Νοσοκομειακό Clawback: Η ώρα της αλήθειας

Το 2016 βαίνει προς το τέλος του και ο λογαριασμός για το clawback, όπως προβλεπόταν στην νομοθεσία, στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις φαίνεται πραγματικά εφιαλτικός. Ήταν όμως αναμενόμενο το  ύψος του clawback τόσο όσον αφορά τον ΕΟΠΥΥ όσο και τα νοσοκομεία.

Στις αρχές του 2016 είχε επισημανθεί ότι το clawback θα ξεπεράσει κάθε πρόβλεψη και θα ήταν ένα big bang εάν δεν αντιμετωπιζόταν έγκαιρα και με υπευθυνότητα. Πολλοί σχολίαζαν ότι ήταν υπερβολικές αυτές οι εκτιμήσεις. Αποδείχθηκε όμως ότι ήταν σωστές.

Κάποιοι επιλέγουν καθηγητές για τις μελέτες και τις προβλέψεις τους γιατί «είναι διαφορετικό πράγμα να μιλάς ως ακαδημαϊκός οπότε μπορεί να είσαι και ανεύθυνος και διαφορετικό να μιλάς ως πολιτικός ή από θέση ευθύνης οπότε πρέπει να αντιμετωπίσεις όσα θεωρητικά έλεγες».

Η φωνή της κοινής λογικής ποτέ δεν είναι αρεστή. Δημιουργεί δυσαρέσκεια και δεν γίνεται αποδεκτή. Όμως προλαμβάνει δυσάρεστες καταστάσεις και τεράστιες μη χρειαζούμενες δαπάνες. Σε πολλούς αρέσει η «δημιουργική λογιστική» αλλά σε κανέναν δεν αρέσει το δημόσιο λογιστικό (το οποίο είναι νόμος και πρέπει να εφαρμοσθεί).

Είχε αναφερθεί ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να αναζητήσουν τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις που θα τις βοηθήσουν να μειώσουν τα κόστη τους και να γίνουν ανταγωνιστικές και εξωστρεφείς όπως επιτάσσουν οι συνθήκες, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά παγκοσμίως. Η επιμονή χρησιμοποίησης στοιχείων, από καθηγητές, που δεν βοηθούν στην πραγματική κατανόηση του σημερινού προβλήματος στην Ελλάδα μόνο τροχοπέδη μπορούν να αποτελέσουν εάν δεν είναι επίκαιρα και αξιόπιστα.

Γράφεται παντού για την υποχρέωση να μειωθεί το clawback κατά 30% το 2017. Αλήθεια επι ποιου ακριβώς ποσού και σε ποια νομοθετημένη υποχρέωση προς τους θεσμούς αναγράφεται αυτό? Γιατί αυτό είναι μια υπόσχεση προς τους θεσμούς, και δεν αφορά οικονομικές υποχρεώσεις,  που ενδεχομένως και να μην υλοποιηθεί την ίδια στιγμή που δεν εφαρμόζονται οι ψηφισμένοι νόμοι και η δέσμευση της χώρας όσον αφορά το ύψος των δαπανών και την τιμολόγηση των φαρμάκων.

Γράφτηκε σε έγκριτα site ότι προτάθηκε στην συσταθείσα επιτροπή για τον έλεγχο των φαρμακευτικής δαπάνης ένα  σύστημα στο οποίο θα  καταγράφονται όλα τα φάρμακα τα οποία προμηθεύεται κάθε νοσοκομείο, και στη συνέχεια να καταγράφεται και κάθε φάρμακο το οποίο χορηγείται σε κάθε ασθενή, σε κάθε κλινική και ότι ο έλεγχος δεν θα αφορά μόνο στις προμήθειες των φαρμάκων των νοσοκομείων, αλλά και στον έλεγχο της κατανάλωσης, προκειμένου να τεθούν οι περιορισμοί που θα οδηγήσουν στη μείωση της υπέρβασης της ενδονοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης. Αυτά όμως είχαν ξεκινήσει πιλοτικά να εφαρμόζονται από το 2014 από την ΕΠΥ με την συνδρομή του ΕΟΦ και οι σημερινοί υποστηρικτές  τους αντιδρούσαν έντονα. Άραγε τι άλλαξε σήμερα? Αυτοί που το πρότειναν σίγουρα το γνωρίζουν. Όμως όλοι πρέπει να αναγνωρίσουν ότι χάθηκαν 2 χρόνια και η νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη υπερέβη κάθε προϋπολογισμό και κάθε όριο.

Επίσης γράφτηκε ότι για τις καταγραφές τόσο των προμηθειών, όσο και της κατανάλωσης των φαρμάκων «ανεβαίνουν» οι τόνοι, καθώς οι …μνηστήρες για το πόνημα, είναι πλέον τρεις: η ΗΔΙΚΑ που λειτουργεί την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ο ΕΟΠΥΥ που διαθέτει την ΚΜΕΣ και ο ΕΟΦ που διαθέτει το σύστημα καταγραφής πωλήσεων των φαρμακευτικών εταιριών.

