολούν από την εργασία τους (γιατροί, νοσηλευτές, …..) και μειώνουν σημαντικά τη μικρή ή μεγάλη διαφθορά. Επίσης, σε επίπεδο ΥΠΕ θα μπορούσαν να γίνουν διαγωνισμοί ενισχύοντας την τοπική κοινωνία και οικονομία αλλά και τις ΜΜΕ όπως προβλέπεται στις ευρωπαϊκές οδηγίες 24 και 25 που αφορούν τις προμήθειες.

Όλα λοιπόν μπορούν να γίνουν και σύννομα και έγκαιρα, μη αποκλείοντας αξιόπιστους προμηθευτές και βοηθώντας πραγματικά και τις ΜΜΕ.

Αντίστοιχα υπάρχουν και σε άλλες χώρες. Αυτό μπορεί να μειώσει πάρα πολύ τις τιμές των υλικών και φαρμάκων που προμηθεύονται τα νοσοκομεία. Ενδεικτικά, νοσοκομείο και ΥΠΕ στην οποία υπάγεται αυτό, αγόρασαν φάρμακα την ίδια χρονική περίοδο με διαφορά τιμής μέχρι και 67% και μάλιστα από την ίδια εταιρεία. Μπορούν να αναφερθούν πολλά παρόμοια παραδείγματα αλλά καλύτερα είναι να αναφερθεί ότι τα νοσοκομεία δεν υλοποιούν διαγωνισμούς μέσα από το ΕΣΗΔΗΣ παρά μόνο σε ένα ποσοστό μικρότερο του 1%. Σε προϋπολογισμό δαπανών των νοσοκομείων που είναι σχεδόν 2 δισ. ευρώ για το 2017 (ΠΠΥΦΥ 2015) και ανοικτά προγράμματα ΠΠΥΦΥ συνολικά 5 ετών προϋπολογισμού περίπου 7 δισ. ευρώ, μόνο διαγωνισμοί προϋπολογισμού 58 εκατ. ευρώ συμβασιοποιήθηκαν από 1/1-10/7/2017, (2,9%). Είναι αξιοσημείωτο ότι από τα 139 νοσοκομεία μόνο τα 11 συνήψαν συμβάσεις μέσω του ΕΣΗΔΗΣ (το 8%). Επίσης απουσιάζουν μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας, της  Θεσσαλονίκης, της Λάρισας και της  Κρήτης τα οποία έχουν προϋπολογισμό (αλλά και ελλείματα) και δαπάνες εκατοντάδων εκατ. ευρώ.

Η παραπάνω μη κανονική διαδικασία που περιγράφεται οδηγεί σε αύξηση των ληξιπρόθεσμων, του clawback, του rebate , τιμών αυξημένων κατά 40% – 50%, προβλήματα με το Ελεγκτικό Συνέδριο και το κυριότερο έλλειψη υλικών όταν απαιτείται αλλά και κακής ποιότητας αφού στην πραγματικότητα ποτέ δεν ελέγχονται αφού είναι τμηματικές αγορές χωρίς καμία δυνατότητα εργαστηριακών ή άλλων εξετάσεων. Το ΕΚΑΠΥ έρχεται να παραλάβει αρχεία και μητρώα οργανισμών τα οποία δεν είχαν ποτέ καμία ευρωπαϊκή αποδοχή και είχαν προβλήματα «σύγκρουσης συμφερόντων» καθιστώντας τα ευάλωτα σε ελέγχους από ευρωπαϊκούς μηχανισμούς και οργανισμούς.

Δυστυχώς ακόμη και σήμερα όλοι μιλάνε για κωδικοποίηση η οποία δεν έχει καμία εφαρμογή και καμία αποδοχή σε άλλες χώρες (αν πραγματικά θέλει κάποιος να είναι σύμφωνος με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και ταυτόχρονα να μπορεί να υλοποιήσει τους ηλεκτρονικούς φακέλους του ασθενούς, άμεσα και ανέξοδα. Παραδείγματα ακόμα και από την Τουρκία και την Σλοβενία είναι ενδεικτικά. Όλοι μιλάνε για την κωδικοποίηση του ΧΧΧ νοσοκομείου ή της Ψ ΥΠΕ, αποδεικνύοντας ότι αυτή δεν συμβαδίζει με διεθνή πρότυπα. Αυτές οι συχνές αλλαγές για τον τρόπο κωδικοποίησης έχει κουράσει το προσωπικό των νοσοκομείων, τις προμηθεύτριες και κατασκευάστριες εταιρίες και δεν έχουν κανένα λειτουργικό ή οικονομικό αποτέλεσμα. Όταν είναι σε εφαρμογή το UDI παγκοσμίως με το νέο κανονισμό για τα ιατροτεχνολογικά, και όχι μόνο, στην Ελλάδα εφαρμόζουμε πρωτόλυες κωδικοποιήσεις, ανθρώπων που με τη δική τους μικρή προσωπική εμπειρία προσπαθούσαν να βοηθηθούν με μια κωδικοποίηση και αυτοί οι ίδιοι και  ταυτόχρονα κάποιοι άλλοι χωρίς γνώση για την κωδικοποίηση προσπάθησαν να την επιβάλλουν σε όλα τα  νοσοκομεία.

Η πορεία υλοποίησης αυτής της κωδικοποίησης είναι γνωστή σε όλους και το αποτέλεσμα είναι φτωχό αλλά και τελικά πανάκριβο την εθνική οικονομία.

Κωδικοποιήσεις αποδεκτές από πολλά ευρωπαϊκά συστήματα υγείας προφέρθηκαν κατά καιρούς δωρεάν στην Ελλάδα όμως προτιμήθηκαν άλλες «προσωπικές». Η κωδικοποίηση της Ιταλίας για τα ιατροτεχνολογικά είναι η πιο σημαντική και η πιο αποδεκτή ακόμα και από το απαιτητικό αγγλικό σύστημα υγείας (NHS). Παρ’όλο που προτάθηκε εδώ και 2 ½ χρόνια ακόμα δεν έχει γίνει τίποτα. Ίσως να επιχειρηθεί και πάλι μια ενδιάμεση πανάκριβη λύση εξυπηρετώντας και πάλι κάποιους.

Στον τελευταίο διαγωνισμό για τα φάρμακα που προκήρυξε  η ΕΠΥ προβλεπόταν η δυνατότητα επιμερισμού της συνολικής ποσότητας των δραστικών ουσιών σύμφωνα με προσυμφωνημένο ποσοστό μεταξύ των αναδόχων εταιρειών, 50-30-20 (κάποιοι φρόντισαν να το νομοθετήσουν για να μην έχουν προβλήματα στο μέλλον). Ωστόσο θα πρέπει να αναφερθεί ότι έχει διατυπωθεί και επισήμως η άποψη ότι η μέθοδος του επιμερισμού της προκηρυχθείσας ποσότητας σε περισσότερους από έναν αναδόχους μπορεί να είναι επιθυμητή στο βαθμό που εξασφαλίζει επάρκεια στην προμήθεια των φαρμακευτικών και ιατροτεχνολογικων προϊόντων όμως δεν εξασφαλίζει τις καλύτερες δυνατές τιμές για την αναθέτουσα αρχή αφού αφήνει περιθώρια στους υποψήφιους αναδόχους να συνεννοηθούν εκ των προτέρων για τις προσφερόμενες τιμές με σκοπό όλοι τους να επωφεληθούν. Αυτό είχε επισημανθεί και σε σχετική γνωμοδότηση από την αρμόδια αρχή αλλά η ΕΠΥ προχώρησε με αυτό το βασικό όρο στη διακήρυξη.

Η λειτουργία του ΕΚΑΠΥ είναι σημαντική. Πρέπει να γίνει άμεσα μόνο με όσους πραγματικά ξέρουν , μακριά από αυτούς που αποκόμισαν μόνο προσωπικά οφέλη και όσους την βλέπουν σαν στάδιο ανέλιξης, προσωπικών φιλοδοξιών και εύκολου πλουτισμού.

Η επιλογή των προσώπων θα σηματοδοτήσει και την εύρυθμη λειτουργία του που θα πρέπει να έχει μέσο αντίκρισμα στα νοσοκομεία και τελικά στους ασθενείς και στους ασφαλισμένους.

Όχι άλλα λάθη, όχι άλλες φαραωνικές προσεγγίσεις, όχι άλλες τοποθετήσεις γνωστών αποτυχημένων ανθρώπων που όταν φύγουν όχι μόνο δεν θα αφήσουν ούτε  μια ολοκληρωμένη σύμβαση αλλά δεν θα αφήσουν ούτε τα στατιστικά στοιχεία που έπρεπε να υπάρχουν θεωρώντας ότι ακόμα και αυτά τους ανήκουν!!

Ε-Δημόσιες Συμβάσεις: Η Χαμένη Ευκαιρία

ΕΣΗΔΗΣ, (ηλεκτρονικές) προμήθειες και νοσοκομεία. Η «ακριβή» αλήθεια

ΚΟΙΝΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΕ. ΈΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ CASE STUDY ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΥ.