Οι τρεις παραπάνω οργανισμοί εμμέσως ή αμέσως δεν ανήκουν στο κράτος? Γιατί λοιπόν λειτουργούν ανταγωνιστικά και όχι συνεργατικά? Υπάρχει «κάτι» που τους χωρίζει? Ή μήπως ομολογούν ότι κάνουν 3 φορές την ίδια δουλειά σπαταλώντας ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους? Επειδή το clawback είναι πολύ σοβαρή υπόθεση αλλά και ακριβή ταυτόχρονα καλό θα ήταν σε κάθε περίπτωση όλοι οι εμπλεκόμενοι να έχουν κοινή ορολογία κάτι που είναι ευδιάκριτο ότι τους λείπει. Κατόπιν έρχεται η διαλειτουργικότητα και μετά όλα τα άλλα.

Όπως έγκαιρα είχε γραφτεί πριν 10 μήνες είναι εύκολα αντιληπτό ότι πρέπει άμεσα οι επιχειρήσεις που έχουν σχέση με την υγεία (ΣΦΕΕ,ΠΕΦ,.) να βρουν έναν αξιόπιστο τρόπο και έναν αξιόπιστο φορέα του δημοσίου και με διαφανείς διαδικασίες να καταγράψουν επίσημα όλες τις πωλήσεις τους στο σύστημα υγείας γενικότερα αλλά και στα νοσοκομεία ειδικότερα εάν επιθυμούν να πληρωθούν για τα ληξιπρόθεσμα και τις σημερινές οφειλές προς αυτούς. Άλλως κινδυνεύουν να μην τους καταβληθούν τα οφειλόμενα και το προτεινόμενο από τη νομοθεσία clawback να φαντάζει ειδυλλιακό. Η καθημερινή και ουσιαστική ενασχόληση μου με την εξέλιξη του θέματος αυτού δείχνει ότι ο υπολογισμός των  ποσών για το νοσοκομειακό clawback που παρουσιάζονται απέχουν πάρα πολύ από την πραγματικότητα. Φαίνεται ξεκάθαρα ότι θα ξεπεράσει το 50% της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης ειδικά εάν υπολογιστεί με τα δεδομένα που διαρρέουν στα μέσα. Ο υπολογισμός του είναι πολύ πιο σύνθετος από αυτόν του ΕΟΠΥΥ αφού περιλαμβάνει επι πλέον παραμέτρους σύμφωνα με την νομοθεσία.

Για να μειωθεί το clawback δεν απαιτούνται επιτροπές και «ειδικοί». Εάν πραγματικά θέλουν όλοι να μειωθεί το clawback θα πρέπει να μην υπάρχει ακατάσχετη παροχολογία από όλους , να υπάρχουν πραγματικά επιδημιολογικά στοιχεία και όχι αποτέλεσμα προκλητής ζήτησης από «ακριβή» ενημέρωση, να γίνονται όπως προβλέπεται οι αγορές φαρμάκων από τα νοσοκομεία , να πληρώνονται όπως επιβάλλεται οι εταιρείες από την αρμόδια αρχή και τέλος ένας και μόνο αξιόπιστος φορέας συλλογής δεδομένων προκειμένου αυτό να υπολογιστεί σωστά.

Εάν δεν ακολουθηθούν αυστηρώς οι πρόσφατες (2-11-2016) οδηγίες του ΓΛΚ για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του τρέχοντος οικονομικού έτους και την αποφυγή συσσώρευσης υποχρεώσεων παρελθόντων ετών, το clawback θα ξεπεράσει το 50% φέτος και θα είναι ακόμα μεγαλύτερο το 2017!!

 

Ενδιαφέροντα άρθρα

CLAWBACK ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG

CLAWBACK ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

CLAWBACK ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΤΙ ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ

ΟΤΑΝ Η ΑΓΝΟΙΑ ΚΟΣΤΙΖΕΙ

 

Clawback και πραγματικότητα. Τι (δεν) ισχύει.

Η πολιτεία με τη ΠΟΛ 1115 (ΦΕΚ 2665Β/26-8-2016), καθόρισε επιτέλους την διαδικασία με την οποία θα γίνει η φορολογική αντιμετώπιση της επιστροφής χρηματικών ποσών από τους Κατόχους Αδείας Κυκλοφορίας (Κ.Α.Κ.) φαρμακευτικών προϊόντων προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (Φ.Κ.Α.), βάσει  των διατάξεων του Ν. 4052/2012.

Με αυτή την διαδικασία διευκολύνονται οι επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν  τις φορολογικές τους υποχρεώσεις σωστά και εμπρόθεσμα, να μειώσουν ενδεχόμενες οφειλές από το παρελθόν, να μειωθεί η φορολογητέα βάση και να αυξηθούν τα κέρδη τους και τέλος να  απεικονιστεί η πραγματική φύση των συναλλαγών αυτών, για λόγους εξυπηρέτησης της φορολογίας και των ελεγκτικών επαληθεύσεων.

Παρ΄όλα αυτά στην εν λόγω ΠΟΛ προβλέπεται ΦΠΑ στο ποσό της επιστροφής-έκπτωσης, γεγονός που ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα. Είναι παράδοξο το ποσό της επιστροφής-έκπτωσης, να έχει και ΦΠΑ.

Όμως το πρόβλημα έγκειται στο να μειωθεί το clawback και το rebate και να γίνουν όσο το δυνατό πιο δίκαια. Για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει ο τρόπος υπολογισμού του clawback να μην αλλάζει με τέτοια συχνότητα  με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εκτιμηθεί από τις εταιρείες η επιβάρυνση τους και να γίνει ο απαιτούμενος προγραμματισμός. Τον Μάιο του 2015 είχα επισημάνει ότι το  clawback θα ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ και αυτό είχε αντιμετωπιστεί με πολλή επιφυλακτικότητα από όλους τους εμπλεκόμενους.

Για το υπολογισμό του clawback το λογιστήριο κάθε νοσοκομείου πρέπει να ενημερώνει την γενική διεύθυνση οικονομικών του υπουργείου υγείας για το σύνολο της φαρμακευτικής δαπάνης , η οποία υπολογίζει και αναζητά το clawback από τις φαρμακευτικές εταιρείες μέσω των λογιστηρίων των νοσοκομείων και του ΕΟΠΥΥ.

Οι αναρτήσεις των νοσοκομείων, στη διαύγεια για την ανάληψη υποχρέωσης και οι υψηλές ληξιπρόθεσμες οφειλές που δημιουργούν συνεχώς ,μπορούν να αποδείξουν ότι είναι ανέφικτο να υλοποιηθεί η διαδικασία που προβλέπεται και περιγράφεται ανωτέρω.

Επίσης τα στοιχεία που δίνονται από εταιρείες , συνδέσμους, ενώσεις και  δημόσιους οργανισμούς δυστυχώς αποκλίνουν πάρα πολύ μεταξύ τους (διαφορές εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ).

Αυτό είναι μια ισχυρή ένδειξη ότι οι απαιτήσεις του νόμου 4052/2012 δεν μπορούν να εφαρμοσθούν πλήρως και το clawback στο τέλος του έτους θα ξεπεράσει κάθε δυσοίωνη πρόβλεψη. Ο υπολογισμός του απαιτεί την συλλογή στοιχείων από τον ΕΟΠΥΥ και όλα τα νοσοκομεία ταυτόχρονα,συνεπώς είναι αδύνατο να προκύψουν σε εξαμηνιαία βάση πραγματικά δεδομένα σε πραγματικό χρόνο. Επίσης βασικές παράμετροι για τον υπολογισμό του clawback στην υπ΄αριθμ. ΔΥΓ3(α)/οικ. ΓΥ 150/01.03.2012 (ΦΕΚ 681Β/8-3-2012) δεν έχουν αναπροσαρμοσθεί όπως έπρεπε με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια επιπλέον δυσκολία στον σωστό υπολογισμό του.

Απαιτείται λοιπόν ένας συνολικός και οριστικός επαναπροσδιορισμός του clawback προκειμένου να υπολογιστεί και να εισπραχθεί. Επίσης χρήσιμη είναι και μια καλύτερη ανάγνωση της αναφοράς των προαπαιτούμενων της επικείμενης συμφωνίας στο clawback αφού η μείωση του κατά 30% είναι επικουρική σε σχέση με το ανώτατο όριο δαπανών στην φαρμακευτική δαπάνη συνολικά (ΕΟΠΥΥ και νοσοκομειακή) που επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.

ΟΤΑΝ Η ΑΓΝΟΙΑ ΚΟΣΤΙΖΕΙ …

CLAWBACK, ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG

CLAWBACK ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Όταν η άγνοια κοστίζει …

 

Η έγκριση του προγράμματος προμηθειών, υπηρεσιών και φαρμάκων (ΠΠΥΦΥ) της  ΕΠΥ τον Ιούλιο για τα νοσοκομεία και τους εποπτευόμενους φορείς του υπουργείου υγείας αποδεικνύει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο γιατί και το 2016 το clawback και η υπέρβαση των δαπανών στα νοσοκομεία θα είναι σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα.

Οι εγκεκριμένοι προϋπολογισμοί όσον αφορά τις νοσοκομειακές δαπάνες από το 2012-2015 είναι μειωμένοι από 7-12,5% ετησίως και από 1-16% όσον αφορά τις φαρμακευτικές δαπάνες.

Ο εκτροχιασμός της δημόσιας δαπάνης για την υγεία θα πρέπει να θεωρείται δεδομένος.

Η υλοποίηση των προμηθειών με μη νόμιμο τρόπο και στη συνέχεια η μη έγκαιρη πληρωμή τους δημιουργούν λανθασμένες εκτιμήσεις για το πραγματικό ετήσιο ύψος των δαπανών υγείας. Αυτός είναι και ο λόγος όπου ενώ δίνονται συνεχώς σημαντικά ποσά για την κάλυψη των ληξιπρόθεσμων οφειλών αυτά συνεχώς  αυξάνονται.