Μητρώο ιατροτεχνολογικών προϊόντων , ΕΟΠΥΥ και νέοι κανονισμοί

ΑΝΑΖΗΤΕΙΤΑΙ ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΣΥ

ΚΟΙΝΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΕ. ΈΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ CASE STUDY ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΥ.

Δικαιούμαι να ξέρω?

 

 

Νοσοκομεία και ΕΟΠΥΥ: Μήπως πραγματικά είναι κερδοφόρα;

Νοσοκομεία και ΕΟΠΥΥ: Μήπως πραγματικά είναι  κερδοφόρα;

Η ανακοίνωση των στοιχείων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ) που ανακοινώνονται κάθε μήνα μπορεί (?) και να κρύβει ίσως μια ευχάριστη έκπληξη για το σύστημα υγείας. Τα πολλά συσσωρευμένα προβλήματα του όλα τα προηγούμενα έτη φαίνεται να βρίσκουν την λύση τουλάχιστον όσον αφορά την οικονομική τους διαχείριση.

Στην έκθεση του ΓΛΚ αναγράφεται ότι τα ληξιπρόθεσμα του ΕΟΠΠΥ και των νοσοκομείων είναι 1.086 εκατ.€ και 549,6 εκατ.€ αντίστοιχα.

Από τα στοιχεία που κατά καιρούς δημοσιεύονται, δυστυχώς όχι επίσημα από τους ιστότοπους του Υπουργείου Υγείας (Υ.Υ) και του ΕΟΠΠΥ, τα ποσά που πρέπει να εισπραχθούν – συμψηφιστούν από το Υ.Υ για τα νοσοκομεία και τον ΕΟΠΠΥ είναι 400 εκατ.€ και 1.000 εκατ.€ αντίστοιχα (συμπεριλαμβάνονται φάρμακα, ιατροτεχνολογικά, κλινικές, διαγνωστικά).

Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται το c.b και το rebate παλαιότερων ετών που για λόγους τυπικούς, διαδικαστικούς αλλά και νομικούς, λόγω κακής εφαρμογής των υφιστάμενων νόμων και των υπουργικών αποφάσεων, δεν έχουν εισπραχθεί ακόμα. Για τα μεν νοσοκομεία το clawback (c.b) που πρέπει να εισπραχθεί μόνο για το 2017 είναι άνω των 200 εκατ.€ ενώ για τον ΕΟΠΠΥ είναι άνω των 600 εκατ.€ Στα ανωτέρω ποσά που πρέπει να συμψηφιστούν με τα νοσοκομεία θα πρέπει να προστεθούν και τα διαθέσιμα ποσά που αυτά έχουν κατατεθειμένα σε ιδιωτικές τράπεζες και τα οποία θα μπορούσαν να δοθούν άμεσα στους προμηθευτές. Θα μπορούσε λοιπόν να πραγματοποιηθεί άμεσα η εξόφληση των προμηθευτών από τους ήδη υπάρχοντες πόρους των νοσοκομείων και του ΕΟΠΥΥ και η οποία θα μπορούσε να δώσει μια ανάσα στην αγορά, να βοηθήσει στην ανάπτυξη (αφού αυτοί οι πόροι θα κατευθυνθούν και σε άλλες δραστηριότητες) και να δώσει την πραγματική εικόνα της οικονομικής και διαχειριστικής κατάστασης των νοσοκομείων.

Από τις τελευταίους εγκυκλίους για την μεταφορά των διαθεσίμων των νοσοκομείων στην Τράπεζα της Ελλάδος αποδεικνύεται ότι υπάρχουν και σήμερα τα ικανά χρηματικά διαθέσιμα για την αποπληρωμή των προμηθευτών.

Για να παρουσιάζεται η πραγματική εικόνα των νοσοκομείων και του ΕΟΠΠΥ θα πρέπει η αναγραφή των στοιχείων του ΓΛΚ να αναλύεται είτε περαιτέρω είτε στους επίσημους ιστότοπους του Υ.Υ και του ΕΟΠΠΥ. Σύμφωνα με την έκθεση του κρατικού προϋπολογισμού του ΓΛΚ οι επιχορηγήσεις στις ΥΠΕ και τα Νοσοκομεία είναι 402 εκατ.€ από τις αρχές του έτους έως και τον Αύγουστο 2017  έναντι των 1.301εκατ.€ που προβλέπονται στο κρατικό Π/Υ (ήτοι 30,8% έναντι του στόχου). Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με αυτήν την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού για τον Αύγουστο δόθηκαν μόνο 2 εκατ.€ στις ΥΠΕ και στα ΠΕΔΥ.

Από τους ισολογισμούς των νοσοκομείων μέχρι και το 2015 τα λειτουργικά έσοδα τους είναι περισσότερα από το λειτουργικό κόστος τους κατά τα έτη 2013-2015.

Αυτό θα είχε μεγαλύτερη αξία αν στα περισσότερα νοσοκομεία κατά το παρελθόν οι ορκωτοί λογιστές στις εκθέσεις τους δεν διατύπωναν επιφύλαξη γνώμης.

Τα νοσοκομεία είναι υποχρεωμένα να συντάσσουν οικονομικές καταστάσεις και με βάση τα διεθνή πρότυπα χρηματοοικονομικής αναφοράς όπως προβλέπεται από το άρθρο 27 του ν.3599/2007 και το άρθρο  11 του ν.3697/2008. Σύμφωνα με το αρθ. 51 του Ν. 4384/2016, διεγράφησαν οι απαιτήσεις των νοσοκομείων του ΕΣΥ έναντι του ΕΟΠΥΥ, που προέρχονταν από υπηρεσίες παρασχεθείσες σε ασφαλισμένους αυτού (εισπρακτέα νοσήλια) στο ύψος των ετησίων χρηματοδοτήσεων τους από τον κρατικό προϋπολογισμό, για τα έτη 2012, 2013 και 2014, ανεξαρτήτως του χρόνου τιμολόγησής τους. Το αποτέλεσμα αυτό θα απεικονιστεί στις λογιστικές καταστάσεις του έτους 2016. Απαιτείται λοιπόν η δημοσίευση των ισολογισμών των νοσοκομείων προκειμένου να είναι γνωστή η οικονομική και διαχειριστική κατάσταση τους. Αυτό γίνεται πιο επιτακτικό για λόγους όχι μόνο δημοσιονομικούς αλλά και λειτουργικούς των νοσοκομείων από το 2018 αφού έως τις 31.12.2017 τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, τα στρατιωτικά Νοσοκομεία, τα Νοσοκομεία ειδικού καθεστώτος, τα λοιπά Ν.Π.Δ.Δ. και οι λοιπές δημόσιες δομές παροχής υπηρεσιών υγείας και τα ιδιωτικά φαρμακεία (αποκλειστικά για την παροχή φαρμάκων προς ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ) εξαιρούνται της διαδικασίας εκκαθάρισης και εντάσσονται σε αυτή από 1.1.2018.Αυτό σημαίνει ότι τα νοσοκομεία θα αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ με τα ισχύοντα ΚΕΝ ακριβώς και οι άλλοι πάροχοι υγείας (π.χ ιδιωτικές κλινικές)

Θα πρέπει λοιπόν να υπολογιστούν άμεσα το cb και το rebate, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, διορθώνοντας λάθη του παρελθόντος και να γίνουν άμεσα οι πληρωμές και οι συμψηφισμοί με τους δικαιούχους προμηθευτές. Θα είναι η πρώτη καταγραφή που έχει γίνει στο σύστημα παροχής υγείας στην Ελλάδα και η πρώτη πραγματική απεικόνιση της οικονομικής κατάστασης του. Η δημοσίευση ισολογισμών από τα νοσοκομεία όπως προβλέπεται, η διενέργεια διαγωνισμών μέσω του ΕΣΗΔΗΣ (και όχι με απευθείας αναθέσεις) και τέλος η πληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών είτε μέσω συμψηφισμών είτε μέσω πληρωμών από τα υπάρχοντα διαθέσιμα των νοσοκομείων μπορεί να αποδείξει ότι η παροχή υγείας στην Ελλάδα έχει θετικό πρόσημο και μπορεί να γίνει υπόδειγμα καλής πρακτικής για όλο το δημόσιο τομέα. Εάν γίνουν όλα τα παραπάνω τότε και μόνο τότε μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τα ευφυή ΠΣ (Β.Ι.) και οι χάρτες υγείας για την παρακολούθηση και βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Γιατί μόνο η επίκληση τους, αλλά όχι η σωστή τροφοδότηση τους με δεδομένα , οδηγεί σε λανθασμένα συμπεράσματα που έχουν σοβαρές συνέπειες στην επιπτώσεις στην παροχή υπηρεσιών υγείας

REBATE-CLAWBACK-ΕΝΦΙΑ : Όταν τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα.

ΕΣΗΔΗΣ, (ηλεκτρονικές) προμήθειες και νοσοκομεία. Η «ακριβή» αλήθεια

Προϋπολογισμός 2018:Η αλήθεια πάει μπροστά!