Η προσπάθεια επαναπροσδιορισμού του τρόπου υπολογισμού του rebate και του clawback από πλευράς της πολιτείας αποδεικνύει την έλλειψη αποδεκτά αντικειμενικών μεθόδων και στοιχείων για τον υπολογισμό τους. Πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να αποδεχθούν, ποιό είναι το πραγματικό ετήσιο ύψος για την υγεία και να συμφωνήσουν για την ορθή και διαφανή διαχείριση του.

Τρομάζει το γεγονός ότι ο επιφορτισμένος οργανισμός για την παρακολούθηση  των πωλήσεων των φαρμάκων, ο οποίος θεωρητικά τις πραγματοποιεί σε πραγματικό χρόνο, τις δημοσιοποιεί με καθυστέρηση 7 μηνών και λόγω των δημοσιευμάτων για τις σημαντικές διαφορές που παρουσιάζουν τις αποσύρει, τις αναρτά  μετά από 3 ημέρες και τις διαγράφει από την ιστοσελίδα του μαζί με όλες τις προηγούμενες και πάλι μετά από νέα δημοσιεύματα!!

Είναι επιτακτική η ανάγκη πλέον όλα τα στοιχεία πωλήσεων των φαρμάκων να δημοσιοποιούνται από έναν αξιόπιστο οργανισμό αφού η πολιτεία είναι μια ενιαία οντότητα και όχι 3 ή περισσότεροι οργανισμοί και φορείς που παράγουν εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα δίνοντας την εικόνα διαμόρφωσης ευνοϊκών προϋποθέσεων για κάποιες εταιρείες και δυσμενών για κάποιες άλλες.

Ο μηνιαίος υπολογισμός του clawback θα λειτουργήσει όπως την περίοδο των αξιολογήσεων των διοικητών όπου εμφανίζονταν τα νοσοκομεία να δαπανούν διπλάσια ποσά τους μήνες που δεν αξιολογούνταν οι διοικητές τους και ελάχιστα τους μήνες που υπήρχε αξιολόγηση!

Η έκφραση ευσεβών πόθων, επιθυμιών και ευχών κάθε φορά από όλους τους εμπλεκόμενους δεν μπορεί να δώσει λύσεις σε προβλήματα σύνθετα και σε μια δύσκολη οικονομική περίοδο. Μόνο η  διαφάνεια και η σωστή οργάνωση μπορούν να αποτελέσουν τις βάσεις για την επίλυση τους.

Η έγκριση δαπάνης 1.556.459.955,43€ για τη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη στο ΠΠΦΥΥ 2015 της ΕΠΥ ενώ για το 2016 έχουν προβλεφθεί στο προϋπολογισμό του κράτους 570.000.000€ θα δημιουργήσει ένα επιπλέον clawback το οποίο θα πρέπει να καταβληθεί από τις εταιρείες.

Θα έπρεπε άπαντες να γνωρίζουν την αρχής της αυτοτέλειας των χρήσεων για τον κρατικό προϋπολογισμό, τη μη μετακύλιση των υποχρεώσεών τους στο επόμενο έτος και την αποφυγή ταλαιπωρίας των πιστωτών.

Οι οικονομικές υπηρεσίες των νοσοκομείων οφείλουν να φροντίζουν για την έγκαιρη συγκέντρωση των δικαιολογητικών του συνόλου των δαπανών, τον έλεγχο, την εκκαθάριση, την έκδοση των αντίστοιχων χρηματικών ενταλμάτων και την εξόφληση τους.

Η ύπαρξη ταμειακών διαθέσιμων 300.000.000€ στα νοσοκομεία και τους οργανισμούς του υπουργείου υγείας, τα οποία ορθώς κατατέθηκαν στην ΤτΕ (όπως προβλέπει ο ν.4270/2014), φανερώνει ότι σε πολλά νοσοκομεία δεν γινόντουσαν οι εκκαθαρίσεις των σχετικών εντολών για λόγους που, μόνο θετικά, δεν μπορούν να εξηγηθούν.

Τον Αύγουστο του 2016 το μεγαλύτερο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της χώρας ανήρτησε στην διαύγεια πάρα πολλές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης για προϊόντα και υπηρεσίες. (Το αν απαιτούνται μπορεί κανείς εύκολα να το κρίνει και να βγάλει τα προσωπικά του συμπεράσματα αν τις διαβάσει). Αυτό που προκαλεί εντύπωση όμως είναι η λειτουργία της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας η οποία αναρτά αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης τον Αύγουστο με ημερομηνίες Ιανουαρίου. Τι σημαίνει αυτό?

Ότι οι προμηθευτές αυτοί παραμένουν απλήρωτοι από τον Ιανουάριο μέχρι σήμερα και θα πληρωθούν από τον Σεπτέμβριο και μετά. Όμως εμφανίζουν και κάτι άλλο πιο συγκλονιστικό. Ότι για ανελαστικές δαπάνες, το υπόλοιπο του ΚΑΕ είναι μηδενικό ή ελάχιστο για το υπόλοιπο έτος. Όμως τα ευτράπελα δυστυχώς συνεχίζονται. Την αμέσως επόμενη ημέρα ακυρώνονται συνοπτικά πολλές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης , αναγράφοντας ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμες πιστώσεις στον ΚΑΕ. Αντί όμως να ακυρωθούν αυτές για τις οποίες δεν υπάρχουν διαθέσιμες πιστώσεις ακυρώνονται αυτές που είναι σε ΚΑΕ με διαθέσιμες πιστώσεις!

Είναι εμφανές ότι το clawback θα είναι πολύ μεγαλύτερο του αναμενομένου αφού τα τιμολόγια δεν καταχωρούνται έγκαιρα, δεν λαμβάνονται υπ’οψιν οι διαθέσιμες πιστώσεις αλλά γίνονται μόνο αγορές (αμφίβολο εάν είναι πραγματικά αναγκαίες) ,οι διαθέσιμοι πόροι του νοσοκομείου δεν αξιοποιούνται (το συγκεκριμένο νοσοκομείο είχε τραπεζικές καταθέσεις 37.000.000€ στις 31-12-2015 ενώ οι προμηθευτές του παρέμεναν απλήρωτοι!!) και δεν γίνονται οι διαγωνισμοί όπως επιβάλλεται από την νομοθεσία.

Όλα τα παραπάνω δεδομένα καθιστούν επικίνδυνη την εύρυθμη λειτουργία του νοσοκομείου με επιπτώσεις  στους ασθενείς, στους εργαζομένους και τους προμηθευτές.

Η έλλειψη υλικών, αναλωσίμων και φαρμάκων και η πραγματοποίηση χειρουργείων με δωρεές ασθενών χαρακτηρίζουν καθημερινά το νοσοκομείο ενώ ταυτόχρονα προκηρύσσει διαγωνισμούς με το πρόγραμμα προμηθειών του 2014(!!) προϋπολογισμού άνω των 6.000.000€ και ακυρώνει διαγωνισμούς που ξεκίνησαν το 2010! Είναι πασιφανές ότι καμμία απολύτως οργάνωση, κανένας προγραμματισμός αλλά και καμμία απόδοση ευθυνών στους υπεύθυνους αυτής της πολύ αρνητικής καταστάσεως.

Θα πρέπει άμεσα να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα έτσι ώστε το συγκεκριμένο νοσοκομείο να γίνει πρότυπο λειτουργίας, να σταματήσουν οι σπατάλες, να εξοικονομηθούν πόροι και οι ασθενείς να μην απαιτείται να κάνουν δωρεές ούτε ν’ αγοράζουν τα στεντς που θα τους εμφυτευτούν. Αυτό είναι δυνατό να επιτευχθεί χωρίς κόστος αλλά μόνο με την αποφασιστικότητα της πολιτείας να διοικηθεί πραγματικά το νοσοκομείο από στελέχη που γνωρίζουν από νοσοκομεία, έχουν να επιδείξουν αποδεδειγμένα θετικά αποτελέσματα στον επαγγελματικό τους βίο και έχουν περπατήσει στους διαδρόμους ενός νοσοκομείου.

Οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών και οι διοικήσεις των νοσοκομείων οφείλουν να παρακολουθούν αδιαλείπτως την εξέλιξη των προϋπολογισμών τους και να διασφαλίζουν ότι δεν υπάρχουν αρνητικές αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από την νομοθεσία. Οι αναλήψεις υποχρεώσεων ή οι εκτελέσεις δαπανών που υπερβαίνουν τα όρια του προϋπολογισμού δεν είναι ούτε νόμιμες ούτε  κανονικές με ότι αυτό συνεπάγεται.

Η συνεχής παρακολούθηση των δαπανών, η μη σώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών και η εξόφληση των τιμολογίων εντός των προθεσμιών που τίθενται από τις κείμενες διατάξεις, αποτελούν βασικές υποχρεώσεις των φορέων του υπουργείου υγείας, οι οποίοι οφείλουν να παρακολουθούν και να ελέγχουν το ύψος των δεσμεύσεων.

Τα όρια των πιστώσεων που έχουν καθορισθεί στον προϋπολογισμό προσδιορίζουν το ανώτατο ύψος υποχρεώσεων που μπορούν να αναληφθούν εντός του 2016, αφού βεβαίως ληφθούν υπόψη κατά προτεραιότητα οι υποχρεώσεις προηγούμενων ετών που θα πληρωθούν από τις πιστώσεις αυτές.
Επισημαίνεται ότι με τον προϋπολογισμό καθορίζονται όρια δαπανών και όχι ύψος κονδυλίων προς ανάλωση. Με την πραγματοποίηση δαπανών επιδιώκεται η επίτευξη συγκεκριμένου αποτελέσματος και η παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη σύνδεση όλων των δαπανών που θα πραγματοποιηθούν με συγκεκριμένο και μετρήσιμο αποτέλεσμα.

Δεν θα πρέπει να παραβλέπει  κανείς επίσης ότι τα έξοδα του ετήσιου προϋπολογισμού είναι οι πληρωμές που πραγματοποιούνται κατά την διάρκεια του οικονομικού έτους στον οποίο αναφέρεται ο προϋπολογισμός ανεξάρτητα από το χρόνο που έχει δημιουργηθεί η υποχρέωση για πληρωμή.