Clawback και αναξιοπιστία υπολογισμών και δεδομένων

CLAWBACK ΣΤΑ ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ. ΜΕΧΡΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ;

CLAWBACK 2017: Τι να μην περιμένει κανείς….

Νοσοκομειακό Clawback: Η ώρα της αλήθειας

CLAWBACK ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΤΙ (ΔΕΝ) ΙΣΧΥΕΙ.

CLAWBACK, ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG!!

 

Κλινικές Μελέτες και Αξιοπιστία(;) Δεδομένων: Τι πρέπει να γίνει άμεσα

Κάθε  φορά που επιχειρείται να αναδειχθεί η αναπτυξιακή στρατηγική πορεία της Ελλάδος στο χώρο της υγείας γίνεται επίκληση των κλινικών μελετών (κ.μ). Όμως πέραν των αναφορών αυτών και διαφόρων αριθμητικών μεγεθών των οποίων γίνεται επίκληση δεν γίνεται καμμία άλλη ενέργεια. Το θέμα των κ.μ αντιμετωπίζεται σαν θέμα marketing και όχι σαν θέμα ουσίας για τους ασθενείς καταρχήν και για την ανάπτυξη δευτερευόντως.

Αν δούμε τι επικαλούνται όλοι αυτοί που συμμετέχουν στις επιτροπές και ημερίδες για τις κ.μ θα διαπιστώσουμε με απογοήτευση γιατί δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε κάτι πιο ουσιαστικό και πιο αισιόδοξο.

Επικαλούνται λοιπόν ότι «στην Ελλάδα κανένας μηχανισμός ή οργάνωση νοσοκομείου δεν υποστηρίζει, στον βαθμό που πρέπει, τη διεξαγωγή κ.μ. Επίσης η έλλειψη μηχανογράφησης των νοσοκομείων, η αδυναμία κοστολόγησης ιατρικών πράξεων και εξετάσεων και οι περιορισμένες λογιστικές δυνατότητες (έλλειψη διπλογραφικού συστήματος και αναλυτικής λογιστικής), είναι μόνο μερικά από τα προβλήματα που οδηγούν σε τεράστιες καθυστερήσεις στη διεξαγωγή των κλινικών δοκιμών». Και όμως όλα αυτά είναι λυμένα. Η λογιστική τακτοποίηση μπορεί να γίνει όπως έχει γραφεί αναλυτικά.  Οι ιατρικές πράξεις και οι εξετάσεις είναι κοστολογημένες μια προς μια. Ως προς τι η επίκληση τέτοιων τετριμμένων και μη ακριβών προφάσεων?

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε σημαντικό στέλεχος ΥΠΕ  σε συνέδριο ότι Νοσοκομείο της περιφέρειας της εισπράττει ετησίως 15 εκατομμύρια ευρώ από κ.μ όταν ο προϋπολογισμός του συγκεκριμένου νοσηλευτικού ιδρύματος για το 2016 δεν υπερβαίνει τα 9 εκατομμύρια ευρώ!
Επίσης ανέφερε  ότι το συγκεκριμένο  νοσοκομείο  δεν βρίσκεται καν στην πρώτη πεντάδα των ιδρυμάτων αρμοδιότητας της  ΥΠΕ σε αριθμό κ.μ.

Άλλο σημαντικότατο στέλεχος της ίδιας ΥΠΕ υπογράμμισε «ότι στα νοσοκομεία της αρμοδιότητάς του είχαν διενεργηθεί το 2010 και το 2011 λιγότερες από 225 κ.μ ετησίως. Το 2013, ωστόσο, υπήρξε σημαντική βελτίωση, καθώς οι κ.μ στα νοσοκομεία της συγκεκριμένης ΥΠΕ ανήλθαν στις 409». Για τα έτη 2010, 2012 και 2013 οι κ.μ που εγκρίθηκαν συνολικά για όλη την Ελλάδα ήταν 114, 118 και 122 αντιστοιχία. Με τι συγκρίνεται και σε τι αναφέρεται το 225;
Συμπλήρωσε ότι στα ταμεία της ΥΠΕ κατέληξαν περίπου 5 εκατομμύρια ευρώ από το 2010 και από αυτά, το 1,8 εκατομμύριο είχε αποδοθεί κατ’ έτος στο δημόσιο ενώ 600.000 ευρώ κατέληξαν στα νοσοκομεία της 1ης ΥΠΕ.
Διαπιστώνει κανείς με λύπη ότι δυο σημαντικά στελέχη της ίδιας ΥΠΕ , την ίδια ημέρα, έδιναν για το ίδιο έτος ότι  όλα τα νοσοκομεία της ΥΠΕ έλαβαν 600.000€ ενώ μόνο ένα εξ’ αυτών έλαβε 15.000.000€! Πως με αυτά τα στοιχεία μπορούν να γίνουν οι συγκρίσεις με άλλες χώρες ή να εκτιμηθούν τα έσοδα για την ελληνική οικονομία;

Σε μια εξομολόγηση ενός διοικητή νοσοκομείου  στο τέλος του 2016 σχετικά με τις κ.μ αποκάλυψε με απόλυτη και μοναδική ειλικρίνεια ότι κανείς στο μεγάλο και σημαντικότατο  νοσοκομείο του δεν γνώριζε πόσες κ.μ πραγματοποιούνται.

Επίσης ότι με δυσκολία βρήκε σε ποια γραμματεία είχαν πρωτοκολληθεί οι αιτήσεις για την διεξαγωγή κ.μ αφού το νοσοκομείο διαθέτει πέραν της μιας γραμματείας. Τέλος αποκάλυψε επίσης ότι ψάχνει να βρει εταιρεία να υποστηρίξει με πληροφοριακό σύστημα (ΠΣ) την προσπάθεια επι 1,5 μήνα αλλά αυτό δεν είναι εφικτό.

Με τα παραπάνω παραδείγματα γίνεται αντιληπτό ότι πρέπει να υπάρχουν επίσημα στοιχεία από τον υπεύθυνο οργανισμό για τις κ.μ.

Αναμένεται η υλοποίηση του Εθνικού Μητρώου Κλινικών Μελετών και των Ερευνητών , τα οποία προβλέπονται στο ΦΕΚ 4131Β/2016 , με το οποίο θα ξέρουμε ποιες είναι οι κ.μ που έχουν υποβληθεί και που έχουν εγκριθεί, ποιοι είναι οι ερευνητές που ασχολήθηκαν, ποια είναι τα ερευνητικά κέντρα και ποια είναι η πιστοποίησή τους για αυτήν τη δυνατότητα.

Θα πρέπει να δίνεται κάθε χρόνο ο αριθμός των κ.μ, οι τροποποιήσεις τους, ο προϋπολογισμός τους, ο απολογισμός τους, ο αριθμός των νοσοκομείων στα οποία έγιναν , πόσες από αυτές είναι σε εξέλιξη και πόσες ολοκληρώθηκαν.

Συνεχώς αναφέρεται ποιος είναι ο αριθμός και ποιο είναι το ποσό που δίνεται στις κ.μ τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα και πιο δυνητικά μπορεί να διεκδικήσει η Ελλάδα. Πόσες κ.μ όμως πραγματοποιούνται στην Ευρώπη σήμερα; Με βάση τα στοιχεία της EFPIA , 4.000.

Πόσες γίνονται στην Ελλάδα με βάση τα στοιχεία του ΕΟΦ? 128 εγκρίθηκαν  το 2016.

Ο αριθμός των κ.μ σε μια βάση δεδομένων  που όλοι αποδέχονται, η clinicaltrials.gov.gr, δίνει τον αριθμό κ.μ για όλες τις χώρες που αυτές πραγματοποιούνται. Δίνεται παρακάτω ο πίνακας για χώρες που παρουσιάζουν ενδιαφέρον αφού όλες οι συγκρίσεις και οι αναφορές γίνονται με αυτές. Μπορεί κανείς να παρατηρήσει  ότι οι κ.μ έχουν μειωθεί σχεδόν κατά 30% μεταξύ του 2015-2016 σχεδόν σε όλες τις χώρες.

 

ΕΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑ ΒΕΛΓΙΟ ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΑΓΓΛΙΑ
2010 106 337 124 685 493
2011 107 324 131 678 489
2012 91 357 106 619 480
2013 95 372 112 607 533
2014 75 315 98 552 496
2015 78 327 98 505 478
2016 61 209 57 372 324
2017 11 45 8 64 6
ΕΤΟΣ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ ΓΑΛΛΙΑ ΙΣΠΑΝΙΑ ΟΥΓΓΑΡΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
2010 75 868 478 174 174
2011 78 933 491 219 219
2012 80 1054 490 171 171
2013 82 1067 503 196 196
2014 75 1094 471 167 167
2015 69 1007 471 159 158
2016 44 724 354 130 130
2017 6 117 59 10 9

 Πηγή:  Clinicaltrials.gov.gr, Sep 2017

Ο αριθμός των κ.μ από τα στοιχεία που παρουσιάζει ο ΕΟΦ και η βάση δεδομένων έχει μια σημαντική απόκλιση κατά 50%. Αυτή η σημαντική απόκλιση πρέπει να είναι ένα θέμα διερεύνησης για να δούμε με ποιες χώρες συγκρινόμαστε και με ποια ακριβώς δεδομένα. Τι φταίει για αυτή την απόκλιση; Είναι άλλος τρόπος καταχώρισης;

Η καταχώριση των δεδομένων δεν απαιτεί ούτε επιτροπές, ούτε νέα πληροφοριακά συστήματα  αλλά ούτε και επιπλέον προσωπικό. Οι συνήθεις δικαιολογίες πρέπει να εκλείψουν εάν θέλουμε πραγματικά να αυξηθεί ο αριθμός των κ.μ και τα έσοδα από αυτές. Όλα τα παραπάνω  υπάρχουν και δεν αξιοποιούνται για να γίνει η απαραίτητη συγκριτική αξιολόγηση.

Στο  8 σελιδο έντυπο  της έκθεσης αξιολόγησης των διοικήσεων των νοσοκομείων δεν υπάρχει καμμία ερώτηση, στις 40 και πλέον ερωτήσεις που υπάρχουν σε αυτή, για το πόσες κ.μ έχουν υποβληθεί στο νοσοκομείο , πόσες υλοποιήθηκαν και τι ποσό ειχε σαν έσοδο από αυτές. Είναι εμφανές ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως ενδιαφέρον για τις κ.μ. και για αυτό δεν αξιολογούνται οι διοικήσεις των νοσοκομείων.

Εάν θέλουμε να φτάσουμε σ΄ένα επίπεδο μιας άλλης χώρας θα πρέπει να μελετήσουμε πως ακριβώς το πέτυχε. Αυτό φυσικά δεν γίνεται με την σύσταση πολλών και πολυάριθμων επιτροπών . Εάν θέλουμε να γίνουμε Ισπανία θα πρέπει να δούμε το γεγονός ότι «διαφημίζει» ότι ήταν η πρώτη χώρα στην Ε.Ε. που εφάρμοσε τη νέα κοινοτική νομοθεσία για τις κ.μ .

Εάν θέλουμε να γίνουμε Γερμανία θα πρέπει να δούμε και να διαβάσουμε  τις ελκυστικές φράσεις σε πολλές διαδικτυακές πύλες, που προσφέρουν ευκαιρίες για εργασία και διαφημίζουν τη συμμετοχή σε κ.μ φαρμάκων. Οι προσφορές αυτές απευθύνονται συχνά σε φοιτητές ή σε ελεύθερους επαγγελματίες.

Στη Γερμανία οι εθελοντές δοκιμαστές φαρμάκων είναι περιζήτητοι. Μόνο στις ΗΠΑ γίνονται περισσότερες δοκιμές φαρμάκων από ό,τι στη Γερμανία. Στην Ελλάδα δεν υφίσταται σχετική πρόβλεψη αλλά αντιθέτως υπάρχει η απαγόρευση να μην υπάρχουν σε επίσημους ιστότοπους δημόσιων οργανισμών(π.χ ΕΟΦ) ή συνδέσμων ή φορέων ότι υπάρχει μια κ.μ για μια ασθένεια προκειμένου να ενημερωθούν οι ασθενείς και να ξεπεράσουν και κάποιες πιθανές επιφυλάξεις τους για αυτές. Ο κανονισμός 536/2014 αναφέρει με σαφήνεια ως τρόπο στρατολόγησης την διαφήμιση και αναφέρει τι απαιτείται να γίνει . Συγκεκριμένα αναφέρει ότι «όταν η στρατολόγηση συμμετεχόντων πραγματοποιείται μέσω διαφήμισης, υποβάλλονται αντίγραφα του διαφημιστικού υλικού, συμπεριλαμβανομένου τυχόν έντυπου υλικού και ηχητικών ή οπτικών εγγραφών. Περιγράφονται οι διαδικασίες που προτείνονται για το χειρισμό των αποκρίσεων στη διαφήμιση. Σε αυτές περιλαμβάνονται αντίγραφα των επιστολών επικοινωνίας που χρησιμοποιήθηκαν για την πρόσκληση των ενδιαφερομένων να συμμετάσχουν στην κλινική δοκιμή και ρυθμίσεις για την παροχή πληροφοριών ή συμβουλών στους ενδιαφερομένους που διαπιστώθηκε ότι ήταν ακατάλληλοι για ένταξη στην κ.μ». Στην Ελλάδα που προσπαθεί να προσελκύσει κ.μ πρέπει αυτές να μπορούν να γνωστοποιηθούν για να μπορέσει να  προσελκύσει και ασθενείς. Αιτιάσεις περί προσωπικών δεδομένων και προσωπικές απόψεις άλλων παραγόντων μόνο αρνητική έκβαση μπορεί να έχουν στην προσέλκυση κ.μ σε ένα ιδιαίτερα διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Ο ΣΦΕΕ εκτιμά ότι η Ελλάδα μπορεί να μετατραπεί σε Κόμβο Μελετών Βιοϊσοδυναμίας και ότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία διεξάγει πάνω από 100 μελέτες βιοισοδυναμίας στο εξωτερικό. Γιατί αυτό δεν γίνεται άμεσα προκειμένου να μείνουν στην Ελλάδα 12.000.000€; (δηλαδή όχι μόνο δεν έχει έσοδα η Ελλάδα αλλά οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες δαπανούν εκατομμύρια ευρώ στο εξωτερικό!)

Ο νέος κανονισμός για τα ιατροτεχνολογικά προβλέπει υποχρεωτικά  κ.μ για αυτά.

Η Ελλάδα είναι έτοιμη? Οι ανταγωνίστριες χώρες είναι ήδη έτοιμες και το έχουν εντάξει στη νομοθεσία τους.

Όλα τα παραπάνω μπορούν να γίνουν άμεσα εφ΄όσον πραγματικά όλοι οι εμπλεκόμενοι το επιθυμούν. Όμως όλα αυτά προϋποθέτουν πραγματικά δεδομένα με σαφή αναφορά στην πηγή τους. Η συλλογή των δεδομένων μπορεί να γίνει άμεσα αφού αυτά τα στοιχεία υπάρχουν στους οργανισμούς τους οποίους αφορούν (ΕΟΦ, Νοσοκομεία, Επιτροπή Δεοντολογίας,…).

Μέχρι να υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω περιμένουμε να δούμε ποιος θα είναι ο αριθμός των κ.μ που θα εγκριθούν και θα πραγματοποιηθούν μέσα στο 2017.

ΟΙ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ ΣΕ ΔΥΣΚΟΛΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ

Η αλήθεια για τις κλινικές μελέτες. Η εξομολόγηση ενός διοικητή.

ΜΕΛΕΤΕΣ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ

 

Ε-Δημόσιες Συμβάσεις: Η Χαμένη Ευκαιρία

Η ακτινογραφία των δημοσίων συμβάσεων που υλοποιούνται μέσω του ΕΣΗΔΗΣ δείχνει τις παθογένειες των προμηθειών στο σύστημα υγείας αλλά και γενικότερα. Σε μια δύσκολη οικονομική περίοδο για την Ελλάδα ελάχιστα φαίνεται να γίνονται προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης των προμηθειών στα νοσοκομεία.

Η αξιοποίηση ενός πληροφοριακού συστήματος (ΠΣ) που πληρώθηκε πάρα πολύ ακριβά μένει σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τις δυνατότητες που έχει και την εξοικονόμηση που μπορεί να επιτευχθεί.

Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα ποσά και τα ποσοστά των δημοσίων συμβάσεων που υλοποιούνται μέσω του ΕΣΗΔΗΣ. Σε προϋπολογισμό δαπανών των νοσοκομείων που είναι σχεδόν 2 δισ. ευρώ για το 2017 (ΠΠΥΦΥ 2015) και ανοικτά προγράμματα ΠΠΥΦΥ συνολικά 5 ετών προϋπολογισμού περίπου 7 δισ. ευρώ, μόνο διαγωνισμοί προϋπολογισμού 58 εκατ. ευρώ συμβασιοποιήθηκαν από 1/1-10/7/2017, (2,9%). Είναι αξιοσημείωτο ότι από τα 139 νοσοκομεία μόνο τα 11 συνήψαν συμβάσεις μέσω του ΕΣΗΔΗΣ (το 8%). Επίσης απουσιάζουν μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας, της  Θεσσαλονίκης, της Λάρισας και της  Κρήτης τα οποία έχουν προϋπολογισμό και δαπάνες εκατοντάδων εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με πρόσφατη παρουσίαση της ΓΓΕΠΚ η εξοικονόμηση που πρόκειται να επιτευχθεί είναι της τάξεως του 9,49%. Αυτό μπορεί να μεταφραστεί σε μια σπατάλη της τάξεως των 140 εκατ. ευρώ ετησίως. Από δειγματοληπτική έρευνα σε συγκεκριμένη κατηγορία ιατροτεχνολογικών προκύπτει μια μείωση τιμών από 3%-23%, αναλόγως της διαγωνιστικής διαδικασίας (απευθείας αναθέσεις, πρόχειροι και δημόσιοι διαγωνισμοί). Στις απευθείας αναθέσεις η μείωση είναι 3% ενώ στους δημόσιους διαγωνισμού είναι της τάξεως του 23%. Αυτό που εντείνει τον προβληματισμό είναι ότι τα νοσοκομεία που επιτυγχάνουν μεγάλα ποσά μείωσης των τιμών είναι περιφερειακά σε αντίθεση με αυτά των μεγάλων αστικών περιοχών που επιτυγχάνουν μόνο μικρά ποσοστά παρόλο που έχουν μεγαλύτερο όγκο παραγγελιών, πολλαπλάσια ποσά δαπανών και χαμηλότερα έξοδα logistics για τις προμηθεύτριες εταιρείες.