Είναι πλέον γνωστό σε όλους ότι η διάθεση του συνόλου των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Το ποσοστό αποδέσμευσης των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων εξαρτάται κάθε φορά από την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και για το λόγο αυτό είναι πιθανό να μην εγκριθεί η διάθεση του συνόλου των πιστώσεων ορισμένων κατηγοριών δαπανών

Στον 4337/2015 αναφέρεται ότι:

-Τα τιμολόγια αγαθών και υπηρεσιών εξοφλούνται εντός των προθεσμιών που προβλέπονται και δεν θα συσσωρεύονται ληξιπρόθεσμες οφειλές.

-Εάν υπάρχουν αρνητικές αποκλίσεις άνω του 10% από τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους, περικόπτεται η επιχορήγηση, ή η απόδοση πόρων, ή οποιαδήποτε μορφή ενίσχυσης από το κρατικό προϋπολογισμό, ίση με το ποσό της υπέρβασης πέραν του ανωτέρω ποσοστού.

-Επίσης αναστέλλεται η καταβολή των αμοιβών των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων (Δ.Σ)  έως την εξισορρόπηση του αρχικώς εγκεκριμένου  προϋπολογισμού και την αντιστάθμιση τυχόν αρνητικών αποκλίσεων. Εάν για δυο συνεχόμενα τρίμηνα διαπιστωθεί απόκλιση, τότε παύονται αυτοδικαίως τα μέλη του Δ.Σ.

Πρέπει λοιπόν να υπάρξει μια διάφανη διαδικασία σε όλους τους φορείς και τα  επίπεδα τα οποία εμπλέκονται στις προμήθειες των νοσοκομείων και του συστήματος υγείας. Απαιτείται να λειτουργήσουν επιτέλους τα πανάκριβα πληροφοριακά συστήματα που έχουν αγοραστεί τα προηγούμενα χρόνια και δεν έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα μόνο και μόνο για να μην μπορεί να υπάρχει έλεγχος

Εάν όλα τα παραπάνω δεν ληφθούν, άμεσα, σοβαρά υπ’όψιν είναι δεδομένο ότι το clawback στα φάρμακα θα ξεπεράσει κατά πολύ ακόμα και τα πιο δυσοίωνα σενάρια ενώ οι δαπάνες για αναλώσιμα και υλικά θα ξεπεράσουν κατά πολύ το προϋπολογισθέν ποσό στον κρατικό προϋπολογισμό και θα δημιουργήσουν σημαντικές αποκλίσεις που δεν θα μπορέσουν ποτέ στο μέλλον να καλυφθούν.

Είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι η  άγνοια και η απόρριψη της πραγματικότητας θα κοστίσουν πολύ ακριβότερα από όσο κάποιοι σήμερα υπολογίζουν

CLAWBACK, ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG

Διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις της υγείας σε πραγματικό χρόνο.

CLAWBACK ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

 

 

CLAWBACK, ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΧΡΕΗ ΚΑΙ BIG BANG!!

 

Άρθρο του Δρ. Καραφύλλη Ιωάννη

Supply chain and procurement specialist

Στον κρατικό προϋπολογισμό που ψηφίσθηκε πρόσφατα δεν προβλέπεται επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των φορέων υγείας. (σύμφωνα με τους ν 4281/2014 & 4093/2012)

Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των δημοσίων νοσοκομείων έχουν αυξηθεί εντός του πρώτου 7 μηνου του 2015. Από τα επίσημα στοιχεία του προϋπολογισμού φαίνεται ότι αυξήθηκαν κατά  73%. Ως ληξιπρόθεσμες νοούνται οι υφιστάμενες υποχρεώσεις προς τρίτους που δεν εξοφλούνται  εντός 90 ημερών.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για να προκύψουν τα στοιχεία που αφορούν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, αυτά θα πρέπει να έχουν καταχωρηθεί στα επίσημα στοιχεία που αποστέλλουν τα νοσοκομεία προς το Υπουργείο Υγείας και προς το ΓΛΚ.

Εκτιμάται όμως ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές θα είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές που εμφανίζονται στα επίσημα στοιχεία αφού πολλά τιμολόγια αγορών για υλικά, αντιδραστήρια, φάρμακα και αναλώσιμα δεν έχουν ακόμα «περαστεί» σε κάποιο επίσημο πληροφοριακό σύστημα ή δεν έχουν αποσταλεί σαν υποχρέωση των νοσοκομείων στις αρμόδιες υπηρεσίες.

ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΥΛΙΚΟΥ, ΑΝΑΛΩΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ

Από την άλλη πλευρά παρουσιάζεται το παράδοξο να κατατίθενται αγωγές στα δικαστήρια από τους προμηθευτές ιατρικών υλικών του ΕΣΥ για τα ληξιπρόθεσμα με τις εκτιμήσεις των εκπροσώπων τους να κυμαίνονται μεταξύ 800 εκ.- 1,2 δισ. ευρώ. Υπάρχει δηλαδή μόνο σε ένα κλάδο προμηθευτών υγείας απόκλιση της τάξεως του 50%! Αντίστοιχες εκτιμήσεις, με μεγάλη απόκλιση, υπάρχουν και στους άλλους κλάδους.