Πίνακας Δεδομένων από ΕΣΗΔΗΣ

ΑΡΙΘΜΟΣ  ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ
ΕΝΕΡΓΟΙ ΑΝΑΒΟΛΗ ΣΥΜΒΑΣΙΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
91 20 15 328
ΑΞΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ
ΕΝΕΡΓΟΙ ΑΝΑΒΟΛΗ ΣΥΜΒΑΣΙΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
31.673.147,97 3.544.794,64 2.236.715 *1 65.159.919,65
ΑΡΙΘΜΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ
ΕΝΕΡΓΟΙ ΑΝΑΒΟΛΗ ΣΥΜΒΑΣΙΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
33 12 11 66
ΠΠΥΦΥ 2015 ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΦΑΡΜΑΚΑ ΣΥΝΟΛΟ
  897.729.291,64€ 492.089.430€ 1.389.818.721,64€

Πηγή: ΕΣΗΔΗΣ, Επεξεργασία Δρ. Καραφύλλης Ιωάννης

*1 Από τα 2.236.715€ τα 981.470,66€ αφορούσαν την προμήθεια καυσίμων όπου η έκπτωση που δίνεται είναι πάρα πολύ χαμηλή

Πρέπει όλοι να πάνε προς την κατεύθυνση της υλοποίησης των διαγωνισμών μέσα από το ΕΣΗΔΗΣ προκειμένου να επιτευχθούν χαμηλότερες τιμές και να αποκτηθούν καλύτερης ποιότητας υλικά, εξοπλισμός και υπηρεσίες αφού αυξάνεται ο ανταγωνισμός όπως έχει αποδειχθεί.

Τέλος εάν οι συμβάσεις των νοσοκομείων γινόντουσαν μέσω του ΕΣΗΔΗΣ τότε θα υπήρχαν πολύ λιγότερα ληξιπρόθεσμα στα νοσοκομεία. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί διότι  τα ταμειακά διαθέσιμα των νοσοκομείων είναι αρκετά υψηλά  και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να πληρωθούν δαπάνες για τις οποίες έχει γίνει ανάληψη υποχρέωσης, δέσμευση και ότι άλλο προβλέπεται στο ΠΔ 80/2016 και το ν.4270/2014. Τα ληξιπρόθεσμα μπορούν να πληρωθούν από τα ταμειακά διαθέσιμα των νοσοκομείων (εάν δεν έχουν προβλήματα νομιμότητας στους επιτρόπους)

Με τα ταμειακά διαθέσιμα δεν μπορούν να γίνουν νέες παραγγελίες αναλωσίμων, υλικών ή συμβάσεις υπηρεσιών αν δεν υπάρχει η αντίστοιχη πίστωση στον ΚΑΕ.

Για να γίνει αυτό πρέπει να υπάρχει έγκριση από το υπουργείο υγείας για να αυξηθεί το όριο των πιστώσεων τους. Αυτό όμως αυξάνει το όριο του προϋπολογισμού του υπουργείου υγείας για τα νοσοκομεία κάτι το οποίο απαγορεύεται λόγω των μνημονιακών δεσμεύσεων της χώρας αφού αυξάνεται συνολικά το όριο των πιστώσεων των νοσοκομείων.

ΕΣΗΔΗΣ, (ηλεκτρονικές) προμήθειες και νοσοκομεία. Η «ακριβή» αλήθεια

Διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις της υγείας σε πραγματικό χρόνο.

 

ΕΣΗΔΗΣ, (ηλεκτρονικές) προμήθειες και νοσοκομεία. Η «ακριβή» αλήθεια

ΕΣΗΔΗΣ, (ηλεκτρονικές) προμήθειες και νοσοκομεία. Η «ακριβή» αλήθεια

Πολλές φορές αναρωτιέσαι εάν αξίζει να ασχολείσαι με τις προμήθειες στα νοσοκομεία ή είναι ένα άβατο το οποίο δεν προσεγγίζεται με κανένα λογικό και νόμιμο τρόπο.

Όμως η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου μεγάλου εξειδικευμένου νοσοκομείου των Αθηνών ότι δεν μπορεί να προμηθευτεί 9 αναπνευστήρες για την ΜΕΘ του από το 2014 «λόγω έλλειψης πιστώσεων αλλά και της μη δυνατότητας ανακατανομής των πιστώσεων οι οποίες λόγω ανεπάρκειας δεν μπορούν να καλύψουν ούτε τις βασικές λειτουργικές ανάγκες του νοσοκομείου σε ετήσια βάση» και οι τελευταίες ανακοινώσεις της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή για την εξοικονόμηση εκατομμυρίων ευρώ από την διενέργεια ηλεκτρονικών διαγωνισμών είναι μια πρόκληση για να ασχοληθεί τελικά κανείς.

Γιατί οι ελλείψεις ειδικά στα νοσοκομεία έχουν αποτελέσματα τα οποία είναι γνωστά σε όλους ακόμα και εάν ευτυχώς δεν τα έχουν βιώσει οι ίδιοι.

Τι εικόνα δίνει λοιπόν το ΕΣΗΔΗΣ για τα δημόσια νοσοκομεία, τις ΥΠΕ και τους φορείς παροχής υγείας?

Ότι έχουν συμβασιοποιηθεί μόνο 18 διαγωνισμοί το 2017, ενώ είναι σε ισχύ τα ΠΠΥΥ από το 2010-2015, προϋπολογισμού 7 και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ!

Η αξία των συμβάσεων αυτών είναι προϋπολογισθέντων διαγωνισμών 2.632.179,37€. Στα 800.000.000€ που διατέθηκαν μέχρι σήμερα στα νοσοκομεία αυτό αντιπροσωπεύει μόνο το 0,33%. Το υπόλοιπο 99,67%(!!) πως δαπανήθηκε, που πήγε? Σε εξωσυμβατικές προμήθειες μάλλον.

Ο αριθμός των διαγωνισμών που προκηρύχθηκαν από 1/1 μέχρι τις 10/7/2017 ήταν 457, μικρής σχετικά  αξίας.

Το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του  2015 και 2016 συμβασιοποιήθηκαν 85 και 110 διαγωνισμοί αντίστοιχα ενώ η αξία τους ήταν 12.075.563,18€ και 39.267.982,24€.

Είναι σε αξιολόγηση διαγωνισμοί από το 2014 ακόμα, ενώ συνολικά είναι πάνω από 874 για την περίοδο 2014-2016.

Τα ανωτέρω στοιχεία προέρχονται από το ΕΣΗΔΗΣ και αποδεικνύουν ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό των διαγωνισμών γίνεται μέσω αυτού όπως προβλέπεται στη νομοθεσία (ελληνική και ευρωπαϊκή) με αποτέλεσμα τη μη τήρηση του εγκεκριμένου ΠΠΥΥ κάθε έτους ,την μη έγκαιρη απόκτηση των αναγκαιούντων υλικών- αναλωσίμων και ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και την διατήρηση υψηλών τιμών αφού δεν αναπτύσσεται ο αναγκαίος ανταγωνισμός.

Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι είναι δύσκολο να υπάρχουν διαγωνισμοί σε αξιολόγηση από τα προηγούμενα έτη (2014-2015) αφού θα πρέπει να έχει ζητηθεί η παράταση από τους προμηθευτές να παρατείνουν τις προσφορές τους, ν’ ανανεώσουν τις εγγυητικές επιστολές τους,… Όμως η μη ακύρωσης τους συνεπάγεται και τη ταυτόχρονη δέσμευση της πίστωσης σύμφωνα με το ΠΔ 80/2016 με συνέπεια να μην μπορούν αυτές να αξιοποιηθούν στο τρέχον έτος για να καλύψουν τις επιτακτικές ανάγκες των νοσοκομείων.