Ενόψει και της αλλαγής των διοικήσεων των νοσοκομείων απαιτείται μια πλήρης λεπτομερής καταγραφή των οφειλών των νοσοκομείων εντός των προσεχών ημερών. Δεν μπορεί κάποιοι να μην καταχωρούσαν τα τιμολόγια αγορών προκειμένου να εμφανίζουν λιγότερα έξοδα στα νοσοκομεία τους και  να αξιολογηθούν θετικά ώστε να μην αποχωρήσουν.

Οι δαπάνες των νοσοκομείων είναι και πρέπει να είναι άμεσα ελέγξιμες.

Δεν χρειάζονται πανάκριβα πληροφοριακά συστήματα (Π.Σ), με πανάκριβες ετήσιες συντηρήσεις, τα οποία δεν επικοινωνούν μεταξύ τους ή δεν χρειάζεται κάποιοι να απαιτούν δυσθεώρητα ποσά για να μεταφέρουν τα δεδομένα από το ένα Π.Σ στο άλλο. Οι συχνές αλλαγές των Π.Σ. αποτελούν, πέραν της τεράστιας σπατάλης, δικαιολογία «τεχνικών δυσκολιών» από μέρους αυτών που δεν καταχωρούν τα παραστατικά αγορών .

ΑΠΟΥΣΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ

Η απουσία ελέγχου του κόστους λειτουργίας των νοσοκομείων του ΕΣΥ είναι εμφανής παρά τα δεκάδες εκατομμύρια ευρώ που σπαταλήθηκαν και σπαταλώνται ακόμα και σήμερα.

Ο έλεγχος του λειτουργικού κόστους των νοσοκομείων αλλά και των επιμέρους τμημάτων τους αποτελούν άμεση προτεραιότητα.

Οι εκάστοτε διοικήσεις των νοσοκομείων, οφείλουν, χρησιμοποιώντας τα σύγχρονα εργαλεία του ορθολογικού management, να γνωρίζουν τις πηγές κόστους, ώστε να παρεμβαίνουν για τον έλεγχο και την συγκράτηση του. Είναι αδιανόητο ο επικεφαλής ενός οργανισμού, όπως είναι το Δημόσιο Νοσοκομείο όχι μόνο να αγνοεί το κόστος λειτουργίας του αλλά και να δημιουργεί μια πλασματική εικόνα για τις δαπάνες αποκρύπτοντας δαπάνες με στόχο να εμφανίζεται αποτελεσματικός και δημιουργώντας ταυτόχρονα σημαντικά οικονομικά προβλήματα τόσο στον κρατικό προϋπολογισμό όσο και στους προμηθευτές.

Με την αναλυτική λογιστική, που πρέπει επιτέλους να λειτουργεί σε όλα τα νοσοκομεία, θα πρέπει να παρακολουθούνται ,σε πραγματικό χρόνο, όλες οι γενόμενες δαπάνες και να καταχωρούνται τα τιμολόγια με χρονολογική σειρά ώστε να μην υπάρχει η δικαιολογία της επιτροπής παραλαβής, της επιτροπής…..,.

Δεν είναι δυνατόν ενώ έχει χρησιμοποιηθεί ένα υλικό ή ένα φάρμακο σε ένα νοσοκομείο να αναμένεται η υπογραφή της αρμοδίας επιτροπής. Δεν είναι δυνατόν να εμφανίζεται ότι οι ασθενείς σιτίζονται περισσότερο τους μονούς μήνες από ότι τους ζυγούς γιατί εκείνη την περίοδο αξιολογούνται για την «αποτελεσματικότητα» τους οι «διοικητές».

ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΕΣ ΦΟΡΕΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Με βάση τον νόμο 4337/2015 οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών και οι διοικήσεις των νοσοκομείων οφείλουν να παρακολουθούν αδιαλείπτως την εξέλιξη των προϋπολογισμών τους και να διασφαλίζουν ότι δεν υπάρχουν αρνητικές αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από την νομοθεσία.

Η συνεχής παρακολούθηση των δαπανών, η μη σώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών και η εξόφληση των τιμολογίων εντός των προθεσμιών που τίθενται από τις κείμενες διατάξεις, αποτελούν βασικές υποχρεώσεις των φορέων του υπουργείου υγείας, οι οποίοι οφείλουν να παρακολουθούν και να ελέγχουν το ύψος των δεσμεύσεων.

Τα όρια των πιστώσεων που έχουν καθορισθεί στον προϋπολογισμό προσδιορίζουν το ανώτατο ύψος υποχρεώσεων που μπορούν να αναληφθούν εντός του 2016, αφού βεβαίως ληφθούν υπόψη κατά προτεραιότητα οι υποχρεώσεις προηγούμενων ετών που θα πληρωθούν από τις πιστώσεις αυτές.
Επισημαίνεται ότι με τον προϋπολογισμό καθορίζονται όρια δαπανών και όχι ύψος κονδυλίων προς ανάλωση. Με την πραγματοποίηση δαπανών επιδιώκεται η επίτευξη συγκεκριμένου αποτελέσματος και η παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη σύνδεση όλων των δαπανών που θα πραγματοποιηθούν με συγκεκριμένο και μετρήσιμο αποτέλεσμα.