Η δραματική μείωση των συμβασιοποιημένων διαγωνισμών μπορεί και πρέπει να αναλυθεί και να εξηγηθεί απ’ όλους , κυρίως όμως από αυτούς που έχουν την ευθύνη του κρατικού προϋπολογισμού και αυτών των νοσοκομείων. Απαντήσεις μπορούν να δοθούν πολλές και άμεσα. Όμως το ερώτημα που πρέπει να εξετασθεί είναι εάν τελικά οι διαγωνισμοί προκηρύσσονται μόνο και μόνο για να υπάρχει νομιμοφάνεια για την  αποφυγή του ελέγχου από το  Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις απευθείας αναθέσεις που γίνονται κατά κόρον αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ ή και για κάποιους άλλους λόγους. Πολλοί διοικητές νοσοκομείων επικαλούνται ότι προκήρυξαν  ένα διαγωνισμό και «δυστυχώς» αυτός δεν ευδοκίμησε! Το ισχυρίζονται ακόμα και εάν αυτός ξεκίνησε να υλοποιηθεί το 2006 αλλά δεν ολοκληρώθηκε μέχρι σήμερα! Αδιαφορούν για τους λόγους που αυτό συνέβη προκειμένου να προβούν στις απαραίτητες βελτιώσεις- διορθώσεις της διακήρυξης ή των τεχνικών προδιαγραφών τους. Είναι σίγουροι ότι έχουν το τέλειο άλλοθι και απλά περιμένουν την επόμενη νομιμοποίηση της παραβατικής συμπεριφοράς τους συνεχίζοντας την κακοδιαχείριση, απ΄όλες τις απόψεις, των νοσοκομείων τα οποία διοικούν. Για αυτό και δεν μπορούν να δημοσιεύσουν τους ισολογισμούς που προβλέπονται από την νομοθεσία προκειμένου να φανούν τα τεράστια ελλείματα που δημιούργησαν και την τεράστια ζημιά που θα προκαλέσουν, δυστυχώς σύντομα, στους προμηθευτές τους. Κανείς δεν αναρωτιέται γιατί τα πιο δαπανηρά νοσοκομεία δεν έχουν συμβασιοποιήσει κάποιον διαγωνισμό τα τελευταία χρόνια? Ούτε καν οι προμηθευτές τους που θα υποστούν ένα clawback που θα ξεπερνά κάθε τους εκτίμηση και θα τους οδηγήσει σε πολύ δύσκολες καταστάσεις. Απλά τότε θα το χαρακτηρίσουν άδικο και αντισυνταγματικό που τους οδηγεί στο κλείσιμο και θα προσφύγουν στη δικαιοσύνη. Σήμερα όμως δεν αναρωτιούνται πως θα πληρωθούν. Περιμένουν μόνο το πότε. Ακόμα και αυτοί που από το 2014 δεν έχουν εκδώσει τιμολόγια για υλικά που προμήθευαν τα νοσοκομεία περιμένοντας μια καλύτερη τιμή σε μια καλύτερη στιγμή!

Τα νοσοκομεία κάνουν μόνο απευθείας αναθέσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο, στις ίδιες εταιρείες, ενώ την ίδια στιγμή με δραματικό τόνο τα διοικητικά τους συμβούλια λαμβάνουν ομόφωνες αποφάσεις για να νομιμοποιήσουν τις παράνομες «εξωσυμβατικές» προμήθειες για λόγους αλτρουισμού (!!) και την ίδια στιγμή διαμαρτύρονται για τις ελλείψεις πιστώσεων και υλικών όταν αυτοί όχι μόνο δεν πράττουν τίποτα για να βοηθήσουν αυτή την δύσκολη κατάσταση αλλά είναι στην άλλη πλευρά, σε αυτή της σπατάλης και της κακοδιαχείρισης.

Προκαλούν δε αλγεινή εντύπωση όταν μετά από 10 χρόνια ολοκληρώσουν ένα διαγωνισμό , αυτοπροβάλλονται ως σωτήρες στα διάφορα μέσα διαφημίζοντας ότι  πέτυχαν κάποια  μείωση ενώ ξεχνάνε να πούνε πόσα εκατομμύρια ευρώ έχασε το νοσοκομείο και ο έλληνας φορολογούμενος τα προηγούμενα χρόνια που οι ίδιοι τους δεν έκαναν απολύτως τίποτα. Είναι πρόκληση για την κοινωνία όταν οι ίδιοι διδάσκουν σε εθνικές σχολές και ινστιτούτα επιμόρφωσης άλλους δημοσίους υπαλλήλους για το σύγχρονο management στα δημόσια νοσοκομεία όταν οι ίδιοι απέτυχαν παταγωδώς. Είναι πρόκληση να διδάσκουν σε πανεπιστήμια για να μεταφέρουν την εμπειρία τους! Ποια ακριβώς? Αυτής της επιτυχίας του 0,33%!

Είναι πρόκληση όταν στα συνέδρια αλληλοσυγχαίρονται για το πόσο καλά τα είπαν, καθηγητές και μαθητές, αλλά δεν τα έπραξαν!!Είναι πρόκληση …

Όλα τα παραπάνω συνηγορούν ότι μόνο σ’ένα μικρό ποσοστό οι διοικήσεις που επιλέχθηκαν διαχρονικά ήταν αντάξιες του δύσκολου έργου που επιλέχθηκαν να υπηρετήσουν. Ήταν δυστυχώς διοικήσεις μόνο αρεστές  που στην πραγματικότητα διοικούσαν εις βάρος άλλων συνετών διοικήσεων (αφού οι πόροι δεν κατανέμονταν όπως είχαν προϋπολογιστεί από τις ΥΠΕ και το ΥΥΚΑ αλλά δίνονταν στους αποτυχημένους και κακούς διοικητές για να καλύψουν τις σπατάλες τους) αλλά και των ίδιων των ασθενών αφού τους παρείχαν περίθαλψη κατώτερη των προβλεπόμενων και ακριβότερη από όσο έπρεπε.

Το κακό είναι ότι και σήμερα οι ίδιοι που αποδεδειγμένα απέτυχαν θέλουν να αποδείξουν ότι έπραξαν σωστά και να είναι οι επόμενοι σύμβουλοι και δημόσιοι αξιωματούχοι για την αναβάθμιση του συστήματος υγείας και όχι μόνο.

Τέλος, πιθανόν εντός των προσεχών ημερών να νομιμοποιηθούν οι προμήθειες των νοσοκομείων που πραγματοποιήθηκαν μέσω των ΥΠΕ.

Πολλοί πιστεύουν ότι με την νομιμοποίηση αυτή θα πληρωθούν οι αγορές που έγιναν από τις ΥΠΕ για να καλυφθούν οι άμεσες και επιτακτικές ανάγκες που υπήρχαν στα νοσοκομεία στο τέλος του 2016.

Όμως η νομιμοποίηση αυτή δεν θα σημαίνει για όλους το ίδιο. Σε κάποιες εταιρείες η πληρωμή θα γίνει με clawback και rebate που θα υπολογιστεί στο 2017 ενώ όσοι τελικά πληρωθούν θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αυτά τα ποσά θα αφαιρεθούν από την αγορά για το 2017 αφού θα αφορούν πιστώσεις του 2017 και όχι του 2016 όπως αρχικά είχε αρχικά σχεδιαστεί.

Το ΕΣΗΔΗΣ είναι το απόλυτο εργαλείο του υπουργείου Ανάπτυξης και Οικονομίας, του υπουργείου Υγείας, της ΕΑΑΔΗΣΥ ,του ΓΛΚ αλλά και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, για τον εξορθολογισμό των δαπανών, την νομιμότητα ,τον έλεγχο των παραβατών και τον καταλογισμό των ευθυνών τους σύμφωνα με το ν.4270. Μόνο έτσι οι πολίτες θα απολαμβάνουν τις παροχές υγείας που τους αξίζουν και έχουν ανάγκη και όχι με την αυτοπροβολή κάποιων για τους δικούς τους προσωπικούς λόγους και άλματα!

Αυτά από το ΕΣΗΔΗΣ και μόνο. Γιατί η αλήθεια των αριθμών είναι δυστυχώς ….γυμνή και ξεγυμνώνει και τους δήθεν «αλτρουιστές»!

ΟΤΑΝ Η ΑΓΝΟΙΑ ΚΟΣΤΙΖΕΙ …

ΚΟΙΝΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΕ. ΈΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ CASE STUDY ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΥ.

Δικαιούμαι να ξέρω?

Προϋπολογισμός 2018:Η αλήθεια πάει μπροστά!

Clawback και αναξιοπιστία υπολογισμών και δεδομένων

CLAWBACK ΣΤΑ ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ. ΜΕΧΡΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ;

CLAWBACK 2017: Τι να μην περιμένει κανείς….

Νοσοκομειακό Clawback: Η ώρα της αλήθειας

CLAWBACK ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΤΙ (ΔΕΝ) ΙΣΧΥΕΙ.

CLAWBACK, ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG!!