Δεν θα πρέπει να παραβλέπει  κανείς επίσης ότι τα έξοδα του ετήσιου προϋπολογισμού είναι οι πληρωμές που πραγματοποιούνται κατά την διάρκεια του οικονομικού έτους στον οποίο αναφέρεται ο προϋπολογισμός ανεξάρτητα από το χρόνο που έχει δημιουργηθεί η υποχρέωση για πληρωμή. Αυτό αυτόματα σημαίνει ότι ληξιπρόθεσμα που δεν έχουν ενταχθεί σε κάποια άλλη πρόβλεψη από τον κρατικό προϋπολογισμό βαρύνουν τον προϋπολογισμό των νοσοκομείων του τρέχοντος έτους. Πολύ δε μάλλω εάν τα χρέη αυτά δεν έχουν καταχωρηθεί πουθενά και φυλάσσονται τα τιμολόγια στις αποθήκες υλικού και φαρμάκων των νοσοκομείων. Εάν αυτό συμβεί θα είναι καταστροφικό για την λειτουργία των νοσοκομείων και κατ’ επέκταση για την νοσηλεία των ασθενών. Θα πρέπει τα τιμολόγια αυτά, εάν δεν καταχωρηθούν εντός του προβλεπομένου χρονικού διαστήματος, να καταλογισθούν εις βάρος των υπευθύνων (οι οποίοι αναφέρονται ευκρινώς στον ν.4270) αφού θα πρόκειται για βαριά αμέλεια ή δόλο εκ μέρους τους.

Είναι πλέον γνωστό σε όλους ότι η διάθεση του συνόλου των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Το ποσοστό αποδέσμευσης των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων εξαρτάται κάθε φορά από την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και για το λόγο αυτό είναι πιθανό να μην εγκριθεί η διάθεση του συνόλου των πιστώσεων ορισμένων κατηγοριών δαπανών.
Το γεγονός ότι οι σύνδεσμοι των προμηθευτών των νοσοκομείων (ΣΕΙΒ, ΠΕΦ, ΣΦΕΕ,..) δεν φαίνεται να έχουν τα λεπτομερή στοιχεία που απαιτούνται για τις πωλήσεις τους στα νοσοκομεία, επιτείνει τα φαινόμενα ανησυχίας για το όριο στο οποίο κυμαίνονται τα ληξιπρόθεσμα και κατ’ επέκταση τα χρέη των νοσοκομείων. Χρέη που εάν δεν καταγραφούν άμεσα και όπως πρέπει, απειλούν να τινάξουν τον κρατικό προϋπολογισμό στον αέρα, να δημιουργήσουν λανθασμένους υπολογισμούς για τον προσδιορισμό των rebate και clawback με τεράστιες συνέπειες για τις συνεπείς επιχειρήσεις και την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού.
Καταληκτική ημερομηνία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για τα ΝΠΔΔ που είναι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης ήταν η 31.12.2015, τόσο για την είσπραξη των εσόδων, όσο και για την πληρωμή των δαπανών τους.
Για τη μη παραβίαση της αρχής της αυτοτέλειας των χρήσεων και τη μη μετακύλιση των υποχρεώσεών τους στο επόμενο έτος και την αποφυγή ταλαιπωρίας των πιστωτών, οι Οικονομικές Υπηρεσίες των νοσοκομείων όφειλαν να φροντίσουν για την έγκαιρη συγκέντρωση των δικαιολογητικών του συνόλου των δαπανών, τον έλεγχο, την εκκαθάριση, την έκδοση των αντίστοιχων χρηματικών ενταλμάτων και την εξόφληση τους έως την ανωτέρω ημερομηνία.

Από τα παραπάνω είναι εύκολα αντιληπτό ότι πρέπει άμεσα οι επιχειρήσεις που έχουν σχέση με την υγεία (ΣΦΕΕ,ΠΕΦ,ΣΕΙΒ,.) να βρουν έναν αξιόπιστο τρόπο και έναν αξιόπιστο φορέα του δημοσίου και με διαφανείς διαδικασίες να καταγράψουν επίσημα όλες τις πωλήσεις τους στο σύστημα υγείας γενικότερα αλλά και στα νοσοκομεία ειδικότερα εάν επιθυμούν να πληρωθούν για τα ληξιπρόθεσμα και τις σημερινές οφειλές προς αυτούς. Άλλως κινδυνεύουν να μην τους καταβληθούν τα οφειλόμενα και το προτεινόμενο από τη νομοθεσία clawback να φαντάζει ειδυλλιακό. Άλλως ένα big bang έρχεται τόσο για τα νοσοκομεία και για τους προμηθευτές τους ! Και ο νοών νοείτω!!

Ενδιαφέροντα άρθρα του Ιωάννη Καραφύλλη για τα τα ληξιπρόθεσμα και το clawback

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟ.

CLAWBACK ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