CLAWBACK ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Clawback και γενόσημα: Το «κόστος» της ανάπτυξης και της διείσδυσης τους

Clawback και γενόσημα: Το «κόστος» της ανάπτυξης και της διείσδυσης τους

Μετά από πάρα πολλές, αγωνιώδεις , επίπονες, συνεχείς διαβουλεύσεις και προσπάθειες εκδόθηκε η υπουργική απόφαση (ΥΑ) 50389 (ΦΕΚ 2264Β΄/30.6.2017) για τον υπολογισμό του clawback της φαρμακευτικής δαπάνης των ετών 2016, 2017 και 2018. Είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς το υπόδειγμα εφαρμογής που περιλαμβάνει η ΥΑ και πολύ περισσότερο να το εφαρμόσει και να το υπολογίσει σωστά το clawback και αυτό να καταβληθεί χωρίς ενστάσεις και δικαστικές προσφυγές.

Αν όμως κανείς μπορέσει να το κατανοήσει αντιλαμβάνεται δύο βασικά σημεία που όμως έχουν αρνητικό πρόσημο στην οικονομία αλλά και την βιομηχανία

Το ένα είναι ότι για την ανάπτυξη της μια εταιρεία θα πρέπει να καταβάλει επιπλέον clawback. Στο παρόν άρθρο δεν κρίνεται η ορθότητα του μέτρου αυτού. Αναρωτιέται όμως εύλογα κανείς. Για τη διείσδυση των γενοσήμων (αύξηση του ποσοστού τους, τόσο σε όγκο όσο και σε τζίρο) θα καταβάλεται αυξημένο clawback; Οι ελληνικές επιχειρήσεις που επιθυμούσαν η αναλογία 90-10 να είναι μέχρι και 50-50 αντιλαμβάνονται τώρα ότι θα πληρώσουν μεγαλύτερο clawback και αν επιτυγχανόταν το 50-50 θα κατέβαλαν ακόμη υψηλότερο;

Μπορεί κανείς έστω και τώρα να διακρίνει ότι η λύση για την ελληνική βιομηχανία είναι μόνο η μείωση του κόστους παραγωγής των φαρμάκων και της εφοδιαστικής αλυσίδας τους προκειμένου αυτές να γίνουν ανταγωνιστικές τόσο στην Ελλάδα όσο και στις αγορές του εξωτερικού.

Θα πρέπει επίσης να  προχωρήσει σε περαιτέρω επωφελείς συμφωνίες με πολυεθνικές επιχειρήσεις για την παραγωγή φαρμάκων στις εγχώριες μονάδες αξιοποιώντας την υψηλή εξειδίκευση των μονάδων και του προσωπικού του.

Δυστυχώς η παραπάνω μόνη θετική και ουσιαστική λύση απορρίπτεται συλλήβδην χωρίς όμως να μπορεί να προταθεί κάποια άλλη. Το άλλο αξιοπρόσεκτο σημείο με αρνητικό πρόσημο είναι ότι το clawback με το συγκεκριμένο υπολογισμό φαίνεται να αφορά και αυτό του 2016. Δηλαδή σε όσους, λίγους, είχαν καταβάλλει το clawback του 2016 θα γίνει ένας νέος, πιο σύνθετος και δυσκολότερος υπολογισμός; Αυτό διαφαίνεται γιατί ο υπολογισμός για το clawback του 2016 επανυπολογίζεται και πάλι λόγω λαθών που έγιναν και για τ΄ότι  η κεφαλίδα της ΥΑ αναφέρει «clawback 2016,…». Εκτιμώ ότι πιθανόν να  είναι ένα συντακτικό λάθος και όχι η ουσία.

Όμως όλα αυτά συνηγορούν στο ότι το τοπίο γίνεται πιο δύσκολο, πιο σύνθετο, πιο ανεφάρμοστο και πιο αντιαναπτυξιακό. Όμως όλοι μπορούν να αλλάξουν προς το θετικότερο, το αναλογικότερο και το δικαιότερο. Για να γίνει αυτό όμως πρέπει να αποκτήσουν όλοι νοοτροπία win-win και όχι loss-loss όπως ισχύει σήμερα.

Ανατιμολόγηση φαρμάκων και η επερχόμενη αύξηση του clawback

Clawback και αναξιοπιστία υπολογισμών και δεδομένων

CLAWBACK 2017: Τι να μην περιμένει κανείς….

CLAWBACK ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΤΙ (ΔΕΝ) ΙΣΧΥΕΙ

CLAWBACK ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

 

Ανατιμολόγηση φαρμάκων και η επερχόμενη αύξηση του clawback

Η ανατιμολόγηση των τιμών φαρμάκων ανακοινώθηκε αφήνοντας τους περισσοτέρους ικανοποιημένους παρά τα αρνητικά σχόλια που ακούγονται. Ελάχιστα μειώθηκαν οι τιμές σε σχέση με τις αρχικές αναρτήσεις και τις αναμενόμενες με βάση τις τιμές των φαρμάκων αυτών σε άλλες χώρες. Η στρέβλωση των τιμών παραμένει αφού οι κανόνες που ακολουθούνται δεν είναι αυτοί που προβλέπονται στη νομοθεσία.

Όμως όπως γράφτηκε πρόσφατα στην Ελλάδα ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ, ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΗ ΛΙΣΤΑ:ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ είναι η μοναδική χώρα που υπάρχει η πρόβλεψη τα γενόσημα φάρμακα να μην είναι ακριβότερα από το off-patent.

Το ζητούμενο πλέον είναι εάν μεσοπρόθεσμα αυτές οι ανατιμολογήσεις συμφέρουν την ελληνική βιομηχανία. Μακροπρόθεσμα σίγουρα δεν θα την βοηθήσουν να είναι ανταγωνιστική και εξαγωγική. Κανένας αξιόπιστος αναλυτής δεν μπορεί να δεχθεί ότι ένας κλάδος που δεν κάνει τις επενδύσεις που επιβάλλονται  προκειμένου να παράγει νέα και καινοτόμα προϊόντα και ταυτόχρονα δεν μειώνει το κόστος παραγωγής του μπορεί να επιβιώσει σ’ ένα παγκόσμιο , σκληρό και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η διείσδυση των γενοσήμων είναι ήδη αρκετά υψηλή στην Ελλάδα (περίπου 60%) Κατανάλωση γενοσήμων: Προσεγγίζοντας την αλήθεια εάν κανείς συνεκτιμήσει ότι οι τιμές γενοσήμων και off-patent στις κύριες και πολυδάπανες θεραπείες είναι σχεδόν οι ίδιες.

Αναρωτιέται εύλογα κανείς τι νόημα έχει να δοθούν κίνητρα στους φαρμακοποιούς όταν όπως αναφέρθηκε ήδη, οι τιμές γενοσήμων και off-patent είναι σχεδόν ίδιες και η δημόσια δαπάνη για τα φάρμακα είναι συγκεκριμένη και δεν εξοικονομείται ούτε ένα ευρώ από την διείσδυση των γενοσήμων. Αντίθετα από την σημερινή «διατίμηση» ευνοούνται σχεδόν όλοι, πλην των ασθενών.

Σ ’ένα φάρμακο για την χοληστερίνη ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει με 2,5€ και ο ασθενής πληρώνει την διαφορά από τα 7€ που κοστίζει το φάρμακο.

Η προτεινόμενη τιμή του στην πρόσφατη ανατιμολόγηση ήταν 5€ αλλά τελικά παρέμεινε στα 7€ λόγω των στρεβλώσεων και παραλείψεων της ανατιμολόγησης που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Τι σημαίνει όμως αυτό. Ο ασθενής ενώ μέχρι τώρα πληρώνει 65% συμμετοχή για να λάβει το συγκεκριμένο φάρμακο (εάν συνυπολογίσουμε και το 1€ ανά συνταγή, τότε αυξάνεται σε 78% η συμμετοχή του) ενώ εάν τιμολογούνταν όπως είχε αρχικά προταθεί η συμμετοχή του θα μειωνόταν στο 50% (εάν συνυπολογίσουμε και το 1€ ανά συνταγή, τότε θα μειωνόταν σε 70% η συμμετοχή του). Ποιος πραγματικά θα πληρώσει το προβλεπόμενο clawback όταν αυτό πληρωθεί? Ο ασθενής!

Είναι εμφανές ότι εάν στο συγκεκριμένο σκεύασμα το clawback ήταν 30%, τόσο αντιστοιχούσε και στην μείωση της τιμής του που έπρεπε να πραγματοποιηθεί με βάση τη νομοθεσία και τις 3 χαμηλότερες τιμές της ευρωπαϊκής ένωσης. Εάν όμως το σκεύασμα τιμολογούνταν στα 5€ όπως έπρεπε, ο ασθενής θα επωφελούνταν κατά 44,5% από την συμμετοχή που ήδη καταβάλει (από 4,5€ σε 2,5€) ενώ η εταιρεία θα κατέβαλε από τα έσοδα της και clawback περίπου 26% (από 30% σήμερα).

Από τη διατήρηση των τιμών στα ίδια σχεδόν επίπεδα σε βασικά φάρμακα ευρείας χρήσεως οι μόνοι που πραγματικά επιβαρύνονται είναι οι ασθενείς ενώ όλη η εφοδιαστική αλυσίδα από την παραγωγή έως το σημείο πώλησης διατηρεί τα κέρδη της ενώ για κάποιους αυτά αυξάνονται αφού οι περισσότερες πωλήσεις γίνονται με απευθείας είσπραξη και ένα μικρό μέρος της αξίας του φαρμάκου αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ και καταβάλλονται μεταγενέστερα.

Όσο καθυστερούν να υλοποιηθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και να εφαρμοσθούν τόσο θα αυξάνεται το clawback. Εάν διαβάσει κάποιος το άρθρο  1, παρ.5 του COM (2017) 314 final /02-06-2017 θα δει ότι προτείνεται ο εξορθολογισμός των δαπανών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης μέσω της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του πλαισίου κλειστού προϋπολογισμού και της μείωσης των ανώτατων ορίων των αυτόματων επιστροφών (clawback).

Αυτό αυτόματα σημαίνει ότι το  clawback θα αυξηθεί κατά 100 εκατ. ευρώ για το 2017.

Όσο η ανατιμολόγηση γίνεται με διαφορετικό τρόπο από το ψηφισμένο η μείωση του 30% όχι μόνο δεν θα είναι εφικτή αλλά θα αυξηθεί κατά 5% (35% συνολικά)

Clawback και αναξιοπιστία υπολογισμών και δεδομένων

CLAWBACK 2017: Τι να μην περιμένει κανείς….

Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Προκλήσεις και εμπόδια.

CLAWBACK, ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG

CLAWBACK ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΤΙ (ΔΕΝ) ΙΣΧΥΕΙ.

ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ, ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΗ ΛΙΣΤΑ:ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ

ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ, ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΗ ΛΙΣΤΑ:ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ

Οι αναφορές, από ενδιαφερόμενους αλλά και «ειδικούς», στον τρόπο τιμολόγησης και στο ότι αυτός είναι λανθασμένος αποδεικνύει ότι λανθασμένος είναι ο τρόπος αντιμετώπισης του κόστους παραγωγής των φαρμάκων και ότι υπάρχει (ηθελημένη;) άγνοια. Σε όλες τις υπουργικές αποφάσεις (υ.α) των τελευταίων ετών προβλέπεται ότι όταν εντοπίζεται τιμή για ένα σκεύασμα σε συγκεκριμένη συσκευασία και περιεκτικότητα τότε οι υπόλοιπες που δεν εντοπίζονται, υπολογίζονται από τη μικρή στη μεγάλη συσκευασία και/ή περι­εκτικότητα η τιμή ανά μονάδα θα βαίνει μειούμενη, με ανώτατο όριο το 12%, ενώ από τη μεγάλη στη μικρή συσκευασία η τιμή υπο­λογίζεται αναλογικά ανά μονάδα φαρμακοτεχνικής μορ­φής (ενδεικτικά αναφέρεται ότι μονάδα φαρμακοτεχνικής μορφής είναι το δισκίο, το ml στα πόσιμα διαλύματα, το γραμμάριο στις κρέμες και στις αλοιφές κ.ο.κ.). Από τη μεγάλη στη μικρή περιεκτικότητα η τιμή υπολογί­ζεται αναλογικά.

Ως προς τι η έκπληξη κάποιων λοιπόν για τις τιμές στη νέα θετική λίστα;

Κανείς όμως δεν αναφέρθηκε τόσο έντονα και τόσο εκτενώς όταν προβλέφθηκε προκλητικά στην ίδια υ.α ότι εάν το γενόσημο μετά το τέλος των υπολογισμών η προκύπτουσα τιμή του είναι μεγαλύτερη από το προϊόν αναφοράς χωρίς προστασία (off patent), τότε η τιμή του προϊόντος αναφοράς χωρίς προστασία εξισώνεται με την προκύπτουσα τιμή του γενοσήμου. Τ’ ότι τα γενόσημα δεν μπορεί να είναι πιο ακριβά από τα off patent πέραν  του ότι είναι ένα ελληνικό παράδοξο στην παγκόσμια αγορά είναι και παράνομο αφού ο νόμος είναι σαφέστατος και αναφέρει ότι η τιμή του γενοσήμου είναι στο 65% του off patent. Είναι πασιφανές λοιπόν γιατί η κατανάλωση γενοσημων παραμείνει σχετικά χαμηλά στην Ελλάδα.

Είναι εντυπωσιακό επίσης ότι ενώ υπάρχει μεγάλος αριθμός επιτροπών για τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, τόσο για τον ΕΟΠΥΥ όσο και για τα νοσοκομεία,  στο Υπουργείο Υγείας φαίνεται ότι τους διαφεύγει η λανθασμένη τιμή ΚΗΘ στη νέα θετική λίστα η οποία όμως λαμβάνεται υπ’όψιν ως προς το κόστος θεραπείας ενός ασθενούς ή για τον υπολογισμό του κόστους των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλείων (ΚΕΝ).

Η τιμή του ΚΗΘ σε συγκεκριμένη πάθηση και με συγκεκριμένο φάρμακο είναι 51,5% ακριβότερη αφού στη θετική λίστα είναι έχει ως ΚΗΘ τα 0,5€, ενώ στην πραγματικότητα θα έπρεπε να είναι 0,33€.

Εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος πως υπολογίζεται η δαπάνη για τον ΕΟΠΥΥ και τα νοσοκομεία. Μπορεί να γίνει πραγματική κοστολόγηση;Απ’ ότι φαίνεται, όχι.

Είναι επίσης σωστό και προκαλεί απορία πως ειδικοί του χώρου της υγείας σχολιάζουν αρνητικά ότι σκευάσματα ίδιας δραστικής ουσίας με διαφορετική συσκευασία έχουν ίδια  λιανική τιμή και διαφορετική αποζημίωση. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω η αποζημιούμενη τιμή υπολογίζεται με μια μεθοδολογία και βασίζεται στη τιμή αναφοράς του φαρμάκου ενώ η τιμολόγηση ενός φαρμάκου βασίζεται στις 3 χαμηλότερες τιμές των χωρών της Ε.Ε.

Όμως και σε αυτή την περίπτωση το πραγματικό παράδοξο είναι ότι 2 φάρμακα με ίδια δραστική, χωρίς προστασία πατέντας, έχουν διαφορά έως 100%  στη νέα προτεινόμενη ανατιμολόγηση. Για το φάρμακο που έχει τις περισσότερες  πωλήσεις στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, υπάρχει ένα άλλο το οποίο έχει διπλάσια τιμή αυτού και όποιο γενόσημο συνδέεται με αυτό έχει 35%  παραπάνω από το πιο γνωστό φάρμακο για τη χοληστερίνη παγκοσμίως!

Σε πρόσφατα αποτελέσματα, από διπλωματική εργασία στελέχους του ΕΟΦ που παρουσιάσθηκε στο 2ο Ελληνικό Συμπόσιο Φαρμακοεπιδημιολογίας, η κατηγορία C10A  (σκευάσματα για τη μείωση της χοληστερόλης και των τριγλυκερίδίων) παρουσιάζει τη μεγίστη (απόλυτη τιμή)  στη συνολική ιδιωτική δαπάνη (13,68%)!!

Αντιλαμβάνεται κανείς ότι αν ήταν πραγματική η επιθυμία όλων για μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, αντί των πολυπληθών επιτροπών, θα ελέγχονταν οι τιμές των φαρμάκων, θα γινόταν η συγκριτική αξιολόγηση τους και θα σταματούσε να υπάρχει η πληθώρα διαφορετικών κατηγοριών για τον υπολογισμό των τιμών των φαρμάκων και την ανατιμολόγησή τους.

Η μη υλοποίηση των παραπάνω όλα τα προηγούμενα χρόνια έδωσε το λανθασμένο μήνυμα, ότι χωρίς το σωστό προϊόν, στη σωστή τιμή και με το σωστό κόστος, μπορεί να γίνονται πωλήσεις φαρμάκων και να αποκομίζονται σημαντικότατα υπερκέρδη. Τα χρόνια πέρασαν και οι τιμές τους φτάνουν σιγά – σιγά εκεί που είναι πανευρωπαϊκά αλλά και παγκοσμίως. Η μείωση των εξαγωγών που έχει ήδη ξεκινήσει πρέπει να αποτελέσει το καμπανάκι για να γίνει η σωστή κοστολόγηση των φαρμάκων, να μειωθεί το κόστος της εφοδιαστικής αλυσίδας και η πλήρης συμμόρφωση της φαρμακευτικής νομοθεσίας να γίνεται όχι μόνο με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς αλλά και αυτούς των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Κίνας και όλων των άλλων χωρών που εξάγουν οι ελληνικές εταιρείες.

Είναι σίγουρο ότι οι καλές ελληνικές φαρμακευτικές εταιρείες μπορούν να ανταπεξέλθουν έστω και σήμερα σε αυτές τις δύσκολες και άκρως ανταγωνιστικές απαιτήσεις και αυτό φαίνεται από τις εξαγωγές τους. Αν δεν ξεκινήσουν όμως σήμερα είναι σίγουρο ότι  αύριο θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί αφού ο ανταγωνισμός παγκοσμίως εντείνεται και αλλάζει περιοχές παραγωγής και διάθεσης των φαρμακευτικών προϊόντων.